1 Haziran 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 49

ve k- tiçÇ ni k- ı e d « ü— Hasta Mahsul, İriboz. Hler canli şey gibi bitkiler (nebatat) de doğuşlarından son nefeslerine ka- dar süren yaşayış kaygusu içinde hastılanma ve vakltsiz ölüm tehlikeleri geçirirler. Bilkiler üserinde bu aygunsuzlukları yapah sebepler tıpkı insun ve hayvanlarda olduğu gihi yine bitki ve hayvanlardır, 'Bakteri, ematoözoer, mantar, böcü ve daha bir çok gruplardan hisee zururlı diye ayırdığımız bu küçük ve büyük canlılarım kendimize yaptığı fenalıklara karşı gelmek için biz insanlar hekimlik denilen zanaatı doğurduk. İşimizi görmek yo veri- minden faydalanmak için hayvanları çil ve yulara aldıfımız gündenberi de bayltarlık denilen hayvan hekimliği meydana geldi. Son yüz senenın başlangıemda çiftçilik ilminin incelikleri İçinde piyasada yer tutmak için en ucu« ve nofis mahsul yetiştirmek kaygusile her türlü çarelere ha vu- rulürken, bitki hastalıklarının maksada engel olduğu göre çarpmiş ve he- kimlik ilminin sonuncusu olan mahsul hekimliği kurulmuştur. Bütün dünya iİnsanlarının her yenilize ve bilhassa hekimlik ile buykarlığı karşı ters hareketi ve bunları benimsememezlikte gösterdiği inatçılık mah- sul hekimliğinde; bu iz üzerinde yürüyenleri Adelâ ourngusuzluğu sürükli. yecek bir haldedir. Cok zaman Avrupanın göbeğinde yaşıyan çifiçi grup- larınım herhangi bir mahsul hastalığına karşı öğütleri dinlemiyerek kendi üğrendiklerindeki İnatçılığa ve bilgic diye ad nlarak kendi hnlkı telinde sivrilmiş bazı insanlurın bakım, tahlat her şevi düzeltir iddiasile mahsul hastalıklarına ehemmiyet yermemelerine bakılırsa bu yolun volcularında umgusuzlukların belirmesine hak vermek lâzımgelir, Fakat düşünmelidir ki, insan hekimliği ve baytarlık da ilk doğuşlarında büyücü, muskacı, çıkık ve kırıkçı ve üfürükçülerle boğazlaşmıştı. Bugün bile olduğu gibi görünen bir çok insanlar gizlice muskacı ve çıkıkçılura haş vurmakkbuadırlar, Merkezi Avrupada biri kele ve biri de kuşpalazına yaka- lanmış çocakları için hekime değli, yeni füremiş gizli papazlıra baş vuran ve iflâstan kurtulmak için bu papazların verdiği kitapları bütün gece sa- bahlara kadar çoluk çocuğu ile bir odaya kapanarak okuyan babalar ta- nıdım, (1) Şu hesapçı çok genç olan mahsul hekimliği kendinden önce doğan ağa- beylerinin geçtiği zorlu yollardan geçerken, onn yürütmek istHiyenlerin bu zorlukları göz önünde tutarak umgusuzluğa kapılmamaları ve hilşisizlik- lerle boğuşmak cesiret ve fırsatını elden kaçırmamuıları lâzımdır. Mahsul hekimliğinin ilmi şekli bizde 1913 de başlar (2). O vakit bir göok İş- ler gibl bu da doğduğu şekilde kalmış ve bir türlü beslenememişti. Curalıll- (1) Bu çok uzak değil yer va sanımı verebileceğim dörl senelik bir vakıadır, (2) İlk defa Süyeyyu (Dovlet Şürası âzasından) Ali Riza (Mardin meb'usu) Böyler tarafından memlekete sokulmuştur 49