14 Kasım 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

KİTAPLAR Yeni Şiirimiz (Sabahattin Baturun hazırladığı anto- loji, Varlık Yayınları 777, Büyük E- serler Kitaplığı 24, İstanbul Ekim Ba- sımevi 1960, 238 sayfa 400 kuruş) abahattin Batur bir eski şairdir. Za- S man zaman yazdığı şiirlerle dikka- ti''üzerine çekmiştir. Şiirimizin on on- beş yıl öncesini bilenler, Sabahattin Batur adım hatırlarlar. İşte bu eski şair, hayli iddialı bir işe girmiş. Yeni Şiirimizi dile getiren bir antoloji ha- sırlamış. Antolojide 1900 ile 1930 yıl- ları arasında doğmuş ve yeni şiiri- mizin gelişmesine emeği geçmiş şair- ler yer alıyor. Sabahattin Batur bun- ların sayısını 52 olarak tahdit etmiş. Her şairin kısa, ama son derece kısa bir biyografisi, bir resmi ve ki- tap halindeki eserlerinin Oo verildiği tanıtma yazısından sonra Batur, şa- irin eserlerinden üç beş şiiri de bir a- raya getirmiş. Antoloji doğum sırası- na göre tanzim edilmiş. En başta en yaşlı şair, en sondada en genç şair yer almış. Tabii bu 1900-1930 ara- sında doğanların en yaşlı ve en gen- ci, Antolojinin başında, okunduğu za- larla geçiştirilen dokuz sayfalık bir öndeyiş var. Antolojiyi baştan aşağı okuyan, bu öndeyişin niye yazıldığını bir türlü anlıyamıyor. Zira öndeyiş antolojiden tamamen kopuk, apayrı bir makale havası içinde. Yeni Şiirimiz adlı antolojide yer alan 52 şairin Sabahattin Baturun gözündeki değer ölçüleri de' hayli de- ğişik. Kiminden iki, kiminden oniki şiir almış. Bu ölçünün kıstası nedir? Bu sorunun cevabını vermek de anto- lojiyi ve başındaki öndeyişi okuyan İçin mümkün değil. Olsa olsa, Saba- hattin Batur böyle istemiş demek mümkün. Antolojiyi basan Varlık Ya- yınevinin sahibi Yaşar Nabi Nayır, kitabın arka kapağına yazdığı tak- dim yazısında, Antoloji hakkındaki hükmünü şöyle veriyor: "Sabahattin Baturun hazırladığı bu yeni antoloji son çağ Türk Şiirini ye- ni bir açıdan ele alıyor. Yalnız zaman ve sayfa çerçevesi ile sınırlıyarak be- genisine hiç karışmadan hazırlandığı gibi ortaya koyduğumuz bu antolo- jiyi şu ya da bu bakımdan eksik ya da kusurlu bulanlar çıkacaktır. Han- gi antoloji bu çeşit tepkiler yaratma- mıştır? Bizim bile üzerinde söyliye- ceklerimiz olabilirdi ve vardı. Ama, dediğimiz gibi, seçenin özgürlüğüne karışmak istemedik ve yargıyı okur- larımızın vermesini istedik. Herhal- de resimleriyle, notlarıyla, tarafsız 32 le ilgi çekeceğini umuyoruz bu kit adın ar Nabinin bir yayınevi sahibi olarak söyledikleri bunlar. Edebiyata karışmış, bir zamanlar şiir yazmış, yıllar yılı bir tanınmış edebiyat der- gisinin sahipliğini etmiş, memleketi- mizde edebiyatın ticaretinin de yapı- labileceğini başarılı bir şekilde isbat etmiş bir insan olarak Yaşar Nabi, elbette ki yayınları arasında yer ala- cak bir antolojiye angaje olmak iste- miyecektir. Nitekim istemediği de ar- ka kapağa yazdığı yazıda belli ol- maktadır. Sabahattin Batur, antolojiyi ha- zırlarken ne yapmıştır? Batur, her- şeyden önce ortaya bir büyük iddia ile sıkmıştır. Okuyucusuna Yeni şiiri- mizi vermek istemiştir. Bunun için de son otuz yılın şiirini taramıştır. Ancak butaramada, antolojinin ba- sılamıyacak bir çapa çıkmaması için sıkı bir zaman tahdidi koymuş, kita- bına sâdece yirminci yüzyılın birinci yarısının ilk otuz yılında doğup eser vermiş şairleri almıştır. Üstelik Ba- tur, bu alışta da bir takım kıstaslar kullanmış, şairler arasında tercih ve tefrikler yapmıştır. Bu da her anto- loji hazırlıyanın tabii bir o hakkıdır. Ancak Baturun bu işi yaparken ih- mâl ettiği tek husus, yaptığı tercih ve tefrikin