T I B Hastalıklar Yeni dertler T ıp ilmi bu güne kadar, insana tabiatın musallat ettiği hastalık- larla uğraşmıştır. Bu hastalıkların sebepleri mikroplar, vücuttaki meto- bolizma degışlıklerı veya fazla gü- neş, fazla sıcak ve soğuk gıbı tabi- atten gelen afetlerdır Bu gün ise tıp, bu es âfetlerin yanı sıra, in- sanların kendi elleri ile yarattıkları yeni bir hastalık âmili ile cebelleş- mek zorundadır. Bu yeni hastalık âmili, radyoaktif, cisimler ve bun- ların meydana getirdiği — radyoaktif ışınlardır. Dünyada kanser ve lösemi vâka- larındaki, artış, — canlıların tohum hücrelerindeki yeni ve garip deği- şiklikler tıp âleminin dikkatlini bu yeni hastalık sebebi üzerine çekmek- tedir. Patlatılan bir hidrojen bombası, yedi millik bir daire içindeki canlı- ları tamamen öldürür. Bu, bombanın yakıcı ve yıkıcı gücü ile olur. Gene Hıdeen bombası, 100 millik bir da- ire içindeki canlılar üzerinde radyo aktif ışınlar tesiri ile öldürücü ya- nıklar veya ağır hastalıklar meyda- na getirir. Bu, bombanın yakın sa- halarda yarattıgı tehlikedir. İnsan- lar infilâk sahasından uzak durmak- la bu tehlikeden sakınabilirler. Bom- banın kontrol edilemiyen ve sakınıla- mıyan tehlikesi çok uzaklarda — ve çok sonra kendini gösteren radyoak- tif tesirleridir. İşte günümüzün ilim adamlarım, genetikçi ve doktorları- nı endişelendiren de budur. Nükleer bombalar patlatıldıktan kısa bir zaman sonra, — gökyüzünde mantar şeklinde bir bulut meydana gelir. Millerce öteden görülen bu parlak renkli, muhteşem bulut, bol miktarda radyoaktif eleman ihtiva eder. Strantium 89 - 90, Cerium 144, İodin 131 - 132 gibi maddeleri ihtiva eden mantar, yüksek hava tabaka- larına kadar çıkar ve buradan rüz- gârlarla çok uzak bölgelere sürük- lenebilir. Bomba denizde patladığı zaman ise, bu radyoaktif maddeler akıntılarla uzak yerlere yayılabilir. Görünmez kaza 6 Mart 1954'te, Bikini deneme böl- gesinin civarından geçen Japon balıkçı gemisi ve onun talihsiz tay- falarının başına gelenler, ilim adam- larının ve dünya efkârının dikkatini bu tarafa çekti. Fukuryu Maru'daki balıkların büyük bir kısmı incelendi. Bunların yüksek miktarda radyoak- tif ışınlar yaydığı tespit edildi. Be- ta ışınlarını ölçen âletler dakikada 2000 den 10.000'e kadar değişen yük- sek değerler gösterdi. -Yani âletin mika sayıcısından, dakikada 10.000 beta partikülü geçiyordu- Bu balık- lardan bir kısmı Oseka pazarına sevk 24 Radyoaktivite denemesine tutulan sıpalar Önce can, edilmiş ve müdahele edilinceye kadar 200 kişiye satılmıştı. Yaizu limanın- da duran gemi üzerinde araştırma- lar yapıldı. Fukuryu — Marunun 30 metre ötesinde dahi çok yüksek rad- yoaktif değerler tespit edildiği için miye ancak hususi elbiseler giyi- lerek girilebildi. Japon âlimleri güvertede radyo- aktif tozlar tespit ettiler. Gemideki balıklar, tayfaların — günlerdir yiyip içtiği gıdalar bu tozlarla kirlenmiş- ti. Tayfalarda çeşitli hastalık araz- ları vardı. -Bu tayfaların çoğu, son- raki aylarda ölmüşlerdir-. Bu tetkik- lere paralel olarak Pasifikte radyo- aktivite — araştırmalarına — girişildi. Geniş bir bölgede deniz suyunda ve bu sularda tutulan balıklarda plank- ton ve derin deniz — hayvanlarında radyoaktivite tespit edildi. Bikini a- dasının 3000 mil açığındaki balıklar- da dahi yüksek değerler bulundu. Civardan geçen gemilerde radyoak- tif cisimler görülünce tayfaları ace- le hastahanelere sevkedildi. Bu tay- falarda bariz kan değişiklikleri var- dı. Tabii ki bütü unlar, senede 4.800 ton balık tutan Japon balıkçı- larını bir hayli endişelendirdi. Dikkat; Tehlike! T ehlike yalnız o civardan geçen gemilere ve oralarda — tutulan balıkları yiyenlere münhasır değil- dir. İnfilakttan sonra yüksek — hava tabakalarına çıkan radyoaktif ci- simler, yağan yağmurlara karışır veya sonradan alçak tabakalara ine- rek toz halinde çok uzak bölgelerde- ki şehirlere dökülebilir. Japonyad Atsumi yarımadasına yağan yağ murlarda yeni radyoaktif cisimlere rastlanmıştır. Koyoto ve Osakaya yağan yağmurların da Tradyoaktivi- tesi yüksek bulunmuştur. Bu yükse- liş, Pasifikte ve Sibiryadaki deneme- lerden sonra daha da fazlalaşmıştır. sonra canan Radyoaktiviteli yağmurların yağdığı bölgelerde sebzeler, otlar hatta inek sütleri bu maddelerle bulaşık olarak bulunur. Yağmur sularını içme su- yu olarak kullananlarda radyasyon hastalıkları görülür. Japonyada Ko- yoto ahalısınde kan değişiklikleri gö- rülmüş ve halkın özel filtrelerden geçırılmemıış suları içmeleri yasak edilmişti Halen havada bulunan radyoak- tivite miktarının 70 Kg. lık bir insan için tehlikeli sayılacak bir nisbete erişmediği tespit edilmiştir. Fakat ağırlığı ancak 2-3 kilo gelen yeni doğmuşlarda radyoaktivitenin yapa- bileceği kötü tesir, ilim adamlarını düşündürmeğe başlamıştır ugün dünyanın dört bir tara- i binlerce lâboratuvarda Trad- yoaktivitenin canlılar üzerinde yap- tığı tahribat incelenmektedir. Sade- ce Amerika Birleşik — Devletlerinde 240 lâboratuvar bu işe tahsis edil- miştir. Buralarda merkep ve koyun- larda, fare, çekirge gibi küçük can- lılarda, hatta insanlarda radyoakti- vitenin tesirleri araştırılmaktadır. Bu deneylerden ve Fukuryu Maru gibi müşahedelerden elde edilen ne- ticeler şunlardır: Radyoaktiviteli şuaların veya ci- simlerin etkisinde, kalan insanlarda aşağıdaki tehlikeli değişiklikler olur: — Bu tozlar deriye, değecek olursa deride ağır yanıklar meydana gelir. Saçlı deride olan tesirlerden dolayı saçlar seyrekleşir. Veya dökü- lür. 2 — Radyasyondan dolayı göz- de katarakt ye dudaklarda yanıklar meydana gelir. Dudaklardaki yanık ve yaralar sonradan kolaylıkla kan- serleşebilir. — Bademciklerde ve adenoit- lerde ve vücuttaki lenf düğümlerinde tahribat olur ve buralardan sonra tehlikeli hastalıklar doğabilir. (Sar- AKİS, 9 AĞUSTOS 1958