Polemik. Faşizm ve Türk milli kurtuluş hareketi. Burhan Asaf. Dr. Ettora Rossi, - Giornale di Politica e di Letteratura, da- (Po- litika ve edebiyat gazetesi) nde Türkiyenin milli kurtuluş inkı- lâbı hakkında ufak bir tetkik neşretmiştir. Doktorun, Türk dos- tu olduğu, inkılâbımıza tahsis ettiği cemilekâr sözlerden anulşı- . hıyor. Şu var ki, milli kurtulu: hareketinin tetkik ve tahlili işin- de, bütün esaa noktaların üzerinden kayarak noksan ve hatalı bazı hükümlere varmakla, bizi İtalyan münevverlerine ve İtal- yan inkılâpçılarına fena takdim etmistir. Bunun sebebi ise, milli kurtuluş inkılâbımızı, tarihi bir seyrin tabii ve ahenkli bir ne- ticesi olarak alacağına, bizim günlük matbuatımızda çıkan ba- zı münferit yazılardan istifade etmesi ve bir de inkılâbımızın hususiyet ve şahsiyetini, onu faşist inkılâbı ile mukayese ederek tayine çalışmasıdır, Filvaki, Dr. Ettora Rassi, bazı Türk muharrirlerinin de düştük- leri hatadan quîulamıyımk, inkılâbımızı sadece «garplılaşman hareketi diye vasıflandırdıktan sonra irtibatsız olarak, onun muh- telif ânâtını saymaktadır: Padisahlık ve hilâfetin ilgası, İtalya ceza kanunu ile İsviçre ka- nunu medenisinin kabulü, din ve dünya işlerinin birbirinden ay- ryılması, Lâtin harflerinin kabulü ve saire. Eğer inkılâbımızın mevzuu, basit bir &«garplılaşma» olsaydı, onun inkişaf seyri de, garp müessesatı içtimaiye ve siyasiyesini ve garp mevzuatı me- deniyesini muhtelif garp memleketlerinde tetkik ederek en iyi- si nerede isze, onu alıp memlekete getirmekten ibaret olurdu. Ve Türk inkılâbının başlıca tamlıcı vasfı, garbı eklektik bir görüş- le taklitten ibaret olurdu. Dr. Rossi, hakkımızda böyle bir tet- kik yaparken ve bu esnada bu gibi hükümlera varırken bilmeli idi ki, böyle bir görüş, bizde «Tanzimat» ile başlamış, İttihat ve Terakki rejimi ile devam etmiş ve nihayet serbest fırkanın İzmir 36