1 Ocak 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 17

imkânları bırakmamıştır. Finans merkezlerinin müstemlekeleri kredi şırıngasile canlandırmak ve bu suretle onların alım kabiliyetini arttırarak, sanayi stoklarını bunlara sürmek tecrü- beleri muvakkat ve sathi tedbirler olmaktan ileri gidemiyor. Sanayi memleketlerinin işsizler ordusu mütemadi bir tezayül balindedir. İşsizler ordusu Almanyada 7, İngilterede 4, Âmeri- kada 10 milyonu buldu. Bütün dünya işsizlerinin mikdarı 35 milyon tahmin edilmektedir. Eskiden para piyasası (Sermaye piyasası) ucuzladı mı, buhra- nin nihayete erdiği kanaatına gelinirdi. Yeni açılan, yahut aç- tırılan piyasaların ihtiyaçları, yeni teknik tarakkiyatın istih- sale tatbiki, ucuzlıyan sermayelerle temin olunurdu. Büyük piyasalarda bu gün de sermaye ucuzdur. Fakat bu sermayeleri plase edecek mevzu yoktur. Dünya pazarlarının en mühimleri kapalıdır. Teknik terakkiyatı istihsale tatbikten artık büyük kârlar elde edilemiyor. Mühim sanayi şubeleri, istihsal kabili- yetlerini ancak yüzde 50- sine veya 30- una kadar istimal ede- biliyorlar. Almanya sanayi anketi Alman sanayiinin esas ser- mayesini realize edebilmesi için piyasanın fevkalade geniş olması ve daimit bir ekspansiyonun bulunması lâzımgeldiğini yazmaktadır. İstihsale yatırılan sermaye mikdarı pek fazladır. Bunların bugünkü Şşarait altında realize edilmesine imkân yoktur. Bu vaziyet içinde bir ritmik hareketten, bir uzun mevceli konjunkturdan bahsetmek çok acınacak bir . nazariye zaafı olur. Şunu kabul etmek lâzımdır ki, dünya iktisadiyatınımn bün- yesinde tahavvül vardır. Bozukluk sathi değil, bünyevidir, LH Amerika sanayiinde buhranın tesirleri. “Berliner Tageblat, gazetesinin 11 teşrinisani nüshasında Müttehidei Amerikanın muhtelif istihsal şubelerine mensup 20 hisseli şirketin kârlarını mukayeseli olarak gösteren bir cetvel neşredilmişti. Bu cetveli aynen naklederek karilerimize “hurafevi prosperite memleketinin,, (!) geçirdiği derin buhranı göstermek isteriz. 17