1 Kasım 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 19

düzüyorlar, renkler örüyorlar, sesler çazlıyorlar. Dünya öyle va- hat, dünya öyle güzel ki, sanat ehli için, bazeı mevzu kalmadık- ça, kapıyı nöbetleşe bekleyenlerin alcgorilarini yapmak pek eğ- Tenceli oluyar. Anadolu'daki tezgâh kapandıktan sonra, tezgâli- tarın oğlu Orman ve Maadin Nezaretinde odacı olmuş. Settle- ments'lerin daklarında, şipşirin kuliler koşuyor. Kahve çiftliği Brezilya'nın kıyılarında, çiltlik ağulurının emrile Paris'ten, Londra'dan intihaller yapılıyor. Avrupa'nın son namuslu çocuk- larında haksızlığa karşı şuursuz bir isyan, ifadesini, bir nihilistin elinde tüten tabancanın bir insan kaburgasına yapışmış kurşu- nunda buluyor. Bütün iyi sesler geride klaıyor, uzakta kalıyor. Milletler siniyor, fert vicdanları siniyor, haklar siniyor. Ve bir an geliyor ki, Avrupa'nın sırtına refah ile umran tarihin elile bir elbise gibi dikilip giydirilirken, beride bizler, bir Porsuk çyalı üzerine bir tahta köprüyü alamıyoruz. Bizler ki, İstanbul'dan Bağda'da giden yolu kaç kere mermerle döşemiş olduğumuzu hatırlıyoruz. Avrupanın bu muhteşem medeniyetine ait yapı böyle kurulmuş- tur, başka türlü değil. Bunu, kim izterse tahkik edebilir. Zaten, tahkike bila hacet yok. Buhran tekmesile deşilmiş olan bağrın- dan bu hakikatin vesikaları, şimdi oluk gibi akıyor. Biraz soku- lup göz gezdirmek kâfidir. Bu yapı ve bu ihtişam manzarası, şimdi delik desşik bir haldedir. ÂArtık onun tamam bir tablosunu göremiyoruz. Parçaları bitişti- rip bir tam fikir almak ta kabil değil. Olsa olsa, parçaları bir ara- ya getirip bir fotomontaj yapabiliriz. Bunu, yapalım. Düne kadar, Garp, bir takım şeylere inanırdı. Demokrasi ve parlâmentocılığın başına yemin etti mi, bütün de- liller gösterilmiş sayılırdı. 1848 de, barikatların dibinde, kanı kaynıyan gençlik bu fikirler için ölmüştü. Şimdi Alman ve İtal- yan diktatoralarını, ayni çiçeği burnunda gencçliğin pretoryen lejyonları muhafaza ve müdafaa ediyor. Amerikada, «Mlavi kartal»ı yakasına takan, kongreye değil Roosevelt'in kumanda- sına rey vermiş bulunuyor. İngilterede, milli kabine'nin «kubbe 16