27 Şubat 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 36

SİNEMA larında rejisör Otto Preminger, hem de adına tam bir yer vererek "Exodo- us" filmi için kara listelik Dalton Trumbo ile anlaştığını açıkladı. Pre- minger böyle bir işe kalkışabilir miydi, kalkışamaz mıydı? Orası ger- çi çok su götürür bir konuydu ama, bu çeşit mimli adlarının pazarda çekinmeden konuşulmaya başlaması fırtınanın dindiğine; hava- ların günlük güneşliğe doğru oyönel- diğine bir işaret sayıldı. Uzun sıcak yaz Preminger'in ardından Sam Spiegel'in, konusunu casus Lawrencein hayatından alan yeni filminin senaryosunu yine kara üste- liklerden Michael Wilson'a yazdırdığı ve Hollywood'un ayakta durmasını becerebilen ender büyük asilerinden oyuncu ve prodüktör Frank Sinatra'- nın da kendi filmi "The Execution of Private Slovik-Er Slovik'in Kurşuna Dizilişi"nin senaryosu için Albert Maltz üe anlaşmaya vardığı haberi, ortalığı bayağı karıştırmaya i prodüktör haline geldi. kinci Dünya Savaşı sırasında ettiği için kurşuna dizilen tek rikan askerinin serüvenlerini anlatan netameli bir konuydu. Her kafadan bir ses çıkmaya, Sinatra her yerden gelen çeşitli saldırılara hedef olma- ya başladı.' Sonunda dayanamadı ve açıklamasını yaptı: Ailesinden, dost- larından ve Amerikan halk oyundan gelen tepkiler karşısında osenaryocu Albert Maltz ile bir anlaşma yaparak "Er Slovik'in Kurşuna' Dizümesi"nin senaryosunu kendisine yazdırmıya- cağını bildirmesi için- avukatına ge- reken talimatı vermişti. Sinatra'nın işin başlangıcında bü- tün istediği, senaryoya sonunda A. B. D. için en uygun biçimi sağlamak- tı. Albert Maltz üe yaptığı görüşme- lerde, kendisinin bu konuya olumlu birr yoldan, Amerikayı sever duygu- larla eğildiğini ortaya koymuştu. Bu ölçüleri göze almaya güdü yeten bir prodüktör olarak da Maltz ve yap- tığı bu anlaşmayı savunmuştu. Ame- rikan toplumu, Maltz'ın senaryocu diye seçilmesinin asıl vahim meseleyi eğerek -bunu kabullenmek ozorunda kaldı. Bir kapı ya açık durmalı ya kapalı Böylece kara liste geleneğinin hâlâ süregeldiği gerçeği yeni baştan 36 ortaya çıktı. İki yıl öncesi manşetler- de görülen iyimser görüşler yanlış ve mevsimsizdi. Maltz olayıyla confor- misme, yeni bir zafer daha kazan- maktaydı. Yıllar yılı yazar olarak gizliden, ve el altından iş görmelerine ses çıkarılmayan bu yazarlar ün ışığına çıkma denemelerine girişince- razı gelinmeyip gerisin geri oyollan- maktaydılar. Robert Rich'lerin, Nat- han Douglas'ların kimler oolduğunu bilmeyen kalmadığı halde, iş gerçek adı kullanmaya geldi mi, nedense bu- na yanaşılmıyordu. Mimli yazarlar tartışmalara girişmeden alandan çe- kilmeyi, yine sessiz sedasız kendi köşelerinde takma adlarla senaryolar yazmayı tercih ettiler. Bu, geçen haftanın başlarına kadar böylece su- yun altında devam eden amansız bir savaş olarak sürüp gitti. Geride bı- raktığımız hafta içinde ise, konu ye- niden alevlendi ve Amerikan Senar- yo Yazarları Birliği, 1960 yık için Amerikan sinemasının en va başarılı senaryo yazarları armağanını oOkim- lere verdiğini açıkladı. Listenin ba- şında "Spartacus" filminin senaryo yazarı Dalton Trumbo vardı ve bi- rinci armağanı o kazanmıştı. Dalton Trumbo'nun, "Spartacus"ün senaryo- su üzerinde adı verilmeksizin çalıştığı, film piyasaya çıkana kadar herkes- çe bilinmekte ve adı kulaktan kulağa yayılmaktaydı. "Spartacus" bir Kirk Douglas pro- düksiyonudur ve baş rollerinde Kirk Douglas, Charles Laughtan, Peter Ustinov, Laurence Olivier, Jean Sim- mons ve John Gavin oynamaktadır. Rejiyi, Stanley Kubrick idare etmiş- tir. Gerideki armağanları ise, Hitchock'ın son korku filmi suyla Joseph Stefano, Jack Cardiff'in romancı D. H. Lawrence'den sinema- ya uyguladığı "Sons and Lovers - O- gullar ve Sevgilileriyle Gavin Lam- bert ve "Elmer Gantry"siyle de Ric- hard Brooks aynı zamanda filmin re- Jisörüydü kazanmışlardı. AKİS, 27 ŞUBAT 1961