1 Temmuz 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 6

Fakat şu da var ki, şimdi bu tasnif, ÂAvrupa münevverinin tari- hi telâkkisinde, tarih devirlerini beşer tarihinin değil, beşer ta- rhini bu dar ve çerçeveli tarih devirlerinin eseri zannettirecek kadar yerleşmiş ve mukaddesleşmiştir. Bu tasnifin ilk vasfı, münhasıran Avrupai, yani Euro- paceftrik oluşudur. Bu tasnifte cihan tarihinin ve beşerin medeni inkişafının bütün seyri ve merhaleleri hemen münhası- ran, esasen geç başlıyan Avrupa tarihinin küçük mihveri et- rafına alınmış, Avrupa haricinde kalan her şey, ya Önasya ve Mısır medeniyetleri gibi «tekâmülden kalmış birer ihzari me- deniyet safhası» sayılmış, yahut Avrupa medeniyetinden ev- velki deyrin muzlim nisyanına sürülmüş ve orada inkâr edil- miştir. 8 Europacenlrisme hatasının İlk çağ, Orta çağ, Yeni çağ ve Son zamanlar diye bize öğrettiği tarih devirlerinin vasıflarını bir kaç cümle ile tebarüz ettirmek, bu hatâlı tasnif tarzının nasıl münhasıran Avrupai bir noktai nazara göre tedvin edilmiş ol- duğu hakkında bize bir fikir verebilir: «Europacentriame»e göre İlk çağ, beşer medeniyetinin doğuşu ve kuruluşu devridir ki, bu devir, fecrinden zevaline kadar ha- reketini Avrupa ufkunda yapar ve Âvrupa ufkunda bitirir. Bu harekette Avrupa haricinde tekevvün eden her şey, AÂvrupa medeniyetinin, kendi kendini doğuran mucizeli yaratılışı kar- şısında, birer kaba ve hayatiyetten kalmış mücerret tecrübeler- dir. «Europacentrismeye göre bu İlk çağ medeniyetinin zekâ unsuru «Yunan mucizesi» - «Miracle Grec» - ve kuvvet unsuru «İndo- Europpen» ırkının ebedi kan ve pazü kuvvetini temsil eden «Germen»dir. Bu telâkkiye göre 410 ile 476 arasında Gaotların, Vandellerin ve tekrar Gotların Romayı tahribi, Avrupa tefevvyukunun bir çö- küntüsü değil, bilâkis, Yunan mucizesinde kemalini bulan insan zekâsınıi, Germen kanında kemalini bulan insan kuvveti ile bir şahanc izdivacıdır ki, bu izdivac, kendi zatinde bir «yeniden do- ğuşvun rüsşeymini tabiatile hâmildir. Europacentrisme de İlk çağ, Orta çağa, sert bir kilise iskolas- tisizmine istinatgâh kılınan, donmuş bir Aristo felsefesile bağ- e |