1 Aralık 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 41

nayi ve sermaye kezalelinin ve ancak o memleketler ;'ğî“ mukadde rat tayin edici olan bir eseridir. 4 — İş bu bakundan tetkik olunduğu zuman görülür ki, bu gürikü Garp ilmi için hatta n tipik antikapitalisti harekelt gibi görülen Soy- yetizm bile, büyük istihsal vasıtalarını, büylük sermaye bu sermaye kimin mülkiyeti altında olursa olsun- yalnız muayyen merkezlerde tekâsiüf ettirmek ve bu yüksek tekniği, bir takım tekniksizleştirilmiş memleketler hesabına yaşamak şoklinde bulundukça, nihayet bir te- zadın diğer bir tezada istihalesinden başka bir netice veremez. Binaenaleyh, büyük kapitalist memlekatlerde sermayenin şu sınıftan bu sımfın mülkiyetine İnlikali, oralarda bir bünye istihalesine ve binacnaleyh oralarda yaşıyanlar bakımından adeta kapitalizmin gayri bir rejime intikal! edilmiş hissini verdiği halde, bu mülkiyet münazsebetinin değişmesi, büyük tekniğe istismar sahası olan geri tek- nikli memleketler bakımındar bir rejim ve bir kayfiyet değişmesini ifade etmez. Binacnaleyli muasır nizamı, içinde yalnız bir tezadı, yani sınıf tezm- dını ihtiva eden bir sistem olarak almak ve cihanın mukadderalını, ya sermayenin, yahut antikapitalist sınıf hareketlerinin. mukadde.- vatına bağlamak doğru değildir. Çünkü büyük sermaye hareketleri cibanın yalnız mahdut roktalarında tekâsül etmişlir, ve sınıf cidali bu anormal sermaye kozafetinin eszeridir. Fakat diğer bir tezat var- dır ki a hakikaten bütün cihana sâridir. Bu tezat büyük teknikli moermleketlerle geri teknikli memleketler arasındaki müslemleke te- zadıdır. Milli kurtuluş kareketleri ve o meyanda Türk inkdâbı, cihan bakımından bu tezadın ifadeleridir. Büyük teknikli memleketlerde yüksek sermaye, harekellerinin gıdasını esasen müstemlakealardan alır. Binaenaleyh oralardaki keskin zınıf mücadolesinin hakiki anası da asıl müstemleka istiszmarlarıdır. Bu itibarla cihanın kül halinde ye- niden tanzimi davanında arsıl müseasir faktör bu müstemlekelerin iş- yanı demek olan mill? kurtuluş harekatleridir. Kapitalizmin müdafileri olan âlimlerin müstemleke tezadının cihan- şümul rolünü tebarüz ettinmesi kabil değildir. Çünkü bu izah, Avru panın iklisadi ve fikri hegemonyasını kökünden yıkabilirdi. Sosyalist âlimler için aslolan ise ancak sınıf tezadıdır. Bu tezadın izahı ve bu suretle menşei müstear almıyan, ve Avrupai olmıyan bir görüş tar- zına imkân vermiye çalıştrak işi ancak, milli kurtuluş hareketine sah ne olan memleketlerin mütefektkirlerine düsen bir vazife idi. 5 — Maamafih bu gün cihantn gidişini, meselâ Marksın üzerinde durduğu gibi, münhasıran sınıf tezadı bakımından değil de, münha- stran müstemleke ve teknik lezadı bakımından izah edersek bu da tek copheli bir izah eolur. Tekniğin muayyen merkezlerde tekâslifli kudar, tekniği bütün cihsna dağıtan, Fakat bu teknikle beraber sınıf mücadelesini de bütün cihana yayan bir keyfiyet değişmesi, keza an“ cak bir ıztıyap rejimi olur. Sınıf mücadelesi cihanşümul bir mahiyet alır ve ©o zaman Âvrupa nizamı illetlerini adeta bütün cihana tezmil etmiş bulunur. 41