23 Haziran 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

KİTAPLAR Sakin sabahlar memleketinde bir yıl (Necmeddin Alkan'ın hatıra ve seyahat notları, Sevinç basıme- vi, Ankara 1960 müracaat adre- si Cebeci Cad, 48-5, Ankara, 202 sayfa, 350 kuruş) Bugünlerde kitapçı vitrinlerinde, ü- çık boy gösterdi. "Sakin Sabahlar Memleketi" adı- nı artık Türkiyede bir hayli insan ra- hatça manalandırabilmekte, neresi olduğunu hemen söyleyebilmektedir. Türkiyede, "Beyaz Zambaklar Mem- leketi" 'dendiği zaman nasıl Finlandi- ya akla geliyorsa, "Sakin Sabahlar Memleketi" denince de Kore akla gelmektedir. İşin daha da güzel tara- fı, "Beyaz Zambaklar Memleketi" ni sadece kitaplardan bilenlerin büyük kısmı "Sakin Sabahlar Memleketi"- ni karış karış dolaşmış, orada yaşa- mış, bir ideal uğrunda orada çarpış- mış hattâ kan dökmüş insanlardır. İşte bu insanlardan biri olan Hakim, Kıdemli Binbaşı Necmeddin Alkan, Kore dönüşü yazdığı kitaba bu adı vermekte haklı olarak tereddüt et- memiş. Necmeddin Alkanın kitabı hatıra gayının Koreye gidişini, orada geçir- diği bir yılı ve vatana dönüşün hikâ- yesini anlatmaktadır. Son yıllarda Kore hakkında pek çok yazı yazıldı- gı, pek çok kitap basıldığı için müm- kündür ki, şu yukardaki bir kaç sa- tır içinde hülasa edilen "Sakin Sa- bahlar Memleketinde Bir Yıl" adlı kitap okuyuculara pek cazip gelme- yecektir. Ama hemen şunu ifade et- mekte fayda vardır. Rahatça iddia edilebilir ki, "Sakin Sabahlar Mem- leketinde Bir Yıl" bir heveskârın ki- tap haline getirilmiş hâtıralarından veya seyahat notlarından çok, bir yazarın "günlük"üdür. "Sakin Sabahlar Memleketinde Bir Yıl" belki de Necmeddin Alkanın ilk kitabıdır ama, pek çok tecrübeli yazarın yaz- dığı kitaplardan daha kuvvetli, daha çekicidir. Bir askeri hakini olan Nec- meddin Alkan konuya öylesine ha- kim olmuştur, anlattıklarını öylesine canlı ve tatlı bir dille anlatmıştır ki, 202 sayfalık kitap, ele alınınca sonu- na kadar: okunmadan kolay kolay bı- rakılmamaktadır. "Sakin Sabahlar Memleketinde Bir Yıl" yazarı, şayet mesleğinin yanında bir ikinci meslek olarak yazarlığı seçer de devam eder- Tarık Dursun K. Başarı yolunda se, hiç şüphe edilmemelidir ki bir kaç yıl sonra edebiyatımız iyi bir yaza- ra kavuşmuş olacaktır. Necmeddin Alkan, bir hâtıra veya seyahat notu üslubundan çok, bir ro- man üslubu ile yazdığı kitabını bö- lümlere ayırmış. Gezdiği, gördüğü, yaşadığı yerlerin en enteresan taraf- larını bir objektif sadakatiyle ama ustaca tesbit etmiş. Bu sadakat ve ustalığa, bir de kendi, toplumumuz- dan bir insanın bir yabancı topluma karşı dikkatini eklerseniz, "Sakin Sabahlar Memleketinde Bir Yıl" ın kıymeti ortaya daha çok çıkar. Ya- zar bilhassa kitabında buna dikkat etmiş. Bir Türk bir yabancı memle- kette neleri merak eder, nelere dik- kat eder, karşılaştığı yeni bir hâdise karşısında nasıl davranır? Bütün bunlar kitabın kozası içinde yer al- mış. Koredeki Türklerin daüssıla his- sine de bol bir lirizm içinde geniş yer veren Necmeddin Alkanın kitabı, şaşılacak kadar temiz bir türkçe ve dil e ile ketinde Bir Yıl", sıradan bir hatıra, sıradan bir seyahat kitabı değildir. Zevkle okunabilecek, merakla takip edilecek bir kitaptır Ya Hep Ya Hiç (Ernest oHemingway'ın romanı. Çeviren Tarik Dursun K. Varlık yayınları sayı 762, Büyük eser- ler kitaplığı 23, İstanbul Ekin ba- sımevi, mayıs 1960, 168 sayfa, 400 kuruş) Hemingway, memleketimizde o çok tanınan, çok bilinen bir amerikan yazarıdır. Hemingwayın dilimize çev- kazandırmıştır. Tarık Dursunun, "Ya Hep Ya Hiç" diye dilimize çevirdiği kitabın oriji- nal adı, "To have and have not" dur Hemingway bu kitabında, içki yasa- gı yıllarının Amerikalısını, ama ma- ceracı, kavgacı ve biraz da gangster ruhlu Amerikalısını anlatır. Kitabın kahramanı Harry Morgan, Ootuzse- kiz ayak uzunluğunda, yüz beygirlik Kermath motörlü bir teknenin sahi- bidir. Kanunsuz işlerden o çekindiği- ni iddia eder ama para kazanmak için her boyaya girmekten, hattâ e- lini kana boyamaktan da çekinmez. Kaba saba iri yarı bir adamdır. Ha- yatta yapmadığı iş kalmamıştır. A- merikanın güneyinde bir oOküçük li- manda balıkçılık eder, arada bir Çin- lileri para için kaçırır, içki kaçakçı- lığı yapar. İhtilâl buhranları içinde kıvranan Kübaya adam kaçırır v.s. Günün birinde dört Kübalıyla an- laşır, gemisini onlara, kiralar, Küba- lıların balık avlayacaklarım veya iç- ki kaçakçılığı yapacaklarını sanmak- tadır. Ancak Kübalılar İhtilâlcidirler ve bir bankayı soyarak Kübaya kaç- maya kalkışırlar. Morganı silâh teh- didi ile yola çıkarırlar. Yanındaki adamım da sudan bir sebeble öldürür- ler. Morgan da bir fırsatını bunları vurur ama o arada kendisi de yaralanır ve ölür. Kitabın bütün hikâyesi bu. Edebi bir eser olmaktan çok sırada bir macera romanı. Tek kuvvetli yönü dili, tam Hemingwaya yakışır bir dil. Tarık Dursun K. biraz da kendi havasına uygun gelen bu hareketli romanı, kendine has dil özellikleriyle ve başarılı bir şekilde çalıştığı takdirde, bize dili (osağlam eserler kazandırabileceğini de o gös- termektedir. "Ya Hep Ya Hiç" yolda, seyahatte okunacak, bir macera ro- manı olarak tavsiyeye şayandır.