23 Haziran 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

AN İstanbul nümayişlerinde gençlik Vilâyeti Anket Sualler ve cevaplar İkinci Cumhuriyetin oAnaya- sasını hazırlamakla o görevli Mm heyeti bir anket bulunuyor. Sami Onarın o başkanlığındaki bu heyet 3İ sual tesbit ederek bunları son derece pratik ve »arif şekilde toplamış, fikirle- rini utmak istediği kimselere göndermiştir. Aşağıda bu su- allere AKİS'in cevaplarını bu- lacaksınız. Gerçi anket mües- seseler değil, şahıslar ara- sında yapılmaktadır ve bize gelen sualleri bu suallerin mu- hatabının oO-Metin Toker- oce- vaplandırman lâzımdır. ama biz, böyle mühim bir meselede Jikirlerimizi heyet halinde tes- bit etmeyi daha doğru bulduk. AKİS'i hasırlayan kurmay he- yeti Metin Toker ve Cemal Ay- genin de iştirakiyle toplandı, Şimdi okuyacağınız cevaplar üzerinde mutabık kaldı. S— A. Anayasaya bir başlangıç eklenmesini lüzümlu görüyor musu- nuz? B. Görüyorsanız burada az gibi AKİS, 23 HAZİRAN 17960 A Y istenen: prensiplerin yer almasını düşünü- yorsunuz? C—A. Evet B. Anayasa bir inkılâbın neticesi olacağına göre bir yandan bu inkıla- bın prensiplerinin, diğer taraftan İn- san Hakları Evrensel Beyannamesin- deki temel hak ve hürriyetlerin zik- redilmesi doğru olur. S — Fert hak ve hürriyetlerinin müeyyideleri ne olmalıdırT C — Bu müeyyideler iki çeşittir: Bizatihi cemiyet ve müesseseler. Ce- miyet tesirini uyanık bir umumi ef- kâr ve serbest, dürüst bir basın vası- tasıyla gösterebilir. Müesseselere ge- lince esas şart her türlü siyasi baskı- dan uzak müstakil mahkemelerin ve teminatlı hakimlerin mevcudiyetidir. S — Anayasaya yeni olarak ferdi, ekonomik ve sosyal ne gibi hak ve hürriyetlerin konmasını odüşünüyor- sunuz? C — Anayasada ferdi hak ve hür- riyetlerin yanında -söz, vicdan, ba- sın, din, toplantısı v.s.- sendika kur- mak, sağlık hizmetlerinden istifade, grev, toplu iş akdi yapmak, çocukla- rm korunması, annelik ücretli tatil haklan gibi sosyal hakların da yer almasını talep ediyor Meşru haklar ve hürriyetti... ASA zorluyor S — Dinin siyasete alet edilmesi- ni önleyecek teminat nasıl gerçekle- şebilir? — Tabii asıl teminat cemiyetin kültür seviyesinin (yükseltilmesi ve iptidai halden kurtarılmasıdır. Ama bunun yanında (şiddetli cezalar ve siyasi haklardan mahrumiyet müey- yidesi tesirli olabilir. S — Basın hürriyetinin sağlanma- sı ve bunun usulü hakkında ne dü- şünüyorsunuz? C — Anayasaya TT. Ceza Kanu- nundaki hükümlerin dışında basın hürriyetini tanzim eden hususi bir kanunun o çıkarılamayacağı ve ispat hakkının asla kaldırılamayacağı hu- susu konulabilir. Yalan ve hakikata aykırı neşriyat yaparak ferdi bak ve hürriyetleri ihlal (edenlerin şiddetle cezalandırılmaları da şarttır. S—- A. Amme idarelerinin, amme müesseselerinin ve İktisadi Devlet Teşekküllerinin, mesleki ve siyasi teşekküllerin varlıklarım ve yetkile- rini korumak ve banların siyasi nü- fus ve ihtiraslara alet olmasını önle- mek için ayrı bir teminata lüzum görüyor musunuz? B — Görüyorsanız bu teminat hangi vasıtalarla ve 21