20 Temmuz 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 35

TİYATRO mızın biraz da eskimiş, geride kalmış, olduğu hükmünü çıkarmak kötüm- serdik (o sayılmamalıdır. Tersine, bu tenkiller üzerinde iyi niyetle düşün- mek, oyun bakımından biraz yenileş-, meğe, değişmeğe, yeni ifade şekille- rini arenaya, bulmaya ve denemeğe kalkmak lâzımdır. Bunun için yeni; lik cereyanlarım temsil eden büyük Batılı rejisörlerden faydalanılması akla gelebilir. Mesela bir Peter Brook, bir Günther Rennert, bir Michel Sa- int-Denis, bir mevsim için olsun yur- dumuza getirilebilse oyun tarzımızın yepyeni bir şekil ve ifade anlayışı ka- -anması sağlanabilir. Ama bu işte ti- yatrolarımızdan önce Konservaturlar- larımızdan, işin kaynağından başla- mak gerekir. Münekkidler Kongresi Milletler Tiyatrosu çerçevesi içinde kurulmuş faydalı oteşekküllerden bili de Milletlerarası Tiyatro Münek- kidleri Birliği'dir. 1956 çeşitli millet- lere mensup münekkidleri bir araya getiren bir toplantı ile kurulan bu teşekkül üçüncü kongresini 24-27 ha- ziran günlerinde Pariste yapmış ve Birliğin ana tüzüğü ile iç tüzüğünü inceleyerek kabul ve tasdik etmiştir. Tüzüğüne göre Birlik milletlerara- sı işbirliğini geliştirmek ve üyeleri- nin mesleki ve manevi hak ve men- faatlerini korumak amacıyla kurul- muştur. Merkezi Paristedir. Birliğe milli teşekküller temsilcileriyle bun- ların dışında kalmayı tercih eden ser- best tiyatro münekkidleri o girebil- mektedirler. Birliğin faaliyeti, umumi heyetin seçtiği bir konsey tarafından yöneltilmekte ve bu konseye her mil- li teşekkül en çok iki üye ile katıl- maktadır. Bu konsey ayrıca işleri yü- rütmek için, bir Merkez Bürosu seç- mektedir. Büro biri Fransız, öbürü yabana olmak üzere iki başkanla, yabancı on başkan vekilinden, bir Fransız genel sekreterden, bir Fran- sız genel muhasipten, üç müşavirden ve bir yabancı veznedar vekilinden müteşekkildir. Üçüncü Kongrede tüzükler kabul edildikten sonra, topyekün tiyatroya giren temaşa hareketlerinin gelişmesi karşısında münekkidin durumu ve bu gelişmeye paralel olarak yeni münek- kid nesillerinin formasyonu, tiyatro münekkidlerinin O bağımsızlıklarına halel gelmeden milletlerarası müba- deleye katılmaları gibi mesleki o vs teknik meseleler tartışılmıştır. Ne- ticede su kararlara varılmıştır: a) Bütün memleketlerde, tiyatro münekkidi yetişmesini sağlamak a- macıyla konservatuvarlarda, Üniver- sitelere bağlı tiyatro vs gazetecilik enstitülerinde umumi tiyatro sahne AKİS,20 TEMMUZ 1960. tekniği bilgisini içine alacak ve geniş bir tiyatro kültürü verecek okurlar tertiplenmesini sağlamak. b)Tiyatro münekkidlerinin millet- ler arası işbirliğine şimdilik karşılık - lı anketler ve geniş bir haberleşme vasıtasıyla katılmaları için gereken tedbirleri almak. c) Halkın tiyatro sevgisini, bilgisi- mmol hat tiyatro hareketlerini takib ede- bilmek oOimkânlarının verilmesi için her memlekette gerekli teşebbüsleri yapmak. Bundan başka Milletlerarası Tiyat- ro Münekkidleri Birliğine dahil üye- lere seyahatleri osırasında (yabancı memleketlerdeki tiyatro temsillerini görmek imkânını sağlayan milletler- arası bir münekkid kartı ihdas edil- miştir. Ek defa bu Kongreye katılan münekkidlere verilen bu kartla Bir- lik üyeleri şimdilik Fransa, Belçika, İngiltere ve İsveçte tiyatrolara ser- bestçe girebileceklerdir. Bu kongreye memleketimizden Lüt- fi Ay katılmış ve Reis vekilliklerin- den birine seçilmiştir. Pek yakında yurdumuzdaki tiyatro münekkidleri- nin de bir dernek kurarak Paristeki merkezle işbirliği yapmaları beklen- mektedir. Derneğin okurulması için Ankaradaki münekkidler İstanbulda ki meslekdaşlarıyla anlaşarak ilk ha- zırlıklara başlamışlardır.