1 Şubat 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 5

Lokllü'nen Pskolojisi ınkilâp Heyecanı (Antuziasm) Durgun sular gibi, durgun cemiyetler de vardır. Yeni kaynaklardan yeni dalgalar almıyan bu durgun sular içinde hayat, nasıl yosunlaşırsa, yeni kıymet hükümlerinden yeni hamleler almıyan bir durgun cemiyette de, terakki unsurları öylece dibe çöker, durulur. Toprak üstünde durgun suların ve tarih içinde durgun cemi- yetlerin bin bir misalini bulmak kabildir. Durgun cemiyet, kendi hareketsizliği ve heyecansızlığı içine çekilip, kendi kedine eriyen, eski kıymet hükümleri çürüyen, fakat yeni kıymet hükümleri vermiyen, ne sanatkâr, ne mütefekkir,ne de kahraman yetiştirmiyen, kısır ve nekes bir cemiyettir. Bir durgun cemiyette, bütün cemiyet kuvvetlerinin otoritesi perişan ve fert ise bezgindir. Bir şeye karşı mücadele etmenin, bir şeye inanmamın ve yeni bir şey yapmanın heyecanı, bir durgun cemiyette yoktur. ©Ö İnkılâp yapan ve bir inkılâp içinde yaşıyan cemiyet, durgun bir cemiyet değildir. Çünkü bir inkılâp nizamında, evvelâ cemiyetin bünyesi kül halinde bir hareket içindedir. Bu hare- ket içinde ise fert, ya yıktılan cemiyetin bir bakiyesi olarak menfi, ya kurulan nizamın bir unsuru olarak müspet, fakat, her zaman aktif ve her zaman müteaddidir. İşte, şimdi Türkiye böyle bir inkılâp içindedir. Türk cemiye- tinin bünyesi kül halinde bir istihale yaşıyor. Geri teknikten, ileri tekniğe, geri cemiyet müesseselerinden ileri cemiyet mücsseselerine doğru, her gün biraz daha derinleşen sert bir cidal, hiç durmadan yürüyor. Bu cidal arasımda, bir taraftan eski yarı müstemleke ve kapitülâsyon rejiminin bakiyeleri, diğer taraftan eski otokratik ve teokratik müesseselerin enkazı, psi- kolojilerile, nazariyelerile, hülâsa bir cemiyet mücadelesinin 5