1 Temmuz 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 8

kadar uyabilir. Fakat aşikâr olarak görünüyor ki, bu tasnif, ge- rek cihan medeniyetinin umum! inkişaf hatları ve merhaleleri, ge- rek Türk tarihinin karakteristik devirlerini ifade edebilmek itibarile tamamile uygunsuz ve elverişsizdir. Türk tarihinin ana hatlarını ve inkişaf devirlerini, tarihin Europacentrik tasnifine göre izah, her şeyden evvel imkânsız- dır. Avrupalı tarihçiye göre «Akvam muhacereti> ancak Roma zaviyesinden izah edilen bir hâdisedir ki, bu hâdisede Türk ır- kının rolü sadece menfi ve sadece tahripkâr olarak gösteril- miştir. Halbuki bize göre akvam muhacereti, Avrupanın daha tarihten evvelki devrin muzlim şekilsizliği içinde yaşarken baş- hyan ve cihanın her bucağına ve bilhassa Avrupaya hayvan eh- lilestirmenin, nebat yetiştirmenin ve maden işlemenin ilk tekni- ğini yayan ve bu suretle dünyanın her tarafında menşe ve evsaf itibarile müttehit ilk medeniyetlerin tecssüsünü mümkün kılan bir temdin akınıdır. Bu izah «Europacentrismep in dar ve mücer- ret izahına zıt, fakat cihan medeniyetinin tekevvünü bakımından tamamile vakıaya uygundur. Milâttan sonra 375-inci yılda başla- yıp, Garbi Ramanın sukutile nihayete ermiş sayılan Akvam muhacereti bu uzun temdin akınının bir faslı ve bir parçasıdır ki, bu hâdise de Türk ırkının rolü, hiç bir zaman, Europacentrik tarihin bize anlattığı gibi değildir. Türk tarihinin bir tarih ötesi, yani tarihten evvelki devri hiç şüphe yok ki, mevcuttur. Fakat bu devir, daha «Europacentris- me»in mebdei tarihinin bile asırlarca evvelinde kalan bir dü- nüm noktasında bitmiş ve Türk tarihinin tarih devirleri ise, ta- rihin Europacentrik tasnifine hiç bir suretle uymayan kendine hâs bir mecra içinde inkişaf edip gitmistir. Türk tarihinin İlk çağı nerede başlar ve Orta çağı nerede biter? Bilinemez. Fakat asşikâr olan şudur ki, bu ilk: çağ ve bu orta çağ, «Europacentrismesin İlk ve Orta çağlarından tamamile başka evsaf arzetmektedir. Türk tarihinin ilk çağımı biz, men- şei itiraf olunmamak için ilâhlara irca olunan Yunan — mucize- sile başlayıp Romanın sukutile biten bir küçük safhanın klâsik ölçülerine göre nasıl izah edebiliriz? kir ve san'at unsurları kaybolur gider. Böyle bir ölçü içinde Türk tarihinde ilk çağın bütün teknik, fi- 8