1 Kasım 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 23

Hdabiyat : Türk İnkılâbında üslup. Yakap Kadri. Her devrim kendine mahsus bir üslubu olduğu gibi devirleri a- çan inkılâpların da kendilerine mahsus üslupları vardır. Büyük Fransız inkılâbında hâkim oları üslup korkunç bir gutl- lotine üslubudur. Boğa gerdanlı Danton'dan en nazenin aristok- rat karısına kadar, ihtilâle karışmış bütün Fransızlar en kudretli sözlerini darağacının yolunda veya önünde söylemişlerdi. Be- zan tantanalı, bazan sımiA, bazı insanın gözlerinden şefakat yaş- ları getirecek kadar yanık, bazı da eski Romalıların hakimane kahramanlığını hatırlatırcasına ulvi, fakat, daima ölüm kokusu sinmiş bu edebiyat, bugün, bize, Büyük Fransız inkılâbından kal- mış manevi besirlerin en silinmezini teşkil ediyor, Kendisine Fransız ihtilâlinin kanlı ferreur'lerinden daha müt- hiş şeyler atfedilen muasır Rus inkılâbında ise böyle bir haile edebiyatından eser bulamayız. Hududu Fransız inkılâbının hu- dutlarından çok daha geniş olan ve yüz altmış milyonluk bir iusan yığımı üstünde bir kökten değiszme tecrübesi ifade eden bu inkılâp, onu yapan milletin mislik ruhuna rağmen herhangi bir fabrika ü#slubunun fenni sadeliğinden fazla bir şey arzetmer. Lenin, küçük siyah kravatlı, kısa boylu, kasketli bir adamdı ve ondan bize klamış sözler hep bu kravat, bu boy ve kasket mik- yasındadır. Yazılı eserleri ise sıkı bir mantıkla, sentetik bir ilim kafasını gösterir. Rus ihtilâlcilerinin en intelektüeli ve en çok edebi kültür sahibi olan Troztki'de de nihayet iyi cins bir gün- delik gazete muharririnin ölçülü kitabetini bulursımuz. Kızıl Or. du'nun iç ve dış düşmanlarına karşı epeyce mühim zaferleri ol- duğu halde o harp günlerinden bize hiç bir destani ses aksetme- miştir. Bununla beraber Rus inkılâbmın edebiyatsız ve sanatsız bir ha- reket olduğu da iddia edilemez. Kominizma'nın bir edebiyalı ve bi rsanatı vardır; yalnız. bu edebiyat ve bu sanat, bizim şimdiye 23