1 Mart 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 51

Yapur tamiri sanayli çıkarılırsa düküm ve her nevi demir işlori, ziraat a- letleri, çivi, otoorabil ve Ölğer maden islema sanayimi ihtiva eden bu kıs min makina kıymet| takriben 1,5 milyon, bina kıymeti takriben yarım milyan ki ceman İik milyonluk hir sermayeye istinat etmektedir Dünyanm makinalaşmakta ve motorlaşmakta olduğu buügünde bu sanayri hacmını nasıl kâfi addedebiliriz? Mesclâ bu şubenin tekmil istihsalâtı takriben 8,5 milyondur. Halbuki son buhran senelerine rağmen bizim bü sanayi istihsalâlından ithalâtımız otuz beş milyon kadardır. O halde bu günkü ihtiyacın kapatılahilmesi icin bile ön misli bir ittisa zarureti vardır Kaldı ki, biz zaten buzünkü ithulüt ve istihsal miktarını kâfi görenlerden değiliz, bu miklarlırda dahi daha hayli tezayüdün mutlaka elzem bulun- duğuna iman etdnlerdeniz Keza maden İstihraç sanaylide bu şekildedir. Türkiyedeki kömürden bBaşka tekmil maden istihsalâtı 1,290,000 Hra kıymetindedir. Bu işe yatıri- lan sermayoe İse ancak 830.000 liradır. Bu yeralt allında Türkiyede muaden istihsal ve istihracından bahsetmek bile bir az abhes ölüur. Hulâsa; Hangi Şubeyi ele alırsak alalım gerek sarmaye ve göeroekso istihsal bakımından sanaylimiz bizim bugünkü ihliyacçlarımca duhi tetminden çok unuklır. Bu şerall altında sanyalin bazı kısımlarmı tahdit etmek demek Türkiyede hakiki manasile sanayi daha doğmdan, çıkış halinde İken ölü- me mahküm elmek demeklir. Bizim likrimizec Türkiyede sanayi ancak devletin yeni kabul ettiği beş senelik programla başlıyacak ve ancak © yolda bhukiki inkişalını bulacaktır. Şimdiki sanayi o kadar derme çatma ve o0 kadar köksüzdir ki, meselâ her yerde makinalı sanavi ev ve cl sana- yilni ortadan kaldırırken son zamanlarda bizde evlerde çlışan trikotaj sa- naylinin diğer makinalı sanayij durdurduğundan şikâyet edilmeğe baş- lamıştır. Bundan şunu anlıyoruz ki, makinalı sanavi diye kurulan ve devle- tim bimayesine mazhar olan şsanayiin bir çoğu rasyonalite derecesi itibarila daha ev sanaylinden ilerde debildir. Böyle bir sanayi ile iklifa olanamaz. Hattâ hlimayesinden de ancak zurar beklenehilir. Biz hakiki sanayle, büyük ve rasyonal sanayle gitmek isliyoruz, bir memleketin sanayileşmesi de ancak bu suretlc mütmkündür, bütün hima- yelere rağmmen bunu memlckelte yaşatacak başka kimse çıkmadığına gö- ro Türkiyede bu çeşit sanaylün devlel tarafından kurulmasından başka bir çare ve yol yoktur.