13 Nisan 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

MÜCADELELERİN ÖTESİNDE! Tıpkı 1958 de olduğu gibi fırtına- larla dola olarak geçen bir kıs mevsiminden sonra 1957 senesinin baharına da teneffuslerı tatlılaştı- n bir inde girdik. Gürültü- lu akısler bırakan kavgalardan son- ra seçim dönemlerinin sonuncu sene- sine, taze rüzgârlariyle ruhları ok- şayan tabiatın baharı gibi siyasi bir bahar havası içinde ayak basmak D.P. iktidarının bir nevi siyasi gele- neği olmuştur. Sebebi, ne olursa olsun bu tatlılık havası içinde müsbet duygularla umumun iyiliği gayesi etrafında i- çimizdeki arzuları ve ümitleri haki- kate çevirmek için kaybolmuş yol- ları araştırmak yersiz sayılmama- lıdır. 5 Demokratık ideallere baglılıkta, mları ıtıbarıyle siyasi par tılerden hıç birin dıgerınden farklı bir görüşü ve gorunuşu yoktur. Hep- si demokrasinin Batılı anlayışına bağlıdırlar. Hepsı milletimizin ol- gunluğuna inanmışlardır. Demokra- sinin geniş ve ılerı anlayışla ger- çekleştirilmesi hepsinin müşterek üyü İ Demokrasiyi yer- leştirmek için eğer yalnız edebiyat kâfi gelse bunlar güzel şeylerdir. ise mü- him olan paı'tıleı'ın tutumları, tarz- ları ve partilerin iklimleridir. Ve ni- hayet mühim olan gerçekleştirme- dir. Bu bakımdan siyasi partilerimi- zin, ister iktidarda ister muhale- fette olsunlar, tutumları, tarzları ve aksiyonlariyle esasen kendi ad- larıyle anılmayan şahsi idare sis- temlerinin bu memlekette bir daha yerleşmesi mümkün olamıyacağına dair vatandaşa Jlüzumlu — emniye- tı telkın etmekle mükellef oldukla- mamak iktiza eder. Fikir- lerımızle bırlıkte lîıllerımızın de bu yolda tekâmül göstermesi, teessü- sünü istediğimiz demokratik iklimin esaslı bir unsurudur. Bu, memleket için hangı rejim diye artık bir şey sorulam. u memleket için hangı istikbal dıye sorulabilir. Bunun tercihi yeni yapılacak değildir. Tercihi yapılacak olan, Türk top- lulugunun olgunluğuna — güvenimizi sözde bır: kmyarak gerçek demok- ratik ideallere baglılıgımızı manevi olmaktan çıkarıp siyasi sistemin tehlikeli derecede mahzurlu eksikle- rini tamamlamak vecibe ve zarure- tinin önünden hiç bir sebeb ve ba- hane ile ric'at etmemektir. Bir gerçegı olduğu gibi kabul et- meliyiz: Demokrasinin iklimini yaratmak ıçın demokrasinin pren- siplerini nazari olarak kabul etmek kâfi gelmez. Yüzmek için mayo giy- mek kâfi olmadığı gibi! Demokrasi- nin iklimini ancak demokratik tat- bikat ile vücuda getirmek mümkün AKİS, 13 NİSAN 1957 olabilir. Demokratik usuller, demok- ratik nizamlar ve demokratik iti- yatlarla demokrasinin ruhu devlet idaresine nüfuz etmedikçe, bu ruh demokratik tatbikat ile teneffüs e- dilen havaya aşılanmadıkça demok- rasinin iklimi kendiliğinden kırk yıl tekevvün etmez. Tukenen eski bir devrin demokratik — olmayan düsturlarıyla ve yeniden yeniye bir anti-demokratik - tatbikat ile değil demokrasinin iklimini yarat- mak, demokrasinin esprisini dahi canlı olarak muhafaza etmek im- kânsız hale gir Ve çünkü devlet ıdaresı bir kere demokratik fikirleri rehberliğini kaybetti mi tıpkı uçuruma götüren mail satıhlar üzerinde atılan adım- lar gibi hızını arttıran ifratlarla demokrasinin haya İ yerine şiddet iklimi geçerek siyasi sistemi gittikçe haksız ve adaletsiz olmak neticesinden ve sonunda da manevi çürümelerden — kurtarmaya dümen mevkiinde oturan en vatan- perver insanların en bol hüsnü ni- yetleri dahi kâfi gelmez olar. partı devrinin merhalelerini duşunu- u, eşyanın mukadder olan bır halıdır Eşyanın hali ve hâdiselerin mu- kadder durumu bu olunca yapıla- cak olan şey hangisidir? Yapılacak olan şey, demokrasinin ayrılmaz bir bütün