1 Kasım 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 28

zift, amonyak, naftalin, sun'i gübre, mevaddı infilâkiye ve buna benzer bir çok mevaddın istihsali temin edilmiş olacaktır. Meselâ 1813 senesinde Almanyanın yalnız kok ocaklarındaki bu tâli mahsulâttan elde ettiği kıymetler şu suretledir: 909,8 Milyon Mark kiymelimde — dÜ7T000 don Ammonsulfat (Cübre) 21,6 " K z 1.000.000 —. Katran 10,7 N 135.000 « Demrnl 2,0 » — 150000000 Mebeni. Ginz R O Ton Nuft * S N D x“ ' vo suire Şimdi bir de bizim bu yüzden elde edeceğimiz mevarldı hesap edelim: Hariçte imali zarurt olan bir kısım makinalar ve silâhlar hariç, milli müdafaada dahil olmuk üzere sernelik vasati demir ihtiyacı 250,000 ton kabul edilebilir. Beher ton ham demirin istihslainde bir buçuk ton maden kömü- rü hesap edilmesi lâzım geldiğinden yalnız ham demirin istihsali için lâzım gelen maden kömürü miktarı 375,000 tondur. Demirin müteakip işletmesi, diğer sanayi fabrikalar ihtiyacı, ve mahrukat olarak kok kömürü istihsali için de 175,000 ton kabul edilse cem'an 550,000 ton eder. Bu miktar kömürün taktirinden husule gelen tâli mevat vasati olarak 4.000 ton benzol 700 ton amonyak 100.000.000 metre mikâbi hava gazi (demir istihsaline yarıyan kak, mevaddı tayyaresi az kömürden yapıldığından ona göre hesap edilmiştir. ) 11.000 ton katran, naftalin, ağır yağlar tuluc! ve saire- dir ki, bunlardan yalnız benozl bizim 1831 senesindeki tekmil mayi mühruk sarfiyatımızın ?5 17 sini teşkil ve heyeti u- mumiyesinin fiati en az bir hesapla dört milyonu bulur ki bu da 30 milyon kıymetindeki demir istihslaine nisbet edilirse ?5 13 bir kâr demektir. Bilhassa istihsal edilecek hava gazi havza dahilinde çalışacak elektrik santralının işletilmesinde kullanılırsa senede takriben 28