1 Aralık 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 12
Fınin geniş halk kütlelerinin menfaafma en uygun bir şekilde hesap ve idare olunması demektir. Aksi tukdirde, sunayl müesseseleri hattâ kâmilen devlet mülkiyeti altında bulunsa bile bu iktısadi bir devletçilik değil, kı- saca borokratik bir hükümetçilik olur. Dikkat olunursa görülür ki, mu- hitimizde iktısndi deyletçiliğe alecyhlar vlanların bütün hücum ve duş- namları hakikatte bu borokratik hükümetçiliğedir. Bunda da muarızları- rarrı büsbütün haksız görmek filvaki müşki! olur. Çünkü devlet mülkiyeti altında işleyen sanayi müesselerimizde fiut teşekkülü, flat politikası ve gelir nerması bakımından rasşyonel bir muhiyct görmek filhakika müşkil- dir. Seker sanayimizde maliyet Hati unsurlurını Tâyikile Lebarüs ettirebilmek için evvelâ hali hazırda şeker istihsal eden iki milli müesssemizin (Alpullu ve Uşak) umumi Fasliyet seyrini tesbit etmek lâzımdır: BEVAN ALPULLU'DA : Ebniye kıymeti ira) Mıılıîı K » > İşlenen pancar (ton) İstihsal olunun Şeker Parcar ekilen skha (dünür UŞAK'DA : Eliniye kıycmeti (lira) _bılki!l& » ı |İşlenen pancar (ton) |İstihsal olunan #aker'T' l Pancar ekicilen sahif(dözüm) AT0C02İ| 10821 ga1Dİ 3410 SLANİ #T1T4ASI 580.306| 758.010 BOL.ASM) B05.BAZ 12092 7041 v4 S42| — 1,290) 31.850 2%.7"."' BLIM Bâ6.BLO| 092151 BN TOMfİ.AMIRA BiLiS0| EE.208 4B&0İ — &&Tİ 34031| 40093| 55822 Bü tablonun göslerdiği manzara bu iki fabrikamızın kendilerine arızasız bir inkişaf zemini bulunduğu vani İç pazarın, dünyu. şekerinin mülhiş 1s- üÜhksal fazlalığını. rağmen devlet günile kendileri için tamamile müemmeti bulundurulduğudur. Şimdi bu arızasız inkisafın maliyet fiati unsurlurı üzerinde de adım adim seyrini takip edelini. Şeker ve şeker maliyeti denince bittabi akla her şeyden evvel panearın gelmesi icap eder. esasen Türkiyede şeker maliyet fiatinin cihaâan maliyet fialine nasaran yüksekliğini müdafan edenler için de hamen yeğâne isti- nat noklası Türkiyede pancar Tiatlerinin ölçüsüz yüksekliğfidir. Bu vaziye- ti rakamlar üzerinde tebarüz ettirmefe çalışalım: Türkiye pancarollığı ile Avrupa pancarcılığı (1) arasında mühim bir fark (1) Cihan şekerinin beşte dördü şeker kamışı ve beşte biri pancardan ya- pilir. Fakat Türkiye Avrupa şekerciliğini teşkli eden şeker pancarı işleyi- ciliğine dahil olduğu için burada munhasıran pancar tetkik olunmuştur. 12
