25 Haziran 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

DÜNYADA OLUP BİTENLER Arjantin Sabrın sonu Geçen haftanın ortasında, Perşembe ünü Uruguay topraklarından Arjantin radyolarını dinleyenler bir programın kesildiğini duydular; son- a kalın bir ses üç silâhlı kuvvetin Arjantın hükümetine karşı halkla beraber ayaklanmış olduğunu bildir- di. Üç silâhlı kuvvet kara, hava ve deniz kuvvetleriydi. Radyonun bildir- dıgıne göre ayaklanmanın — gayesi "basın hürriyetini gerçekleştirmek ve şimdiki hükümetin sed çektiği de- mokratik hareketi ihya etmek" ti. İhtilâli idare edenlerden hiç kimse siyasi bir ihtiras taşımıyordu. Neşriyat yirmi dakika sürdü. Yir- mi dakika sonra dinleyiciler arkadan bir silâhın patladığını duydular. Ses kesildi. Etrafı derin bir süküt kap- adı Fakat hemen aynı saatte Buenos Ayres'in merkezi olan Plaza de Mayo üzerindeki hükümet binası yakınında en aşağı Uç bomba infilâk ediyordu. Meydanın karşı tarafında ise geçen- lerde Peroncularla katolikler arasın- da kanlı çarpışmalara sahne olan Metropolitan katedrali vardı. Biraz sonra Üüç uçağın hükümet binasına doğru alçaldıkları görüldü. Uçaklar bombalarını bıraktılar. İki tanesi he- defe tam isabet etmişti. Uçaklar bir daire çizdiler ve uzaklaştılar. Hadise esnasında General Peron binanın i- çinde bulunuyordu. Fakat derhal o- radan uzaklaştı. Buenos Ayresliler diktatörü, siyah otomobili içinde Pla- za Reviro'da gördüler. Kısa bir müddet radyoyu da ele geçirmiş olan âsiler sadece General Leon Bengoanın isminden bahsetmiş- lerdi. General kara ordusuna mensup- tu. İki yıl kadar evvel General Pe- ron'un nüfuz ticareti yapmakla itham edilen kayın biraderi - yani Eva Pe- ronun kardeşi - Juan Duarte hakkın- da açılan tahkikatı idareye memur edilmişti. Radyonun bildirdiğine gö- re bugünkü' hükümetin mensupları devlet kasasından zengin olmuşlar, servet yapmışlardı. işçiler yardıma koşuyor Bu —esnada radyo yeniden hükümet kuvvetlerine geçmişti. İlk iş ola- rak Genel İşçi Konfederasyonunun kendi azalarına bir tebliği okundu. Bu konfederasyon 1951 de Peronu bır ihtilâlden daha kurtarmıştı. işçiler hükümet binasının civarındaki enel Merkeze "ilk buldukları vası- tayla" çağırılıyorlardı. Otobüsleri ve otomobilleri zorla ele geçirecekler, hattâ icap ederse şoförlerini öldüre- ceklerdi. Peronun kendilerine ıhtıyacı vardı. Radyonun bildirdiğine göre â- rup "Peron! Peron!" nidalariyle mey- AKİS, 25 HAZİRAN 1955 dana varmıştı. Havada bir helikopter göründü, Plaza de Mayo yakınındaki Peron Plaza'ya inmek istediği anla- şılıyordu. Fakat muvaffak olamadı ve uzaklaştı. Telgraf kumpanyaları bir ihtilâlin başlamış olduğuna dair muhabir tel- graflarını kabul etmiyorlardı. Askerf birlikler geliyor Sokaklar — insanla doluydu. bunların ekserisi evlerine — koşu- yorlardı. Orada burada infilâkler o- luyordu. Uçaklar şehri bombalıyor- du. Bir troleybüs, içindekilerle bera- ber havaya uçtu. İlk. bombardımandan tam 45 da- kika sonra makineli tüfek sesleri i- şitilmeğe başlandı. Müteakiben dişle- rine kadar silâhlı 200 kişilik bir bir- liğin Hükümet binasına dogru ilerle- diği görüldü. Onlar da ağır makineli tüfekler taşıyor, mühimmat arkadan geliyordu. Birliğin gerisini üç tank muhafaza ediyordu. Meydanın bir köşesine yerleştiler ye cephe aldılar. Daha sonra 'Palermodaki 1 inci alay ve iki tank bölüğü de yetişti. Muha- fiz alayı ile âsiler de ateş teati et- mişlerdi Başkentte kaç kişinin ölüp, kaç kişinin yaralandığı bilinmiyordu. Fa- kat can kurtaran arabaları mütema- diyen dolaşıyor, sedyelerle hastaha- nelere adamlar taşınıyordu. Plaza de Mayo'dan geçen biri şöyle dedi: ydanda yirmi cesed vardı. Hükümet binasiyle Bahriye bakanlı- ğı arasındaki sahada ateş devam edi- yordu". Öğleden sonra polis ve ordu Fakat birlikleri şehirde barikatlar kurdular. Zırhlı otomobiller sokakları tutmuş- tu. İşçi gurupları bunları alkışlıyor- du. Fabrikalar tatil etmişler, dükkân- lar kepenklerini indirmişlerdi. Oto- büsler, kamyonlar Peron taraftarla- riyle doluydu Buenos Ayreste hükümet vaziye- te hâkim olmuştu Asilerin iddiaları aynı esnada asilerin eline geçmiş bulunan ' Mitre radyosu Arjantinin ikinci büyük şehri olan Rosario'nun ihtilâlci kuvvetler tara- fından kontrol edildiğini bildiriyordu. Rosario'nun nüfusu yarım milyondu Spıker "bu, demokratik bir hareket tir” dedi. Arkadan bir ses "Müste- bit öldü" diye haykırdı. Fakat bunun mecazi manada kullanılmış olması ih- timali çoktu. Biraz sonra Mitre rad- yosu da sustu. Spikere göre Bahriye- nin hava kuvvetleri ihtilâli destekle- mişler ve Buenos Ayresten 10 mü mesafede bulunan Campo del Mayo'- daki kışladan bir alay şehre müştü. Arjantindeki bütün hükümet darbelerini bu kışlanın men- supları yapmışlardı Rosario şehrinde durum meçhul- dü. Bir rivayete göre asilerin radyo- su 'haklıydı. Bir başka rivayet ise her şeyin sakin olduğu merkezindey- di. Bu sırada Basm bakanlığı ilk teb- liği neşretti. İsyan — bastırılmıştır! Saat 18,15 de çıkan bu tebliğde şöy- le denılıyo du: Peron kilisede Başını duvara vurdu