1 Haziran 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 21

dir ki memleket dahilinde bir istihsal Fazlasile karşılaşıyaruz. Binaenaleyh fiatlara darbe dahilden değil hariçten gelmekte- dir. Yalnız bizi değil, bize benzer, bütün memleketleri muztarin eden dünya buğday buhranının scbepleri nedir? Bunun bir çok sebepleri vardır ki, başlıcalarını şöyle sıralamak mümkündür. 1 — Umumi harp senelerinde Tuna memleketlerile Rusyanın piyasadan çekilmesi üzerine Avrupa harici memleketler hubu- bat istihsallerini mühim nisbetlerde tevsi ettiler. Şöyle ki: Dört hububat maddesinin (buğday, çavdar, arpa, mısır) Avrupada xeriyat sahası 1920 senesinde harpten evvelki sahaya nazaran yüzde 15.50 daralmış ve buna mukabil Avrupa harici memle- ketlerde yüzde 16.50 genişlemişti. 1921 buhranından sonra Âv- rupa memleketleri hububat ziraatlerini tedricen ıslaha başladı lar ve buna mukabil Müttehidci Amerika müstesna olmak üze- re bütün Avrupa harici memleketler de, dünya piyasalarında harp dolayısile kazanmış oldukları mevzileri Avrupaya kap- tırmamak için mücadeleye girdiler. Bu mücadele, istihsali tevsi suretinde cereyarı etti. Yalnız Müttehidei Amerika, yeni hubu- bat memleketlerinin (Kanada, Arjantin, Avustralya) rekaheti karşısında Harbi Umumide aldığı mevkii tedricen kaybetti. Dünya hububat istihsalinin takip ettiği bu inkışaf seyri neticesi, dört hububat cinsinin dünya istihsali, Umumi harpten evvelki seviyeyi fersah fersah geçti. Bu inkişafta Avrupa memleketleri harpten evvelki sgeviyeye aoldukça yaklaştılar. Avrupa harici memleketler ise bu seviyeyi adamakıllı geride bıraktılar. 2 — Hububatta Ffazla istihsale, büyük alhım ve satım teskilâtla rının da dahli olmuştur. Misal olarak meşhur Kanada Pool'ünü gösterebiliriz. Bu Pool, istihsal ve satışı tanzim edeceği yerde hakiki bir buhran âmili olmuştur. Bir zamanlar bütün dünyayı hayrette bırakmış olan Pool, 1923. te Kanadanın Alberti, Saskaçevan ve Manitoba eyaletlerinde teşekkül etmiş olan üç eyalet Poolünün birleşmesile 1924 te vücut bulmustu. Bu muazzam teşkilât, 1924/25 senesinde ilk adımda Kanadadan ihraç olunan buğdayın yüzde 37.3 nü, 1929/30 da da yüzde 51.3 nü kontrolu altına almıştı. Poolün başlıca teşekkül maksatları şunlardı; 1- Poole iştirak edecek çiftçilere daimi ve va- 81