1 Mart 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 44

Bundan başka şimdiki halde el ile veya ufak motorlarla işleyen bir çok tezgâhlar, kunduracının dikiş, kasabın et makinesine kadar bir çok ufak sanayi da derhal elektrikten istifadeye kalkacağından bunu en az olarak bir milyon kabul edehiliriz, 3 — Demiryol istihlâhi: 331 senesinde Mersin'le Adana arasında 26865 katar işlemiş 355,000 yolcu ve 234,000 ton eşya nakletmiştir. Vasati olarak günde 8 katar ve 1T000 yalcu ile 6501 tan eşya eder. Halbuki bu barbı Tokomotifler ile nakliyatın pahalı olmasından ve sık nakliyat va- pılamadığından yolcu ve eğsva nakliyatının mühim bir kısmı otomobil ve kamyonlarla yapılmaktatır. Hattâ bunu nazarı itibara alan deamir yol idaresi Ankara'da olduğu yibi ufak takatteki motorlu veya hüuhat makineli cer vasıtalarile tık nakliyatı temine çalışmıştır. Eğer eleklrik le nakliyat temin olumursna bidayette hiç değilse iki saatte bir ve mü- tekabilen tren tahriki kabul olunabilir. Bir trenin vagyonlarile birlikte mecmu hamulesini vasati olarak 100 ton kabul edersek alaktrik sarfi yatı şöyle olur: Trenler 68 kilemetrelik meszafeyi tavakkuflarla beraber 2 saatiç kat edeceğinden hat üzerinde heran için 200 lonluk hamule hali hareket- tedir. Öhalde beher ton için vasati olarak 1 kilovatlık cer kuvveti ka- bul edersak saalte sarfiyat 200 kilovat ve bir tenelik sarfiyat 1,736,000 kilovat, demiryolunun tonviri, su terfii, ve saire gibi diğer ihtiyaçları da nazarı ilibare alınırsa yuvarlak öolarak 2,000,000 kilovat! kabul ede- biliriz. 4 — Sulama: Adana - Tarsus - Mersin mıntakasında ucuz ve bol elek- triğin en fazla iş göreceği saha sulamadır. Bu hususta baz: deliller zikredelim : Birinci ziraat kongresi raporlar'na ait kitabın Şeker kamışı ihlisma raporuna âit 210 uncu sahifesinde deniliyor ki «İki tarafı Seyhan ve Ceyhan nehirlerile, simali demiryolile cenubi denizle tahrlit olunan Yüregir ovası sulanırsta bülün Türkiye'nin şeker ihtiyacını temin ede“- bilecek şeker kamışı yetiştirmek kabildir. Bunun için ya büyük mik- yanl;. bentler yapmak yahut (Santrifüj tulumbalar) kullanmak lâ- zımdır. & numaralı Zıraat Vekâleti mecmuasında İtalya'daki sulamadan baha eden Proöfesör EW'-;-n: Borifa diyrır ki şimecmlekette elektrik tesisalının _!m.u;;üdü Bulardan ucuz bir surette istifadeyi temlin edeceğfinden zirai inkişaf ve mahsulâtın artması noktai nazarından çok mübimdir». Gene ayni mıkşîedı' deniliyor ki eİtalya'da 30 -50 metra derinliğindeki ku- yulardan istifade edilir ve buralardan eclektrikle su çıkarmak, hayvan- la çıkarmaya nazaran A - 5 defa daha ucuzdurı. " Nihayet kendi gözlerimizle görmüşüzdir kiş Yafa'nın şimal mıntaka- sında bazı susuz yerlerde 70 metrelik derinliğindeki kuyu! torlu tulumbalar vasitasile su çık . müuş ve kâr edilmiştiç. Halt nöhir geçen Adana ovasın Hikleri ancak 3 metye oldu vi olan ovad ardan mo arılan Portakal bahsaleri testis olun- bulkti vasati olarak 20 kilometre (asıla ile bir da neh'r yataklarınım civar eraziden derim ğu gibi Toros'ların bütün yeraltı sularını ha- a 3-4 metre derinliğinde her vakit su bulunabilir, O halda 44 |