1 Mart 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 23
fiatlarından 6.1 milyon sterlin kazanmıştı. İngilterenin bilhassa 1931 senesinde kazancı mühim bir yekün tutmtştu. 1931 in üç Yub'u zarfında 1929 senesi ithalât Fiatlarına nazaran 975 milyon sterlin, bütün 931 senesi zarfında ise takiben 370 milyon sterlin- lik bir kazanç temin olunmuştu. İhracatın tenakusundan mütevel- lit zarar ise, ancak 70 milyon sterlin olduğuna nazaran bütün ka- zanç 300 milyon sterlini bulmuştu. Müttehidei Amerika ise 1930 senesinde bilhassa kahve, kauçuk, kursşun ve bakır itha- İimde d00 milyon dolar, 1931 de de bir milyar dolardan fazla kazanç temin etmişti. Bugün metropol spekülâtörleri, müstenileke ve yarı müstemle- ke emtiasının düşük fiatlarından bilistifade azim — miktarlarda zirai ve hammadde satın almaktadırlar. Buhran dolayısile hem sanayi hammaddeleri hem gıda maddeleri bakımından pazar- ların imtisas kabiliyeti pek daralmış olduzğundan bütün bu maddeler, stoklar halinde yığılıp kalmaktadır. Metropol spekü- lâtörlerinin yegâne maksadı, bu mahsulleri ucuz fiatlarla top- layıp ilerde yükseleceğini ümit ettikleri piyasaya yüksek kâr- larla arzetmektir. Müstemleke ve yarı müstemlekelerden ucuz fiatla alınan zirai ve hammaddeler, asıl müstahsilin elinden borsa fiatından da daha düşük fiata çıkmaktadır. Wirtschaftsdienst'in verdiği malümata göre meselâ Mançurinin en mühim ihracat malaı ©- lan zoya fasulyesi, Harbinde iki sene zarfında yüzde alimış su- kut cttiği halde, Londra'da da ancak yüzde 40 düşmüştü. 1931 senesi iptidasında Harbinde zoya fasulyesinin altı okkası 35 sen olduğu halde asıl köylüden 12 sene alınmıştı. Aradaki 23 senlik fiat farkı, bir taraftan İngiliz tüccarmın diğer taraf- tan da Mançurili tüccarın cebine girmiştir. 1930 senusi ağuslosunun 22 sinde Parayvay'da 20 düzüne nor- takal köylüden 4.5 Arjantin kâğıt penzosuna satın alınmış ve Ba- enos Âyres'te 8 pezoya satılmıştı. Mutavassıt 3.5 pezoluk bir kar temin etmişti. Metropol sermayedarlarının, müstemleke ve yarı müstemlekeler halkının yok pahasına ahnan say mahsullerinin ucuzluğu saye- sinde buhrandan sıyrılıp çıkmak ümidi beslediklerine şahit ©- 23
