1 Haziran 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 13

Bu itibarla iş ücretile işçinin real ve novinal yevmiyesi meselele- rinin tahlili hem iş iktisadiyatınımı, hem de iş kanunları üstündeki ilmi araştırmaların daima ilk ve zaruri safhasını teşkil eder. Ni- tekim iş kanunları üstünde yüz yıldanberi en ziyade çalısşmış olan İngilterede iş tamamila bu suretle cereyan etmiastir. Maamafih biz bu bahse geçmeden evvel ücretli sây denilen içti- mat tipin tahlili üzerinde biraz daha tevakkuf edeceğiz. Ücretli sây, munhasıran kapitalizm denilen içtimat nizamın mahsulü olan bir hâdisedır demiştik. Vakıâ kapitalizm bu ücret- li sây şeklini, kendinden evvelki devirlerden, hattâ esaret va de- rebeylik devrlerinden tevarüs etti. Fakat kapitalizmden, sermu- yedarlık içtimaf nizamından evvelki devirlerde «ücretli sây» tâli va yardımcı bir sây halinde idi. Meselâ gündelikle çalışan ziraat işçisi, nasıl olsa bir taraftan, kendisini ölmiyecak kadar yaşata- cak bir parça toprağa da mulikti. Orta çağın esnaf loncalarında- ki ucretli kalfalar ve çıraklar ize, nasıl alsa bir gün, muayyen müddetlerini ikmal ederek müstakil ustalar ve iş sahipleri ola- caklarmı biliyordular. Halbuki sermaycdarlık devrinda istihsal aletleri ve vasıtaları sermaye sahiplerinin veya şirketlerin ellerinde temerküz edip içtimal rollerini genişletince iş değişti. Küçük istihsalât ve küçük müstahsillerin istihsal eitikleri basit mahsulât gittikçe rekabat- ten düşerek ucuzladılar vaya kaymetlerini kaybettiler. Bunlarla mesgul oları küçük esnaf ve san'atkâra da artık büyük sermaye sahiplerine «ücret» mukabilinde çalışmaktan, hulâsa kendi kol kuvvetini dikerine kiralamaktan başka hbir iş kalmadı. Binaenaleyh kapitalizm içtimat nizamından evvelki devirlerde müstakil iş sahipliğine çıkmak için bir vasıta olan ücretli sây, kapitalizm içtimei nizamında ecirin bütün hayatı müddetince devam eden yegüne maişet yolu oldu. Bu suretle kapitalizmden evvelki devrin işçileri ve iş şartlarile yeni devrin amelesi arasında görüyoruz ki mühimı farklar veardır. Yeni devirde amele her türlü istihsal vasıtalarından mahrum olan ve kendi iş kudretini mwaöyyen bir zamarn için (gündelik, aylık, yıllık) öe muayyen bir ücret mukabilinde kiralıyan adam demek oluyar, 18