1 Aralık 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 9

emlianın kıymet ve miktarı pasranın kıymet ve biktarına bağli- dir. Binaenaleyh, klâsik iktizada göre emtia (fiatları -diğer şe- rait baki kaldığı takdirde- pazarda mavcut paranın miktarile mebsuton mütenasip olarak artmağa veya düsmeğe mecburdur Halbuki hakikatta iş tamamile aksidir. Pazarda fiatların yük- so-k veya alçak olması mübadelede mmcüîfı-a—ra.nın'mm ıcva azlığmdan değil, Blakiz pazatda Cok veya az paâra Buh- nu<u. tıatlarıu )uksek veya ıılguklımndandır. O halde bu şekle göre kendiliğinden anlaşılıyor ki, mübadele kiymeti ve dalayısile emtianın pazar fiatı -hattâ «allınıda da- hil olduğu halde- emtianın içtimar istihsali esnasında taayyün ediyor demektir. Puzara sevkelunan emtianın -pazardaki arz ve talebe göre- yaplığı piyasa inhinalarını bir tarafa bırakır- sak, umumi hatlarile işaret olunan bu vaziyete göre artık enfi- lasyon ve deflasyon mefhumlarını kısaca tarif edebiliriz: Pazara sevkolunan emtianın -ki buraya emek yani iş ücretleri de dahildir- fiat yekânuna nazaran ve normal ihtiyaca nisbeten pazarda mevcut paramın hecmi bir tezayüt seyri gösteriyors mübadelede bir nisbet bozuluşu yani »venfilasyon» vardır, Bilâkis mübadeleye sevkolunan emtianın fiat yekünuna nazaran mevcut paranın hacminde bir fenaküs seyri gö- rülüyorsa bir deflasyon karsısındayız demeklir. Bu hâdisele- rin her ikisi de esasları paranın hacminden değil, mübade- leye sevkolenan emtianın fiat yekünundan yani piyasa ihitya- cından alır. Burada emfia fiatlart hüreketi paranın hacmine de- ğil, paranın hacmi emtia fiatları hareketine tabidir. Mübadele- ye sevkolunan emtianın fiat yekünu ve mübadeleye zevkolunan emtiaya talep miktarı her ne ise, ona müsavi olarak çıkarılacak milli para yekünu hiç bir xaman -aradaki nisbeti bozamıyacağı için- milli iktisadın devri daimisinde bir mübadele nisbetsizliği hasıl olmaz ve bu suüretle de enfilasyon ve deflasyon şeklinde bir tıkanıklık husule gelmez. Bu vaziyetin böylece ve ana hatlarile izahından sonra: Kadro- nun «9» uncu sayısındaki 500.600.000 luk Türk Bütcezi yazısı- nı gören okuyucularımız kolaylıkla hatırlıyacaklardır ki, o ya- zıda müdafaa edilen teze islinatgâh kılınan esas fikir de, Tür- 8