28 Ocak 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 3
Haftalık Aktüalite Mecmuası 2, Cilt : VI, Sayı 90 Rüzgarlı Sok. Ovehan Kat : 3 Daire : 7 P. K. 582 — Ankara Tel : 15221 (Başyazar) 18992 (Yazı İşleri ve İdare) Fiatı : 60 Kuruş e Sene : İmtiyaz Sahibi : Metin TOKER * Umumi Neşriyat Muduru : Cüneyt ARCAYÜREK * Bu nüshada yazı işlerini fiilen idare eden mea'ul Müdür : Yusuf Ziya ADEMHAN * Teknik Sekreter : M. Nevzat ÜNLÜ * Karikatür TURHAN * Fotoğraf : Hüseyin EZER ASSOCIATED PRESS TÜRK HABERLER AJANSI * Klişe : Doğan Klişe ATELYESİ * Abone Şartları : 3 aylık (12 nüsha) : 6 lira 6 aylık (25 nüsha) : 12 lira 1 senelik (52 nüsha) : 24 lira * İlan Şartları : 4 renkli arka kapak (Tam sayfa) 350 lira Kapak içi 300 lira metin sayfaları Santimi 4 lira * Dizildiği ve — basıldığı yer : Yeni Matbaa — Ankara Kapak Resmimiz: Clarence B. Randall Paralı dost Kendi Aramızda Sevgili AKİS Okuyucuları Her şey gosterıyor ki mılletlera- rası Tıb edebiyatına olmasa le bizim Politika edebiyatına "Ik- tidar hastalığı" adını taşıyan bir hastalığın mutlaka geçirilmesine lüzum var. Geçirilsin ki onun be- lırtılerını, gelışmesını, teşhis ve te- davisini milletçe inceliyelim ve memleketın idaresi — mesuliyetini yüklenen devlet adamlarımızı onun mikrobundan koruya Makbule Atadanı tanıyanlar ve bilhassa Atatürkün rahmetliyle o- lan münasebetlerini bilenler, kendi kendilerine, bizzat Cumhurbaşkanı- nın kortejın başında yıiruyeceğı resmi bir cenaze merasımıne lü- müşlerdir. Ama kiki Atatürk- çuliıg büyük Kurtarıcının eserle- rine bağlılıktan ziyade onun şah- sı ile ilgili bazı hususlarda göste- çırmak istememiş olmaları kündür. cak korteji tertıplıyen- lerin eski Cumhurbaşkanı ve Mu- halefet lideri İsmet İnönüye yer göstermemelerine ne demeli? Bu, siyasi bir taktik hatasından başka şey sayılamaz. Nıtekı hata mey- vasını vermiş ve ortada haksızlık olduğunu anlaya , bunun hususi ve şahsi sebeplerini mukemmelen hisseden halk alakalılara unutama- yacakları, unutmamaları gereken bir ders vermiş, resmi merasimin bittiği noktada İsmet İnönüye gö- rulmemış tezahürat yapmıştır. O kadar ki cenazeye katılan bir çok diğer şahsıyet sılınıp gitmiştir. İk- tidar için iyi mi oldu? "İktidar hastalığı" nın kolay- lıkla tedavi edıldıgı İngilterede böyle bir merasim tertiplemek ge- rekseydı - bizdeki durum ve şahsı- yetlerin adaptasyonu ile * Cumhur- aşkanının arkasında yan yana ve başta Refik Koraltan olmak üzere Adnan Menderı met İnönü, Fevzi Lutfı Karaosmanoglu, Os- man ükbaşı yürürlerdi. Yani Me clıste grupları bulunan partile- rin liderleri grup azalarının sayısı kıstas tutulmak suretıyle aynı hi- zaya alınırdı. O zaman kimsenin hatırına merasim esnasında veya merasim sonunda tezahürat yap- mak gelmez, tezahürat yapılsa bi- le bunun kime olduğu anlaşılmazdı. Hattâ isim bağırılarak alkış tutul- d uğu takdirde tutulmazdı ya - ıktıdar hastalıgı ndan masun bir Churchill alkışlanan lidere dönüp o da elini çırpar ve derhal rakibinden de fazla, ondan da hararetli şekil- de tezahürata hedef olurdu. Bunlar basit hareketlerdir, tesirleri ince- den inceye tartılmıştır, muvaffa- kiyet temin ettiği görülmüştür, tatbık olunmuştur. İngilterede de liderler şahsen birbirleri hakkında bizdeki liderlerin birbirleri hakkın— daki düşüncelerine sahip bulunabi- lirler. Ama bunları izhar etmek zaafını gostermezler, hele hislerine kapılıp halkın ünde ona kamçılıyacak, sınırlendırecek hak- sızlıklara katiyen müsaade etmez- ler. Bir iktidar lideri en aşağı ken- disi kadar kuvvetti bir muhalefet liderini görmemezlikten, tanıma- mazlıktan gelirse, ona ver- mekle rakibini kuçulttugunu sanırsa sadece ve sadece kendisini aldatır. Kendısını aldatm kla da kalmaz, rakibinin ekmeğin ğ sürer. Onun tıbarını arttırır onu bir kahraman, bir "martyre" ha- line getirir. Polıtıkada ise en teh- likeli şey, rakibe bu sıfatları ver- mektir. Nitekim işte büyük küt- le, sizin arka sıraya attığınız şah- sıyetı göklere çıkarıverir ve size üst dudağınızı ısırmaktan başka yapacak şey kalmaz! * sadece altı sene evvel hiç yıkılmıyacak gibi görünen De- mokrat Partiyi bu günkü duruma getiren, her şeyden evvel ve her şeyden çok lıderlerındekı bu " ik- tidar has ' dır. Bu "iktidar hastalıgı kı ıktıdarda bulunanlara iktidarda bulunmayan en basit in- sanların bile yapmıyacakları, bi- az iz'an, biraz akılla hatasını gö- receklerı hareketleri yaptırıyor. E- ğer bu hastalıkla malül olmasa- lardı "Makbule Atadanın cenaze merasimi hadisesi" nin yaratılma- sına sebebiyet verirler miydi? Hal- kın muhalefete ve onun liderine te- zahürat yapmasına yol acarlar mıydı? Aralarından bir çoğu aynı zatın karşısında vaktiyle el pençe divan durduklarını, onun elini öp- tüklerini, ona alkış tuttuklarım, o- nu methetmekte birbirleriyle yarış ettiklerini bir türlü unutamadıkları ve bunu başkala ının da unutmadı- ğını bildikleri için yüreklerinden "İnönü kompleksı ni sokup ata- mamakta, bu yüzden bir fasid da- irenin ıçıne kendılerını hapsetmek- te, ona kırıp dışarı çıkamamakta, hata üstüne hata işlemekte, hattâ rejim bakımından zararlı hareket- ler yapmaktadırlar Mısalı Ingılte- reden verdik, gene öyle dev:. e- delim: Ingılteredekı polıtıkacıların kompleksleri yok mudur sanki? a onlar banları ıçlerıne göm- mekte, hususi hisleri umumun bunun mahzurlarım görmektedirler. Bilir misiniz ki İsmet İnönü, cumhurbaşkanıyken mııhalefet li- derine devletin resmi bir otomobil tahsis etmesi teklifini yapmış, fa- kat o zamanki muhalefet partisi o- lan D.P "lâf olur" diye bunu red- detmiştir? Bugıınku ıktıdar ise muhalefet liderine, bırakınız resmi otomobılı, bir cenaze merasiminde yer vermiyor. O "sonsuz bir kınle dolu İsmet Paşa bunlar ise "me- lek demokrat lıderler" . Ama, kâr kimin? Saygılarımızla — AKİS