halindeki prensiplerinin, yani halkın hakımıyetı ıle halkın hürri- yetlerının rejim içinde yerlerini bir evvel almala rını gerçekleştir- mekten başkası deg ldir. :© W' Dâva, garbın olçulerıyle demok- ratik — cumhuriyetin — modern sağlam esaslara dayanan hukuki çatısını kurmaktır Bu büyük dev- let reforma için aksiyonlarımıza rehberlık edecek prensipleri tâyin etmek o kadar müşkül farz edilme- melidir. İktidarın, verimsiz kavga ları itibardan duşuren uzlaştırıcı karakterde müsbet birkaç, jesti kay- bedilen yolları göstermiştir. Efkâr rejim sulbüne susamıştır. Vaziyetin ilâcı hu sulhu gerılere doğru atmak değildir. Böyle olun milli birlik bakımından tecrübe edilen mânevi zararlarını ve tahriplerini temadi ettirmekte menfaat mülâha- za edilemez. Kalblerde inkisam hâ- diselerini şiddetlendirmek yerine ta- kip edilecek müsbet yollan çizmek için ruhların derinliklerindeki sebeb- leri anlamak kâfidir. Vatandaşlar a- rasında sulh sosyal bir huzur mev- zuudur ve bu çok esaslı bir ihtiyaç- tır. Huzursuzlukları kaldıracak ma- nevi kuvvetlerin yaratılması ise bü- yük nisbette rejim sulhüyle ilgilidir. Memleketi emokrasinin — fecrine doğru götürecek olan bir sulh! Bu sulhün kurulması için içinde bulun- edilen iklimi . Faik Ahmet BARUTÇU duğumuz seçim döneminin son se- nesinde, realist görüşlerle yeni bir azimet noktası araştırmak için mev- cut şartların hayırlı tesirlerini dene- mek mümkündür ve lüzumludur. Fıkırlerın mutlaka — kendimizden gelmesını şart koşmamalıyız. Fikirle- rin başkalarından gelmesi - icrayı güçleştirmemelidir. İktidar ne söy- lerse politik taktik; Muhalefet ne söylerse gizli bir düşünce mah- sulü farzedilerek biri dıgerının zıd- ına düşünmek ve konuşmak şiarı içinde olmaksızın demokratik refor- mun usulünde ve esasında başta hükümet olmak üzere milli partiler fikir birliğine varabilirler. D emokratik Cumhuriyetin lüzum- müesseselerini tamamlamak için, gun şartlan içinde, ilk ba- kışta bazı engellerin hatıra gelmesi mümkündür. İktidarın cephesınden esaslı hazırlık ihtiyariyle daha zi- yade bir zaman meselesi olarak; Muhalefet tarafında da bu gunku Meclisin müddetinin hitama yak- laşmış olması gibi sebebinim devlet reformunun gelecek yeni Meclise yaptırılması fikri sürülebilir. Şüphe yok ki ıslahatı kurucu bir Meclısın yapması en doğrusu olur.. cak kuruca meclis esası Anaya- samızda mevcut olmadığı içki bunun yerini tutabilecek başka yollar bulu- nabilir. Bu meyanda, her şeyden evvel, seçim kanununda bir defa adli sis- temi uğradığı ühim — zaafı d an kurtarmakla birlikte seçim emniye- tini, seçme ve seçilme hurrıyetını ve memleketteki muhtelif siyasi te- mayullerın verilen rey neticelerine n yakın bir surette parlamentoda temsılı bakımından seçim adaletini sağlıyacak lüzumlu tâdilleri yap- tıktan sonra seçilecek yeni Meclisin birinci vazifesi tıpkı kuruca bir meclis sıfatiyle büyük devlet re- formunu yapmak ve arkasından de- vamlı teşrif vazifelerin ifasına sıra gelmek üzere siyasi partiler arasın- da bir millif mutabakat düşünülebi- lir, iyi niyetlerle makul olan ortayı o şekılde veya bu şe kılde bulmak daima mümkündür. Mes ensip lerin en uygun şekılde fiıle çevrıl- mesini başarmaktır. Bu yolda bir mutabakat kana- atimce, rejim meselesi uzerınde bit- meyen kavgalara son vererek önü- üzdeki mücadelelerin yalnız zehir- lerını almakla kalmaz, milli dâva- larımızın -hallinde ve milli olan plânlar üzerinde daima birleştirici vasıf taşıyan güzel emsal da yara- tır. Demokratik cumhuriyetçi devletın reforma için parlamentodaki p lerimiz bu yolda milli bir kontrat imzalamaya amade olduklarını bil- diremezler mi