14 Ağustos 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

vvel- bu tasavvur fazla hayali, ba- € şarılması güç bir iş addedildi. Diğer taraftan elektronik müda- faanın yerden de, gökten de gelecek balistik füzeleri zararsız hale koya- bileceği, bundan başka dünya etra- fında dolaştırılacak peyklerin ve ku- rulacak feza platformlarının pek gö- ze görünür acık bir hedef teşkil ede- cekleri ileri sürüldü. Aslı aranacak olursa, bu itirazla- rn mühim bir kısmı Polaris füzele- riyle mücehhez denizaltı gemileri programını tatbik ile vazifeli ve o bu- nu bir nevi izzetinefis meselesi yap- mış olanlardan geliyordu. Polaris programı ne dereceye kadar emin ve müessir bir savunma vasıtasıdır? Bunun münakaşasının yeri burası de- ğildir. Ancak o zamanlar Polaris'ci- lerin bu füzelerle techiz edilmiş bir denizaltının feza plâtformlarından daha emin bir vasıta olduğunu, kolay hedef teşkil etmeyeceklerini iddiala- rına eklemiş oldukları malümdur. Ama şimdi, açılan "Ay yolu" ile beraber feza müdafaası omeselesinin de tekrar aktüaliteye girdiği şüphe- sizdir. Çünkü, insan bünyesinin yer- çekimi olmadan uzun zaman yasaya- bileceği, yiyip içebileceği ve hazme- debileceği, feza bahsine sıkısıkıya bağlı meseleler olan hız artısı ve hız eksilişine (o dayanabileceği, (o nihayet grup halinde insanları çok uzun feza yolculuklarına çıkarabilecek feza ge- milerinin- inşa edilebileceği oOhemen katiyetle anlaşılmış bulunmaktadır. Son uçuşta Titof 700 bin kilomet- re mesafe katetmiştir. Ayın dünyaya uzaklığı 400 bin kilometre olduğuna göre, Titofun dünya etrafında attığı turlar ucuca eklenirse, hemen hemen aya, bir gidiş-geliş yolunu ifade et- mektedir. Geriye ışınlar meselesi ve bilhassa 300 kilometrenin üstünde dünyayı saran meşhur Van' Ailen kuşağı kalıyor ki, bu kuşağı teşkil e- den ışınların ne "olduğu ve buna ma- ruz kalacak canlıların ne olacağı şim- dilik bilinmemektedir. Sputnikten feza gemisine 1957-58'in sputniklerini bugünkü fe- za gemisine bağlayan yolun ne ” 77 AKİS - Reklâm — 100 AKİS, 14 AĞUSTOS 1961 büyük bir süratle katetildiğini odü- şünmek göz karartıcı bir şeydir. Sovyet bilginleri, hiç şüphesiz Al- man bilginlerinin yardımıyla, feza programının ilk esaslarını (o 1955'de vâzettiler. 1957 ilk sputnikler yılı ol- du. Fakat ilk sputnikten hemen bir ay sonra, 3 Kasım 1957 de fezaya canlı göndermek sevdası başladı. Bu iş için Layka adlı köpek seçildi. Ger- çi Layka geri gelmedi ama, onun sa- yesinde, boşlukta saatte 26 bin kilo- metre süratle dönen bir canlının re- aksiyonları tesbit edildi. 1958-59 yıl- larında ağır sputnikler fezaya gitti- ler. İçlerinde daima köpekler ve fa- reler vardı. 1960 da Pasifik istika- metinde çok isabetli atışlar yapıldı. FEN 3 — 1 Aralık 1960 da yapılan tecrübede gemi kontrolden çıktı ve içinde bulunan iki köpekle birlikte kayboldu. 4— 9 ve 25 Mart 1961 de "Ka- rakız" ve "Küçükyıldız" isimli kö- pekler başarı ile fezaya gidip döndü- ler. Bu köpekler üzerinde feza yol- culuğunun kısa ve uzun vâdeli te- sirleri ölçüldü. "Sputnik-feza gemisi" içinde kurulan laboratuvara bu kö- peklerin muhtelif uzuvlarına aşılarla raptedilen teller bağlandı. Ayrıca te- levizyonla hayvanların durumu ( tâ- kip ediliyordu. Netice şu oldu: 1) Dönüşte nabız 70-80 den 240'a kadar yükseliyor, fa- kat yere iner inmez normal ritmine Titof eşiyle kitap okuyor Canlı robot Bunlar az sonra fezaya gidecek in- sanın kapsülleriydi. Nitekim bu ta- rihten -itibaren sputniklere "Sput- nik-feza gemisi" denmeye başlandı. 1961 Martına, yâni Gagarinin u- çuşundan bir ay evveline kadar geçi- len merhaleleri kısaca belirtmek mümkündür: 1 — 15 Mayıs 1960 da fırlatılan "Sputnik-feza gemisi 1" dönüşte fren- leyici füzeleri eee isin atmos- fere temas sırasında eri 2 — 19 Ağustos 1960 da firlatı- lan feza gemisinin dönüş füzeleri iyi işledi. Sovyetler atmosfere giriş ba- diresini atlatmışlardı. dönüyordu. 2) Bazı ışınlara mâruz kalsa dahi, canlı mahlük bunun son- raki avakibinden masun kalıyordu. Daha bir çok veriler içinde bu son neticeler elde edilince, Binbaşı. Gaga- rin 12 Nisan 1961 günü feza yolunu tuttu. Şimdi bu yolun bugünkü mer- halesinin kahramanı binbaşı | Titof- tur. Yarın daha bir çok Titoflar. Shepard'lar daha ileriye, daha uzağa, en uzak gezegenlere doğru yola çı- kacaklar, ve bugün dünyayı titreten meseleler kainat ölçüsüne nakledilin- ce kuru, mânasız, belki de gülünç) kalacaktır. 31