11 Ocak 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

ziyet karşısında faaliyetlerini tatil etmek zorunda — kalacaklarım ihsas ediyorlardı. Dananın kuyruğu Dananın kuyruğu geçen yılın son günü Sirkecide Ebussuut caddesin- deki Basın İstihlâk Kooperatıfı bina- sının bir odasında koptu. O gün öğ- leye yakın saatlerde bır takım kerli ferli adamlar bu binanın üçüncü kâ- tına çıkmışlardı.. Hemen her hallerin, den sinirli oldukları — anlaşılıyordu. Türk Basın Birliği Resmi İlânlar Li- mited Ortaklığına mahsus odada ade ta idam hükmünü bekleyen mah- kümlar gibi sıra sıra oturmuşlardı. Hemen hepsi somurtuyordu. Nihayet aralarından şişman, kısa boylu, sar- kık gerdanlı bili önündeki dosyadan çıkardığı bir kâğıdı yüksek ve baba- yani bir sesle okumağa başladı. Dos- yadan çıkardığı kâğıttan bir takım i. simler ve rakamlar okuyan şişman zat Türk Basın Birliğinin Başkam, İz- mir Milletvekili ve Son Posta adlı bir gazetenin sahibi Selim Ragıp E- meçti. Odayı dolduran ve istisnasız hemen hepsının suratı asık olan jzevat ise bu Birliğin İdare Heyeti azaları Hergün Gazetesi Sahibi ve İstan- bul Milletvekili Mehmet Faruk Gür- tunca, İstanbul Ekspres gazetesi sa- hibi ve İstanbul Milletvekili Mithat Perin, Yeni Sabah Gazetesi İdare Müdürü Nuri Türen, İzmirdeki Yeni Asır Gazetesinin İdare Müdürü Abdi Sokullu ve Hürriyet Gazetesi sahip- lerinden Erol Simavi adi. Kıraat faslım herkes büyük bir alâka ve dikkat içinde dinledi. Oku- ma faslı bittiğinde bazı — çehrelerin memnuniyetten aydınlandığı, bazı çehrelerin ise gölgelendiği — görüldü. Mükâfatlahdırılanlarla — cezalandırı- lanlarbelli olmuştu. Halinden gayet memnun görünen Emeç -çünkü mü- kâfatlandırılanlar arasındaydı. Dev- let Bakanlığının 37 İstanbul gazetesi için tesbit ettiği Ocak ayına mah- Hususi ilânlara hükümet el koyduktan sonra gazete ve mecmuaların ilân sayfaları sus resmi ve hususi ilân kontenjan- larını açıklamıştı. Bu, — toplantıda memnuniyetsizliğini alenen ifade e- den tek şahıs, gariptir ki, gene mü- kafatlandırılanlar arasında bulunan İstanbul Ekspresin, sadık D. P. ii milletvekili Mithat Perin — olmuşt evlet Bakanlığı İstanbul gaze— telerının aylık hususi ilân miktarım 481 bin lira olarak hesap etmiş ve tevziatını buna göre ayarlamıştı. An- cak, acaba evdeki hesap çarşıdakine uyacak ve bir ay zarfında 481 bin lira- lık hususi ilân gelecek miydi? Ni- tekim karanamenin yürürlüğe girdi- ğinin ertesi günü gazeteleri ellerine alanlar şaşırdılar. Gazetelerde — he- men hiç ilân yoktu. Zira ilân verecek- ler de gazeteler gibi bir intikal dev- rinin şaşkınlığı içindeydiler. İlânsız- lıktan dolayı boş kalacak sayfaları hesaplamayan bazı Yazı İşleri Mü- dürleri ise o gece, gazetelerini çıka- rırken az eziyet çekmemişlerdi. Pek çok gazete kocaman klişeler ve ikti- YURTTA OLUP BİTENLER na kadar giderek ilân — topluyordu. Fakat artık ilâhların ayağa gelme- si beklenecek ve işler devlet dairele- rındekı malüm usullerle yurutulecek— Böylece ilânlar azalacak, belki koku bile kuruyacaktı. Ayda 481 bın liralık ilân gelmesi hayaldi. İktisadi faaliyetlerin gözü kapatılmış, kulak- ları da tıkanmıştı. Cezalandırılanlar . T esbit edilen kontenjanlar, İktida- rın hangi gazeteleri — sevdiğini, hangilerim ise sevmediğim — açıkça ortaya koymuştu. Böylece gazetelerin görünürdeki değil de, gerçek hüvi- yetleri ortaya çıkıyordu Hükümetle" olan münasebetler iyiden iyiye mey- dana dökülmüştü. Nitekim fazla ce- zalandırılanlar en şiddetli ve ölçüsüz değil, fakat akıllı uslu, ancak tesir- li muhalefet yapan; dört gazete ol- muştu. Bunlar Cumhuriyet, Vatan, am ve Hürriyetti. Bu dört gazete için ayrılan Ocak ayı kontenjanı şöy- leydi: — * Resmi Resmi — vreklânm Hususi reklâm — Yekün 'ân ve ilân Hürriyet 5.000 10.000 100.000 115.000 Cumhuriyet 10.000 15.000 60.000 85.000 Vatan 12.000 3.000 10.000 25.000 Akşam 10.000 2.000 7.500 19.500 bas karikatürlerle güç doldurulmuş- tu. Kararnamenin yürürlüğe girmesi ile otomatikman Jlağvolunan Hofer Samanon . Hol İlâncılık Şirketi de giderayak elinden gelem ardına koy- mamıştı. Gedikli müşterilerinden, ve- recekleri hususi ilânları üç, hiç değil- se iki ay geciktirmelerim istemiş ve bunda muvaffak da olmuştu. Kendi- si de teşkilâtım aynen muhafaza edi- yordu. Kanaatince bu iş iki, üç ay zarfında gevşiyecekti. Kemal Salih Selin idare ettiği ve "Hofer" diye a- nılan İlâncılık Şirketi, mütehassısla- rı yasıtasıyla iş adamlarının ayağı- Halbuki daha önce Cumhuriyetin almakta olduğu ılanların otuz gün- lük vasatisi 180-190 Hürriyetin 250 bin, Vatan ve Akşamın ise mün- hasıran hususi ilânlarının ortalaması 40 biner lirayı buluyordu. Şimdi ne olacaktı?' Cumhuriyet ve — Hürriyet kardan ziyan edeceklerdi. Şayet iler- de başlarına daha büyük felâket gel- mezse bu kontenjana göre yılda ede- çekleri ziyan birer milyon lirayı bu- lacaktı. 5- 6 neden beri ziyan etmek- te olan ve yenir yeni kâra geçmeye başlayan Vatan ile bu ara hamleler yapmış olan Akşam müthiş aârsıla- boş çıkıyor: AKİS, 11 OCAK 1958, "STEPTE"