23 Haziran 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

Bu arada talih küçük Amile hiç mi hiç gülmüyordu. Annesini de kay- betmişti. Evin tek erkeği kalmıştı. Evde büyükannesiyle kızkardeşi var- dı.İstanbulda olan dayısı işgal dola- yısıyla gelemiyordu. Aile erkeksizdi. 10 yasında Amil, evin reisi ve erkeği oldu. Üzücü işgal günleri birbirini takip etti. Küçük Amil okula devam ediyor ve acı günlerin bitmesi için dua ediyordu. Nihayet bir gün Türk Ordusu Bursa kapılarına dayandı. Sabahtan başlayan mücadele ikindi- ye doğru Türk Ordusunun zaferiyle nihayetlenmiş, Şükrü Naili Paşanın kumandasındaki Türk Birlikleri Bur- saya girmişlerdi. Küçük Amil için bu urtuluş günü hayatı boyunca unu- tamıyacağı bir başka gün oldu. Sa- bah top sesleriyle uyanıp durumu bü- yükannesinden öğrenmiş, bütün bir gün merak ve heyecanla neticeyi beklemişti. Türk askeri Bursa sokak- larına girip te ay - yıldızlı bayrak Bursada dalgalanmaya başladığında her Türk çocuğu gibi o da sokağa fırlamış, muzaffer ordumuzu çılgın- ca bir sevine içinde karşılamıştı. Yunanlıların çekilmesinden birkaç gün sonra İstanbulda bulunan dayısı Bursaya geldi. Küçük Amil için yeni ve iyi günler başlıyordu. Ne var ki sevinci çok uzun sürmedi. Dayısının gelişinden 15 gün sonra Amil büyük- annesini kaybetti. Artık Bursaria kalmak için bir sebep yoktu. Dayısı Amili ve kızkardeşini alarak baba yadigârı evi kiraya verdi ve İstanbu- la dönüldü. İnkılâplar yuvası... Cağaloğlunda küçük bir eve yerle- şen dayı ve yeğenler (Üç kişilik küçük bir aile teşkil ettiler. Amilin dayısı bekardı. Bir sıhhiye omemu- ruydu. Sabah işe gidiyordu. Akşam- dan ertesi günün yemeklerim hazır- lıyor ve Amili bunların pişmesine ne- zaret etmesi için bırakıyordu. Bu yüzden Amil Artüs çok iyi yemek pi- şirmekte ve yemek hususunda son derece geniş bilgi sahibi bulunmakta- Küçük Amil yarım kalan tahsilini tamamlamak üzere şimdiki İstanbul Kız Lisesinin bir kısmım teşkil eden Büyük Reşit Paşa Numune mektebi- nin beşinci sınıfına yazıldı. Burada iki yıl okuyarak ilk tahsilini ikmal etti. Küçük ailenin dar geliri Amilin tahsiline devamı için bir okula para- sız yatılı olarak verilmesini gerekti- riyordu. Amil İstanbul Muallim Mek- tebinin müsabaka imtihanlarına gir- di ve kazandı. İşte bu hâdise Âmilin hayatında yeni bir devrin başlangıcı oldu. İbrahim Alâeddin Gövsanın müdür olduğu Muallim Mektebi Âmi- AKİS, 23 HAZİRAN 1960 lin bir inkılâp çocuğu olarak yetiş- mesinin sağladı. Burada okuduğu müd det zarfında küçük Amil çok şey öğ- rendi ve fikri inkişaf kaynağı bu feyz yuvası oldu. Muallim Mektebinin öğretmenleri kıymetli kimselerdi. İbrahim Necmi Dilmen, Hilmi Ziya Ülken, Sadiettin Celâl, Fizik hocası Harun Reşit bey, Nebatat hocası Seracettin 'pey Amil Artüsün halâ unutamadığı ve isim- lerini saygıyla, sevgiyle andığı kim- selerdir. Mektepte, her pazartesi günü ta- nınmış ilim adamları tarafından kon- feranslar verilirdi. Küçük Amil Maz- har Osmanı, Süleyman Nazifi hep bu konferanslarda tanıdı. Konferansla- rın konusu umumiyetle edebi ve tıb- bi olurdu... . Atatürk İnkılâplarını Amil bu mektepte takip etti. O dördüncü sı- nıftayken Harf İnkılâbı oldu. Her Türk çocuğu gibi Amil de yeni harf- leri çabuk ve severek öğrendi. Muallim Mektebini 17 yaşında, 1929 yılında bitirdi. İlk memuriyete Genç Amili şimdi yeni bir hayat bekliyordu. İnkılâplar yapılmış, yeni bir Türk Devleti dev adımlarla Batı dünyasına yetişmek için çalış- mağa koyulmuştu. Genç öğretmen Cumhuriyetin irfan ordusuna katıl- dı. İnkılâpları memleketin her tara- fında yaymak, kökleştirmek lâzımdı. Amil Bakanlıkça Boluya tayin edil- miş, Bolu Maarif Müdürü tarafından da hayat şartları daha düzgün olan Düzce kazasına Verilmişti. Genç öğ- retmen ilk vazifesine Düzcenin Azmi Milli mektebinde başladı. Diğer ar- kadaşları da kendisi gibi genç ve in- kılâpçı hocalardı. Bütün gayretleriy- le çalışıyorlar ve gençlerin Atatürk inkılâplarına bağlı ve inanmış ola- rak yetişmeleri için ellerinden gele- ni yapıyorlardı. Genç Öğretmenlerin işi gündüz ders vermekle bitmiyordu. O sıralarda gece kursları o açılmış, vatandaşlara yeni harflerle ookuma yazma öğretilmeğe başlanmıştı. Ge- ce kurslarını da genç öğretmenler idare ediyordu. Tam üç yıl böyle geç» ti. Genç Öğretmen bu arada lise ki- taplarını almış ve çalışmağa koyul- muştu. Gayesi lise imtihanlarını ve- rip yüksek okula devam etmekti. Genç Amil ayrıca edebiyata olan me- rakım da boş zamanlarında gideri- yor ve bol bol edebiyat tarihiyle di- van edebiyatı okuyordu. Bu çalışma- ları sırasında kendisine en çok yar- dımı dokunan zat, eski müdürü İb- rahim Necmi Dilmendi. İstanbulda bulunan Muallim Mektebi Müdürü güzide talebesine mektupla dersler veriyor, in mektupla sorduğu birçok şeyi bıkmadan usanmadan ay- nı şekilde cevaplandırarak genç ta- lebesinin yetişmesinde büyük rol oy- nuyordu. Genç Âmil 1932 - 33 yılı dönemin- de lise bitirme imtihanlarım başa- rıyla verdi. Lise bitirme imtihanla- rını verirken bir yandan da Edebi- Amil Artüs talebelik yıllarında arkadaşlarıyla Sınıfın en küçüğü