1 Nisan 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 15

EDEBİYAT Hâile unsuru. Yakup Kadıl Büyük sanatkâr, bir hulya ve mürakaba adamı değil, bir kahramandır. O, hayatın en sarp ve en yalçın realiteleriyle durmadan çarpışır. Herkül, Nemee aslanını; Siegfrid, Fafner ejderhasını bir dofa bakladı. Lâkin, sanatkârın boğduğu aslanlarla boğazladığı ejderhalar sayısızdır. Bir frenk şairi, eserinin adını ( Cenk ganimetleri) koymuştu. Her iyi sanatkâr, her iyi eserine bu ismi verebilir. Hakikaten, Julius H Tâhdinin parçaları birer cenk ganimetidir, hakikaten, Makbeth, Faust birer cenk ganimetidir. ( Cürüm ve Ceza ), (Harp ve sulh) birer cenk ganimetidir. Bunlardan bazılarının coşkun bir düayi, bazısının bir kâbus sayıklamalarını veya bir ruh çöküşünün çatırdılarını andırmasına bakmayınız. Ger- çi, (Cürüm ve ceza) bir feragat ve İnkıyat iniltisine, gerçi, (Harp ve sulhi bir hezimet uğultusuna benzer. Lâkin, büyük sanat ölçüsünde bunların hepsi birer zafer narasıdır. Napoleon Bonaparte, Göthe için “ İşte, bir Adam ,, demiş. İena kahramanının, Weimar saraylısı bakkındaki bu sözlinü kuru bir hükümdar iltifatı gibi telâkkı etmemelidir. Göthe'nin tarifi bu sözdedir. İena yolu, Bonaparle'ı Moskova'ya, Lâyipzige, Waterlo'ya götürecektir. Fakat, büyük şair. Saksonya dokasının düşman ylüksekliklere uçacaktır. Niçin ? Zira, bu iki kahramandan biri ihtiraslarının eliade bir oyun- caktı. Öbürünün altında, ihtiraslar, sanki, birer serkeş attı. Büyök sanatkâr, yabani ve yırtıcı hayvan terbiyecileri gibi 15