mandanberi memleketimizde kullanılmakta olan su motörleri- nin ise ancak ”© 4 olduğu halde ancak harpten sonra memleke- timizde inkişafa başlamış olan elektriğin daha bugünden işgal ettiği miktar Ç6 53 tür. Gerek memleketimizde ve gerekse bü- tün dünyada bu miktarın 5 100 miktarına çıkarılmasının bir gaye olduğunu söylemeğe hacet görmiyorum. Elektriğin bizde ve bütün dünyada inkişafına bu kısa nazardan sonra kendi memlekelimizde taraki merhaletini ve bundan son- va ikişafının ne yolda olabileceğini tetkik edelim, Abdülhamidin Osmanlı ülkesi elektrik neamına yalnız bir korku hissederdi:Zati sâhânenin elektrik vasıtasile berhava edilmesi.Bu sebeple tahtını terkettiği güne kadar yalnız İstanbulda bir kac ötel ile kendi sarayı ve Çubuklu'daki Hidiv'in sarayından baş- ka bir yerde elektriğe tesadüf edemiyoruz. Bu saydıklarımız da her halde «Zati şâhânenin niyatı tarakkiperveranesini ecanibe göstermek» kaygusile olsa gerekti. Meşrutiyet devri bu hususta yalnız iyi niyetler gösterdi ve yal- nız İstanbul şehrinin elektrikle tenvirini temin edebildi 1910 ta- rihinde iradesi alınan İstanbul Elektrik şirketinin 1914 — sene- sinde ve 15.000 beygirlik bir takatla tam faaliyete geçliğini görü- yoruz. Umumi harp bu hususta değil bir tarakki kaydettirmek tam faaliyette bulunan İztanbul santralını dahi kömür yoksuzlu- ğgundan sekteye uğrattı Mütareke seneleri yine faaliyetsiz geçti. Nihayet 1923 te yalnız Adapazarında 200 beygirlik bir santra- lin teessüsünü görüyaoruz. İlk faaliyet 1925 şenesinden itibaren başlıyor ve sıra ile her seneki yeni tesişler şu suretle devam edi- yor: 1925 senesinde 6 şehir 8.234 Beygirlik 1926 » 6 » 2.725 » 1927 » A :» 2.792 » 1928 » 9 » 14.040 » 1929 » &i 25.715 D 1930 » 9D » 27.890 » (Bu miktarlarda İstanbul santralının muhtelif senelerdeki geniş- lemesi de dahildir.) Yukarıdaki tesisat yalnız şehir santrallarıdır. Ayrıca sırf sınat 38