29 Ocak 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

SANAT Haberler Başkan Gürsel Dil Kurumunda Geride bıraktığımız haftanın son- larında birgün, oO(Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Türk Dil Kurumunu ziyaret etti. Bu ziyaret Kurum çev- relerinde pek de beklenen birşey de- ğildi. Bu ımdan ziyaret haberi büyük bir sürpriz etkisi yaptı Başkan Gürsel saat tam 15'de ya- nında genç ve yakışıklı iki yaveri olduğu halde geldi. Kurumun önünde gazetelerin fotoğrafçıları (o hazırdılar. Kurum Başkam Prof. Tahsin Bangu- oğlu, Genel Yazman Sami Özerdim. Derleme - Tarama Başkanı Ömer Asım Altsoy, Sözlük Kolu Baş- kam Mehmet Ali Ağakay, Sayman Uluğ İğdemir, Terim Kolu (Başkanı Hikmet Dizdaroğlu, Gramer Kolu Başkanı Doç. Dr. Gündüz Akıncı, Yayın Kolu Başkanı Salâh Birsel, Tanıtma Kolu Başkanı M. Sunullah şıladılar. Başkan, odasına girdikten sonra gazetecilere gülerek: " — Size söyliyecek bir sözüm yok" dedi. "İşinizi çabuk bitirin.." Flâşlar parlamaya başladı. kanın yalnız ve Yürütme Kurulu ü- yeleriyle birlikte resimleri çekildi ve sonra kapılar kapandı. Not defterle rini ve kalemlerini hazırlamış olan gazeteciler bundan pek memnun kal- Başkan, önce Kurumun ku- ruluşundan bu yana yapılan ve yapıl- makta olan çalışmalar hakkında bilgi aldı. Her kol başkanı, kendi kolunun çalışmalarını anlattı. Sonra, konuş- ma dil devrimi üzerinde toplantı. Baş- kanın yapılan ala dikkatle dinlediği görülüyor Gürsel, aşırılığa apiimadan dilin arılaşması Oo gerektiğini, halk topluluklarının Türk di sevmesi, ve diline özen göstermesi için çalış- malar yapılmasının çok yerinde ola- cağını belirtti. Kendisine, bu çalış- maların daha yaygın olarak ele alı- nıp gerçekleştirilmesi için yeni o bir Tanıtma Kolunun kurulduğu söylen- di. Başkan, verilen izahattan mem- nun kaldı. Ziyaret tam 1 saat 25 da- kika sürdü. Kurumun daima yardım- ei olacağını belirterek: ene geleceğim" dedi. Saat 16.25'de Kurumdan ayrıldı. Cumhurbaşkanının Türk Dil Ku- rumunu ziyareti, büyük bir tesadüf eseri olarak. Bütçe Komisyonunda Dil Kurumuna şiddetle hücum edildi- $i ve sadece 75 bin liradan İbaret yardımın tamamen kesilmesi için te- AKİS, 29 OCAK 1962 şebbüsler yapıldığı günün ertesine rastlamıştır. Ahırsal edebiyat Sair Nahit Ulvi Akgün, her önüne gelene kendisinin Türk edebiyatı- na "öküz"ü soktuğunu söylemektedir. Bir gün gene bu konuyu açmış, aynı şeyleri söylüyordu. Toplantıda şair Salah Birsel de vardı. Edebiyata "ö- küz"ü sokma hikâyesini bilmem ka- çıncı kere dinleyen Birsel, sonunda dayanamadı, Akgüne döndü, güle- rek: n Türk edebiyatım zaten dedi. Se ahıra çevirdin canım" Çifte tereddi : Radyoda (o Şevket Radoyu dinleme Terakki : Rakı içme Terakkiperver : Rakı seven Teberrüken terakki : Börekle ra- kı içmek Müşevveş terakki Şişe ile rakı e z 3 Müterakki : Rakı içen Mubalâga-i terakki : Balık zesi ile rakı içmek me- Tahliye : Helaya gitme Münhal : Helada bulunan Temaşa : Muşa gitme Mütekid : Akide şekeri yiyen Makul : Ekalliyette bulunan Tekellüm : 1) KLMile yolculuk etme, 2) Kilim serme,3) Kelem (la- hana) yeme Cumhurbaşkanı Gürsel T.D.K. nda aydalı Arapça değil mi.. Nurullah Ataç, Osmanlıca kelimele- rin uydurma olduğun göster- mek, biraz da eğlenmek va bu ke- limelere değişik ve güldürücü anlam- lar vermekten çok hoşlanırdı. Sağlı- ğında, bunları sık sık söylerdi. Bu konuda Ataç yalnız da değildi. Ömer Asım Aksoy Ali Ulvi Elöve, Ferit Devellioğlu, Ismayıl Hakkı oBaltacı- nğlu da bu konuda çalışanlar arasın- daydı. Bulunan bu anlamlar kaybo- lup gitmesin diye Devellioğlu üşen- memiş, oturup bir bir bu kelimeleri fişlemiş. Önce Ataçın buluşlarından bazı örnekler veriyoruz: Terennüm etmek luğu etmek Tereddi : : Tren yolcu- Radyo dinleme için bütün haklı sebepler, ziyaret Mâruf : Urfanın yerlisi Arif : Urfaya sonradan yerleşen Mütcârif : Urfadan şöyle bir ge- lip geçen Muvasalat : Vuslat hanımla ko- nuşma Müezzin : "özen" pastahanesinde oturan Bir heykel sergisi Bu haftanın başında Klübünde genç bir heykel sergisi açılmış olacak. Cev- det Bilgin, demir, ağaç ve çe şitli taş- larla yaptığı heykellerini İstanbul dan Ankaraya bin güçlükle getirip (o ser- gileyecektir. Sergisinin, Ankaralılar için çok ilgi çekici olacağını ummak Bilginin Sanatsevenler heykelcinin eserlerinde vardır 29