20 Mart 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

YURTTA OLUP BİTENLER Politikacılar Gri renkli dosya Geride bıraktığımız haftanın başla rında bir gün, eski Büyük Millet Meclisinde çalışmağa (başlamış olan Yüksek Soruşturma Kurulusun 4 Nu- maralı Soruşturma Kuruluna getirilen gri renkli bir dosyayı ellerine alan kurul üyeleri ister istemez gülümse diler. Dosyanın üzerinde. "A. Mende- resin İstanbul Vilâyetinde çalıştığı odanın tefrişiyle ilgili yolsuzluk" ya- zılıydı. Diğerleri gibi kabarık olan dosya, bir hayli incelemeden geçmiş- ti. Maliye bakanlığı Teftiş Kurulu ta rafından tanzim edilmiş ve gereğinin yapılması şerhiyle soruşturma kuru- luna gönderilmişti. Bahis konusu yolsuzluk 225 bin lira civarındaydı. Doğrusu, kılıf ta i- yi hazırlanmıştı. Para 1960 Bütçesine konulmuş, Büyük Millet Meclisince tasdik edilmiş vs adı geçen fonun ra- hatça sarf edilmesi için bütün forma- lite tamamlanmıştı Hâdise bir kaç yönden enteresan bulundu. Bir kere sabık Başbakanın kaprislerini ortaya koyuyordu. Vilâ- yette çalıştığı odanın teftişine bu ka- dar paranın ayrılması -üstelik, para- nın yarısıyla oda korkunç derecede mükellef döşenmiş, diğer yarısı da bir başka işe sarfedilmiştir-, Mende- resin sâdece ve sâdece lükse olan düşkünlüğünü göstermekteydi. Mecliste çalışacağı (odaireye binlerle lira sarfıyla siyah mermerden banyo yaptırtan Menderesin bu yeni isteği de zamanın idarecileri tarafından mâ- kul karşılanmış olacak ki, Bütçeye bir çırpıda 225 bin lira eklenmişti, İ- şin güzel tarafı, 1960 Bütçesi Komis- yonda müzakere edilirken bu mese- lenin savunmasını büyük bir ehliyet- le zamanın Maliye bakanlığı Müste- şarı Salt Naci Erginin yapmış bu- lunmasıydı. Gri renkli dosya ortaya çıkar çıkmaz bütün gözler bir defa daha bu kurnaz maliyecinin üzerine çevrildi. Doğrusu istenirse. Sait Naci Ergin evdeki hesabın hiç te böyle çarşıya uymıyacağını tahmin etme- mişti. Zira devr-i sabıkın bu pek göz- de maliye uzmanı aklınca hep akıllıca davranmıştı. - Düşük Menderese bil- hassa mali konularda dehşetengiz fi- kirler ilham edip onu parlak beyanla- ra sevkederken, o polemiklerine mal- zeme sağlarken bir taraftan da C.H. P. içindeki bir. takım politikacılarla . Hem Menderesin hafızasını bilhassa mali meselelerde çalıştırmakta başa- rı gösteriyor, hem de istikbal için em- niyet tedbirleri alıyordu. Nitekim a- çıkgöz maliyeci ihtilâli müteakip C. 16 Menderesin Babiâli deki odası hazırlanırken Ye Mehmet, ye! H.P. içindeki faaliyet sahasını daha da genişletti ve nihayet Temsilciler Meclisine OC.H.P.. kontenjanından -hem de Genel Başkanın kotasından- girmeğe muvaffak oldu. Fakat işler sonuna kadar iyi gitmedi. Nitekim Soruşturma Kuruluna sevkedilen bu yeni rezalet ve yolsuzluk dosyasıyla. Menderesin yolsuz işlerini kanuni kisveye sokmakta mahir kurnaz ma- liyecinin maskesi düştü. Tabii bun- dan en fazla üzülen bizzat Sait Naci Ergindi. Basın mensuplarının ısrarb aramalarına rağmen bir türlü ele geçmedi. Mühim olan gri dosyanın münderecata değildi. Asıl mühim, o- lan, 27 Mayıstan sonra bile gemisini yürütebilen böyle bir kaptanın tam pervasızlık içinde kendisini C.H.P. gemisine aktarabilmiş olmasıydı. Sa- It Naci Ergin bu işte o kadar ileri git- mişti ki, Temsilciler Meclisine seçil- dikten sonra, memuriyetten istifa e- derek C.H.P. ne de girmişti. İşin mahiyeti Mahiyeti itibariyle olay, sâdece Menderesin lükse ve gösterişe o- lan düşkünlüğünden ve ikinci bir baş kent haline getirilen İstanbulda sene- nin büyük bir kısmını geçirmesinden doğuyordu. Düşük Başbakan, Vilâ- yette kurduğu karargâhında -buraya da günün bir iki saatinde uğrar, gü- nün diğer saatlerini Parkotelde geçi- rirdi- şanına uygun bir oda tanzimi- ni arzulamış, ayrıca özel kalem mü- dürleri ve yaverler için de hususi o- dalar tahsisini emretmişti. Elbette ki Başbakanın bu isteği iki edilmemiş ve 1960 Bütçesine ufacık bir tahsisat eklenmişti! İstanbul Vilâyeti konağında yapı- lan tadilâtla Başbakanın ve yanında- kilerin odaları son derece büyük bir lüksün icapları yerine getirilerek tef- riş edilmişti. Fakat bütün ihtişama rağmen, bu iş için ayrılan 225 bin li- ranın yarısından fazlası artmıştı. Pa- ranın ortada kalmasındansa bir yere sarfı uygun görüldüğünden, bu defa İstanbul Belediye Başkanı Aygün im- dada yetişmiş ve kalan meblâğ, mil- yonları aşan istimlâk borçlarından çok küçük bir kısmına yatırılıvermiş- i. Tahsisatı karşılıyacak (o paranın bulunması bir başka komediydi. Yo- lu Sait Naci Ergin göstermişti. Bu- nun için evvelâ Amortisman Kredi Sandığı Genel Müdürlüğüne müraca- at edilmiş ve paranın tamamının ve- rilmesi istenmişti. Kredi Sandığın- da bu kadar para bulunmayınca, za- manın idarecilerini bir telâştır almış- tı. Kredi Sandığı ancak ve ancak is- tenilen meblâğın yansım temin ede- biliyordu. Bunun üzerine para bul- ma şampiyonlarından Mithat Dülge- re müracaat edilmişti. Dülge şanına yaraşır bir formülle müşkülü şıpınişi halledivermişti. Böylece Menderesin, Tünün birkaç saatini geçireceği oda- nı tefrişi yoluna konulm Meselenin bir başka tarafı da, u- lâlsüz sarfedilen bu parayla ilgili tahkikatın çok daha evvelden başla- mış, ancak geçen haftanın başında ortaya çıkmış olmasıdır Hâdiseyle il- gili tahkikata Alicanın Maliye Baka- AKİS, 20 MART 1961