9 Ağustos 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17

DÜNYADA OLUP BİTENLER Irak Bir zevce aranıyor B u haftanın başında, sabık kraliçe namzedi Prenses Fazıla teselliyi seyahatte ararken, Irakın yeni ha- kimi General Kasım bir zevce ara- maktadır. Kasım, Irakın kurtuluşuna kadar evlenmiyeceğine — dair kendi kendine — söz vermişti. Hâlen Irak kurtulmuştur. Bir ec- nebi müdahalesi ihtimali ortadan kalkmıştır. Ortada, ömrü sayılı Kral Hüseyinden — başka Irakı — fethede- ceğini söyleyen kimse yoktur. O bi- le meşhur Krallar Federasyonunun sona erdiğini resmen kabullenmiştir. Katillere ve canilere karşı ateş püs- kürenler, yeni rejimi tanımışlardır! Nihayet Amerika da aynı jesti tek- rarlamak zorunda kalmış, arabulucu Murphy Bağdat yolunu — tutmuştur. Öfkeli Havadis gazetesi artık, "Ka- sım komünist değildir" başlıklı yazı- lar yazmaktadır. Bu durumda Gene- ral Kasım, elbette kendine kız ara- maya başlıyabilir. Kasımın alacağı kız ya Iraklı ktı N Suriyeli, ya Mısırlı - olaca çin sadece İraklı değil de, Mısırlı veya Suriyeli diyenlere Kasım, "Bun- dan sonra tek bir millet teşkil etmi- yor muyuz" cevabım vermektedir. Bu sözler, yeni rejimin istikbali- ni çizmektedir. Iİrakın kendi menfa- atlerini düşünerek Nasırdan uzak du- racağını ve hattâ Bağdat Paktında kalacağım hâlâ hayal — etmek iste- yenlere, "tek bir millet" lâfı, Araplar- daki birleşme — arzusunun ne kadar kuvvetli olduğunu hatırlatmalı ve Dulles'vâri statüko planlarından Vazgeçırmelıdır Nitekim Iİrak, n hafta sonunda Bağdat Paktından resmen ayrılmıştır. Aynı günlerde, Kahireye varan yeni Irak Sefiri Faik 1 Semrai sözleri ile hayalperestlere son darbeyi vurmuştur: Semraiye gore “Bağdat Hükümeti Arap Birli- ğini —kuvvetlendirmek için herşeyi yapacak, hür ve şerefli bir nötralizm için tam bir Arap Birliğini leştirmeğe — çalışacaktır. Trak, Bir leşik Arap Cumhuriyetisin kardeşi- dir ye onun kahramanı Nasırın söz- lerine iltihak etmektedir." Tabii ki yeni Irak Cumhuriyeti» hâlen Orta Doğuya büyük kuvvetler yığan Batılıların itimadını kazanmak için tatlı sözler söylemekte devam edecek ve tehlikeli jestlerden kaçına- caktır. Yalnız Irakın eninde sonunda Nasır liderliğindeki büyük — Arap Devletinin bir parçası olacağını şim- alden söylemek bir kehanet değildir. Hâlen bilinmeyen bir mesele, Irakın zamanı gelince Birleşik Arap Cum- huriyetine ne şeki katılacağıdır. Bu katılma Yemeninki veya Suriye- ninki gibi olabilir. Suriye ve Mısır arasındaki bağlara bile fede- ral bir veçhe verileceği söylenmekte- dir. Dış siyaset bakımından birleş- AKİS,9 AĞUSTOS 1958 Abdülkerim Kasım Sıra gönül işlerine geldi me şeklinin elbette ki bir ehemmiye- ti yoktur. Batı için mühim olan nok- ta, Arap Dünyasını ettiği hakikatinin teslimidir. Nasırın temsil "Nasır Dava bitti! RortM eraîŞâîaî Iguş ür. hakiki Arap milliyetçiliğini — temsil etmiyor" diyen Mr. Dulles, Kral Hüseyin gibi daha hakıkı milliyetçi- ler aramaktan vazgeçip, Arap Dün- yasının gerçeklerine astık gözlerini kapamamalıdır. Lübnan İki başlı memleket Geçen haftanın ortasında General Şahabın Cumhurbaşkanlığına se- çilmesi, Amerikanın Beyruttaki ara- bulucusu Murphy'ye ve Dulles'a ge- niş bir nefes aldırdı. Kırk gemili ve binlerce askeri çıkarmanın en teh- likeli safhası atlatılmıştı. Hakikaten Lübnana asker gönderildiğinden be- ri Amerika rahatta değildir. Bu se- beple bahriye silâhendazlarının ar- kasından Murphy Beyrut yolunu tut- muştur. Murphy'nin vazifesi Lübnan- da bir yangını önlemek ve askerleri geri almaktı. Arabulucu dört elle bu işe sarıldı ve Chamoun'un öfke- lenmesine aldırmadan muhalefet li- derleriyle temasa geçtı Bu temaslar sonunda Chamoun'un mutlaka git- mesi gerektiğine ve Lübnanlıları bir- leştirecek tek adamın General Şa- hap olduğuna kanat getirdi. General Şahap, âsilere karşı cid- di olarak mücadeleye girmeyi redde- den Lübnan Ordusunun başıydı. Cha- moun kendi ordusuna lâf anlatama- dığı için, Amerikadan imdat iste- mıştı Lübnan Ordusunun reddettiği- Amerikan bahriye silâhendazları yapacaklardı' Bereket Murphy duru- mu çabuk kavradı da Chamoun'un imdat işareti üzerine gelen Amerika- lıların ilk işi, başka bir Cumhurbaş- anı aramak oldu. Murphy, Nâsırın iki ay evvel söylediği plânı - yani daha kan dökülmeden - sahneye koy-» du ve kurtarmak için geldiği Chamo- Fransız Bulvar tiyatrolarında kocala ar ve zevceler arasında geçen çok taraflı aşk oyun- larıbu Lübnan hikâyesinden daha az karışık değildir... Artık bahriye silâhendazlarının çekilmesi için yol açılmıştır. Nite- kim Dulles, Şahap seçilir seçılmez kanuni bir şekilde kurulmuş Lübn Hükümeti talep ederse, Amerıkalıla— rın ayrılacağını açıklamıştır Yalnız Amerikalıların geri dönmesi, pek - o kadar kolay olmıyacaktır. Zira Ür- dündeki İngiliz askerlerini de düşün- mek lazımdır. Amerikalılar giderse, onların orada barınması imkansızla- şacaktır. Bu takdirde de dost Kral Hüseyinin sonu gelecektir. Sanı Am- canın istikbalini kendisine, bağlıyan genç kralı açıkça terki herhalde ko- lay olmıyacaktır. Murphy Lübnan i- şini halleder etmez bir hal şekli bul- mak için Amman . yolunu tutmuş, Kral Hüseyin ve Başbakanıyla görüş- alnız bu memlekette bir eneral Şahap bulmak hemen hemen imkânsızdır. Amerika, bu meseleye 17