sebebini açıklamayıp, bu- nu anlamayı okuyucuya bırakması- dır. Meselâ Yeni Şiirimiz adlı anto- lojiye niye bir Şinasi Özdenoğlu alın- mamıştır da, farzı muhal bir Sunul- lah Arısoy alınmıştır? Bunun sebebi- ni okuyucu bulup çıkarmak zorunda- dır. Daha da önemlisi, Sabahattin Ba- tur antolojisini, geniş okuyucu küt- leleri için değil, edebiyatla pek fazla haşır neşir olmuş insanlara göre dü- zenlemiştir. AAntolojinin en önemli kusuru da budur İyi Meri ve gerçekten iyi bir beğeninin eseri olarak hazırlanan an- tolojinin kusuru tek midir? Hayır, önce antoloji, düzen bakımından iyi değildir. Sabahattin Batur gibi iddia- lı bir işe giren antoloji hazırlayıcısı imkânlarım iyi kullanmamıştır. Me- selâ şairlerin kitapta yer alan resim- leri, şairleri tanıtmaya en az yarayan resimlerdir. Kimisi yirmi yıllık, kimi- si delikanlılık devrinden kalan bu re- Diş Tabibi TÜRKAN KARAÖRS Pedodonti - Periodontoloji Tel: 482388, Taksim Abdülhak- hamit Cad. No: 16 Tüfekçioğlu Apt. Daire: 2 simler üstelik son derece de kötü basıldığından, falan yahut filan şairi resminden olsun tanımak isteyen için hiç bir şey ifâde etmemektedir. Üste- lik, 52 şairden ikisinin -Ömer Bedret- tin ile Muzaffer Tayyip- resimleri de bulunamamıştır. Bu, iddialı bir antolo- ji için noksandır. Biyografiler de son derece muhtasar ve yetersizdir. Hat* tâ içlerinde yanlış bilgiler vardır. Bir şairin şurada şu yılda doğduğunu, şu işte çalıştığını söylemek biyografisini vermek demek değildir. Bu, çok daha etraflı bir şekilde okuyucuya, verile- bilirdi. o Antolojideki asıl eksiklik de Antolojiyi hazırlayanın şu veya bu şair hakkındaki hükmünün ne olduğu- dur. Sabahattin Batur, sâdece bir se- çici değil, aynı zamanda bir hüküm verici olarak da bu antolojide okuyu- cunun karşısına çıkmaya mecburdu. Her şairden üç beş şiir seçmek herke- sin yapabileceği iştir. Belki seçme iyi olmaz ama, iş olarak yapılabilir. Sa- bahattin Batur, şiirlerde yaptığı seç- menin yanıbaşında, her sairin şiirle- rinde yapılan seçmenin de nedenini açıklamak, bu hususta lâf etmek zo- rundaydı. Antoloji baştan sona okunduğun- da, 52 şairin içinde eksiklikleri ohe- men belli olan bir takım şairlere rast- lamak da üzücü olmaktadır. Türk e- debiyatında, hele yeni Türk şiirinde öyle şairler vardır ki, bunları unut- mak, Yeni Şiirimiz adlı bir antolojiye almamak mümkün değildir. Zira bun- lar yeni şiirimizin yaratıcıları arasın- da yer almışlardır. Hiç bir antoloji hazırlayıcısı, değer ölçüleri ne olursa olsun bir Ercüment Behzat Lâvı, bir Nazım Hikmet Ram, hattâ bir Celâl Süay ve Mustafa Seyyit Sütüveni bir kenara atamaz. Bunların içinde be- genmediklerimiz, hattâ tuttuğu yolu lânetlediklerimiz olabilir. Ama bu, bunların şairliklerini inkâra yol aç- mamalıdır. Nasıl ki bir Abdülhak Ha- mit, Bir Mehmet Emin, bir Şinasi için rahatça bunlar şair değildir diyebi- lir, ama bir yakın çağ şiir antolojisi hazırlarken de bunları almadan ede- mezsek, yukarda sıralanan isimler için de aynı şekilde davranmak Z2o- runluluğu vardır. Yeni Şiirimiz antolojisindeki şiir seçme kıstasının ne olduğu açıklan- mamıştır ama, seçilen şiirler İyi se- çilmiştir. Belki eksikler çok ve göze batıcıdır. Ama, mevcutlar için bir şey söylemek mümkün değildir. Yeni Şiirimiz Antolojisi, Orhan Burianın Kurtuluştan Sonrakiler antolojisin- den bu yana-Kurtuluştan sonrakiler 1945'de oyayınlanmıştı- hazırlanmış antolojilerin şiir muhtevası bakımın- dan en tatmin edicilerinden biridir ve okuyana yeni Türk şiirinin gerçekten en güzel örneklerini okumak fırsatım vermektedir. AKİS, 14 KASIM 1960