1 Haziran 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 39

La | — ( zin dağlık vaziyeti ve madenlerimizin bu dağlık arazide bulunu- şu dolayısile hemen bellibaşlılarımın yanında oldukça büyük ta- katta su sukutları vardır ve binasnaleyh elektrik istihsali gayet kolaydır. Elektrik fırmile demirin eritilmesinin oldukça mühim faydaları vardır. Bir defa bu gibi dağlik mımntakalarda büyük bir masrafı mucip olan kok nakliyesi ortadan kalkar, hemen civarda istihsal alunan elektrikle irca için kullanılan ağaç kömürü kolaylıkla ve ucuzca naklolumabilir. Saniyen elektrik fırınında critilen demir cevheri bu erimis halde iken diğer elektrikli çelik potalarma ve- rilip işlemiye baslanabilir, yani demir istihsal yerinin yanında kolaylıkla bir çelik sanayii teessüs eder ve ucuz bir şekilde işle- miş olur. Elektrikle eritmede ve işlemecdeki temizlik ve kolaylık kokla iş- lemede yoktur. Elektrikle işleme için ileri sürülen yegâne mah- zur pahalılıktır. Elektrikli demir eritme fırınları kokla çalışan fırınlara nazaran biraz daha pahalı olduzu gibi (takriben 5 20) elektrikli fırınlar ayrıca bir kuvvet membamna da ilitiyaç göüste- rirler. Bu fazla tesis masrafı ve onun sermaye servisi elektrikle ça- lışmayı kokla çalışmıya nazaran pahalı yapar. Yalnız şurası da var ki bu pahalılık mutlak ve kti olmayıp her sınai işte olduğu gibi teşebbüsün şekline ve yerine tâbi bir keyfiyettir. Maselâ bizim Toroslar üzerinde veya garbi Anadoludaki demir madenlerinde kokun nakliyesi çok pahalıya malolduğu takdirde elektrikle çalışma ona nazaran daha verimli olabilir. Senede 6000 saat çalıştırılabilecek ve takriben 5000 kilovat takatta olan böyle bir santralda kilovat fiatı 1,5 kuruşa maletmek cok müm- kündür. Keza demir eritme yerinin civarından tedarik edilecek ağaç kömürünü de 1 kuruşa malederse bir ton demirin eritilme ve ircaı için lâzım olan enerji tutarı şöyle olur: e Kuruş 1809 — 1200 Kwh, elektrik ükreti ._7_(_)0 Odun kömürü 2500 Halbuki ekser yerlerde koku bu Ffiata maletmek hemen de gayri mümkündür. 39