25 Ağustos 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

ÇALIŞMA İşçiler Bu hafta salı günü, genç yaşına rağmen kıvırcık — saçları kırlaş- mış, esmer, kısa boylu bir milletveki- li B.M.M. başkanlığına bir soru ö- nergesi tevdi ediyordu. Bu milletve- kili Sabahattin Çıracıoğlu (Hür. P. - Bursa) idi ve Çalışma Bakam ile Ekonomi ve Ticaret Bakanından su- allerine yazılı olarak cevap verme- lerini istiyordu. Önerge şuydu : "Son aylar zarfında muhtelif böl- gelerdeki sanayi sektöründe çalışan işçilerin işlerine ham madde yokluğu sebebile son verilip bir çok iş yerle- rinde işçi kadrolarının tensikata tabi tutulduğu müşahade olunmuştur. 1 — Sanayi sektöründe çalışan iş- çilerin işlerine nihayet verilmesinde iktisadi — sebepler mevcut mudur? Mevcutsa nelerden ibarettir? 2 — Her iki Bakanlıkça bu sebep- ler tetkik edilip sanayi sektörünün resmisinde, hususisinde ve hangi iş kollarında ne gibi sebep ve âmiller- le işsizliğin doğmakta bulunduğuna ve muhtelif iş kolları veya bölgeler bakımından işsiz kalmış işçinin ade- dinin neye baliğ olduguna dair tes- bitler yapılmış mıdır 3 — İşsizlik gibi işçinin tekrar işe girinceye kadar gelirinin inkital ve cemiyetin müstahsil — kaynaklarının israfı ve ziyan karşısında Hükümet iktisadi tedbirleri yanında sosyal po- litikanın himaye tedbirlerinden- ola- rak işsizlik sigortasının ihdasını dü- şünmekte midir? 4 — Bu hususta Çalışma Vekâle- tinin çalışmaları var mıdır? Varsa, bu çalışmalara hangi tarihten ve ne suretle başlanmış, çalışma ve hazır- lık safhasında — işsizlik sigortasının sosyal ve ekonomik şartları incelen- miş midir? 3 ün bu hazırlıkların bıtmış olduguna Veya bitmediğine göre sizlik sigortası takriben ne kadar zaman sonra ihdas edilip tatbik mev- Sabahattin Çıracıoğlu İkaz kiine konacaktır?" Sabahattin — Çıracıoğlu'nun günlerde bilhassa mensucat ve kau çuk sanayiinde — başgösteren ışsızlık tehlikesini göz önüne alarak hükü- metten izahat — istediği anlaşılıyor- du. Hadise hakikaten hususi sanayi sektörü ve işçiler bakımından endi- şe uyandırıcıydı. — İstanbulda halen 6000 kadar mensucat ışçısının işleri- e son verilmiş bulunduğu sendika- ları' tarafından açıklanmıştı. Hattâ Tekstil Federasyonu Başkam idare heyetinden iki arkadaşıyla beraber geçen pazartesi günü Ankaraya gel- miş ve Çalışma Bakanı ile Ekonomi ve Ticaret Bakanına durumlarım ak- settirmişlerdir. Türkiş Genel Sekre- teri İsmail İnan'in da hazır bulun- duğu bu konuşmalarda bakanlar, iş- sizliğe saik olan amillerin ortadan kaldırılacağını ve tedbirler ittihaz o- son lunacağını söylemişlerdi. Bu suretle yüreklerine bir nebze su serpilen işçi mümessilleri İstanbula — dönmüşler ve arkadaşlarına durumu nakletmiş- lerdir. Fakat hadise mevzii değildi. Çukurova bölgesinde de bazı fabri- kaların tensikata giriştikleri haber alınıyordu. Mensucat sanayiinin ke- safet arzettiği bu — havalide Bossa Basma, Güney Sanayi, Milli Mensu- cat, Bossa - Akt taş, Tarsus - Çukur- ova fabrikalarında 220 işçinin işine son verilmiş ve birçoğuna da i yapılmış bulunuyordu Geçen hafta bu havaliden de işçi ve iş veren tem- silcileri Ankaraya — gelmişlerdi. Ça- lışma, Ekonomi ve Ticaret bakan- larıyla konuşmalar yapılmış, Devlet Bakam Emin Kalafat ziyaret edil- mişti. Bu konuşmalarda Çukurovalı işverenlere yedek parça ve ham maddelerin ithal imkânlarının yakın- da mümkün olacağı, sanayi için kre- di tahditlerinin biraz daha hafifleti- leceği vaadedilmişti. Bu ferahlık ve- rici müjde üzerine işverenler ihbar- larım geri alırken Gaziantep ve Bur- sa havalisindeki mensucat fabrika- larından da tensikat haberleri du- yulmaya başlanmıştı. S_ebep ve âmiller ktisadi bünye için hiç te sıhhatlı- hk alâmeti sayılamıyacak bir kıa olan bu işsizlik hadisesinin sebep ve âmillerini kesin olarak tayin et- mek şimdiden mümkün değildir. Fa- kat bir çok iktisadi saikin yanı ba- şında bazı psikolojik âmillerin de bu vakıada rol oynamış olması mümkün- dür. kaç ay önceye kadar Hat- ların başdondurucu bir süratle yük selmekte olması, — bazı imalâtçıları stoklar yapmaya teşvik etmiş; son müdahelelerle fiatların düşmeye baş- aması - veya hiç değilse durakla- ması - imalâtçıları bu stokları elden çıkarmaya — mecbur mış olabilir. Bu sebeple de istihsali yavaşlatmak ve daha az işçi çalıştırmak yoluna gıdılmış bulunab lir. başka yeni kar hadlerini tatmınkar bulma- yan toptancı ve parekendecilerin ta- lebi kısmış olmaları da istihsalin a- zaltılmasına yol açabilir. Tediye muvazenesi güçlüklerinin de yedek parça ve ham madde darlığına yol açtığı bir vakıadır - tops, floş ve kauçuk şüphe yok ki istihsalin kısılmasına yol açan bir faktör teşkil etmektedir. Bunlar- dan başka kredi —tahditlerinin, kâfi derecede likid sermayeye sahip ol- mayan müstahsilleri sıkıntıya duşu- rebileceğinin de hesaba katılması i- cab etmektedir Fakat sebebı ne olursa olsuıı, İŞSİZ- liğin şu günlerde sanayi ve iş mu- hitlerini küçümsenemiyecek bir nis- bette tehdit ettiği gözden kaçma- maktadır. Sabahattin Çıracıoğlunun önergesi, bu vakıa karşısında hükü- metin düşünce ve tedbirlerinin açık- lanmasına vesile teşkil edeceği için hususi bir ehemmiyet taşımaktadır. AKİS, 25 AĞUSTOS 1956