eden köksüz bir Blankizm hareketinden çok daha başka bir şeydir. (1)| 5 Nazım Hikmet bütün yazılarını, bir içtimai tezadın ifadesi sayar, Fakat bana kalırsa bu ifade Nazımda, bizzat bu içti- mai tezadı, cemiyet harici kılacak kadar mücerretleşmiş ve sübjektifleşmiştir. Ve bu ifade galatı da şundan gelir ki, biz- zat Nazımın kendisi, dünyanın bütün memleketlerinin dava- sını bir, ve dünyanın bütün insanlarını birbirine benzer göre- cek kadar, realitenin ve cemiyetin haricinde kalmıştır. Vest- falyadaki madencinin hayat şartlarımı ve Ren havzasında ce- reyan eden sınıf mücadelesini tahlil kabiliyetinin bütün kuv- vetlerile muhitinden, kaydü-şartlarından, hulâsa objektif ma- hiyetinden tecrit ederek, yani metafizikleştirerek, hayalimizde Ganj vadisine nakletmemiz kabildir. Ganj Paryasının hayat şartlarını, ızlırabını ve kurtuluş davalarmı, keza maddiyetle- rinden soyarak, Hem Ren ve Hem de Ganj havzaları için, binnazariye hize doğru görünen ve hattâ bizi tatmineden mü- cerret kriteryumlarla ölçmemiz ve hükümlere vasıl olmamız kabildir. Fakat realitenin haricinde çıkarılan ve realiteye uy- mayan, hulâsa hâdisatın seyrile her adımda tekzip edilmesi mukadder bulunan böyle bir hükmün, yalnız sahibini aldat- maktan başka ne manası olabilir? 1922- de bize, memleketler arasındaki hudutlar daha silik gö- rünürdü. Çindeki (Mandarin; le, London Siti deki (Finans Kapitalisti) ni ve Şanghaydaki (Kuli) ile, aldığı işsizlik primi bile kendisine Belçikada orta halli bir şato hayatı temineden, İngilteredeki amele aristokratını bir sayardık. Halbuki bir müstemleke memleketin oğlu olan ve yarattığı fazla kıymetlerle, hem kendi (Komprador) (2)| larını, hem de kendi vatanını müstemlekeleştiren Britanya sanayiinin bütün fazla kıymetlerini besleyen bir Kuli ile, hattâ işsizlik zaman- larımda bile, müstemlekelerden çekilen fazla kıymetler hesa- bına yaşayan bir İngüiz işçisi arasında bir (İztırap iştirâki) olmasa gerektir. (1) Bir Mülll kurculuş hareketinin mahiyert ve macası Kadro sensinin ilk numarası olarak basılmakta olan £ İnkilân ve kadro ) da izeh edilmiştir. (2) Kompradar Feneht (isıilâzların dahildeki ikosadi istilâsına tavassut edenler. Ezki İstanboldaki Levantenler ve ekalliyerler gibi. 36