1 Kasım 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 52

raj malısulat Fiatının düşüşüne mukabil enerji yani mayi mahruk fiatı da kâfi derecede ucuz tutulabilmiş olsaydı bu defa motörlü üsşüsü dolayısile olan zararını rasyonel istihsal sa- (Gatımı düşürmek suretile te- ziraat fiat d yesinde Fazlalastırmak ve maliyel lafiye koyulacak, ziraat te bu suretle daha rasyonel bir sekle gir- O halde #on senelerde bazı mıntakalarda gördüğü € miş olacaktı. müz ziraf gerileme her şeyden evvel bir enerji mesalesi yüzün- den meydana gelmiştir. Keza meraleket dahilindeki nakliyat dolayısile ticaret iği, kon- for dolayısile içtimaf inkılâp ve kültür işi ve daha buna benzi- yen diğer bir çok işlerde enerji maeselesine irca eolunabili hararet ve kuvvat temini, iyi ev Memleketin güzelleştirilmesi su, ökonomisi, geniş inşaat ve bozkırın verimli hale getirilmesinde ucuz enerjinin chemmiyeti söz götürmez. Sanayi plânımızın ener- ji işini de göz önüne aldığı malümdur. İkinci beş sene zarfında olmakla beraber yine bir elektriklendirme plânının tanzimine ve bunun için lâzım olan ilk işlerin yapılmakla olduğunu biliyo- ruz. Keza kömür, kok, liynit, petrol gibi enerji kaynakları hak- kında da köklü tedbirler ve tarifeler tatbikine gidildiğini ve hat- tâ şimdiden gösterilen bazı kolaylıklarla katı madeni muhru: İzun memlokelte yavaş ta olsa yayılmakta olduğu görülmektedir. Ancak biz suna kaniiz ki; köklü sanayi ve milli nakliyat işinde ne kadar kökten iş yaparak bunları derhal devletleştirmek, dev- let eline vermek, meselâ demiryollarında yabancı şirketlerin memleket iktisndiyatına verdikleri zararları bertaraf etmek için naşıl en keslirme yoldan gittik ve büyük sanayii nasıl en kes- tirme yaldan devlete kurduruyorsak, ileri teknik ve ileri sanayi- in belkemiğini teşkil cden enerji işinde de bu yolu takip etmek- liğimiz ötekilerden daha lüzumlu ve daha zaruridir. Çünkü yu- karıda söylediğimiz gibi enerji meselesi hepsinin kâklü işleme- sinde en büyük rolü oynamaktadır. Şurası da var ki enerji istihsalâtı hemen daima müşteri bulduğu ve kolaylıkla satış yaptığı için bunların devlete veya rmaballi idarelere mal edilmeleri bir masrafı değil belki kolayca bir kârı da mucip olacaktır. Enerji islihsal va satışı üzerine çalışan bir çok hususi ve yabancı şirketlerin sermayelerini haddinden çok fazla göztermelerine ve normalden hayli yüksek sermaye servis- 523 SI