1 Haziran 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 46

KRONİKLER. Kadro ve İzvestiya. Moskovada çıkan “İzvestiya, gazetesi geçen ayın vyirmi sekizinci günü “Yeni Türkiyenin içtimsi çehresi,, başlığı alemnda bir mekale meşretmiştir. Bu mekealenin bir kısmında — “Kadro,nun esas İikirleri bugüne kadar yapılan neşriyatımıza göre hulâsa edilmekte ve bu fikkdlerin, Türk inkıdâbının ken- dine hâs davalarını ve inkişaf İstika- metlerini izah bakımından manalarına işaret olunmaktadır. Ancak bu arada bir nokta vardır ki üstünde biraz tevekku'u — icabettlrir: İzvesriya, bu fikirlerin, gerek cihan- huhranının, gerek bu buhranın Tür kiyedeki tesirlerinin en ziyade keskin leştiği bir zamanda meydan almasma Hilhassa işaret ederek Kadronun temsil ettİŞİ fiket hareketi, bu bıhrandan çıkmak için «müstakil bir çıkış noktası aramak cehtie olarak kaydertmektedir. Gerek Cihan buhranı, gerek bu buli: ranın Türkiyedeki tesirleri hakkındaki telâkkilerini, filvaki Kadro, bu nüsha- sına kadar henüz tam ve toplu bir sekilde İsah etmemiştir. Kadıo serisi o'arak basılmakta olan ve gerek cihan huhranını gerek bu buhranın Türki- vedeki tesitlerini toplu tekike çulışan eserler de henliz İnilşar etmiş değildir. - Vaokat buna rağıncn bütün intişar et- miş yazılarımızdan bariz olarak anla- şılabilir ki. bize göre Türkive, clhan buhranının içinde değil haricindedir. Ve biz vahır bize benziren, yani Türkiye gibi bür milli kartuluş müca- delesi yapan bütün memlezetler, cihan bukranının birer kurhamı değil, bu buhkranı Goğuran ve onun gün geç 46 tikçe derinleştiren ve mürek kepleştiren smil ve müessirleriyiz. Gerek - Tür kivenin, gerek Türkiyeye henzer bücün memleketlerin men'aati. ve müsrakil bir iktisat cüzütamı olarak inkişafı imkânı bu buhranın derinleşmesine mürekkepleşmesine bağlıdır. Kaldı ki, bu behran, hiçdir zaman, klâsik bir iktisat buhranı diye almumaz. Bu- ve günkü buhran denilen şeyvde klâsik bir — iktlas bulzanını Pden vasıfların ve işaretlelin hemen hiçbiri yoktur. Bu buhran denllen şey, bit taraftan metropollerdeki sanayi kezafctine, diğer tarallar: metrepnl lerdek! hu sanavi kesafeti hesabına müstemleke ve yazı müstemlekelerle iktisaden tâbi memleket'lerin İstlsmarı- ua istinat eden munsiz İktisat nizamının bir. bünye İstihalesidir. Bu istihale, mukadderiti Du müeeses İstismat ni- zamımın devamina müuzllüâk olan biiylik sanayi memleketleri icin bir “dağılışı » ve yeniden — doğuşları bu bürük ve istlemarcı sadayi hegemonvasının da gılmasına muallâk ölân bizim gibi iktisaden — geti memleketler - İçin bir edoğum ağrısı.dın mesüt bir beşare de eder. Türk milli kurtuluş 'harcketi ve bu hareketin manen temsil eniği ve 1mü- nen kendilerine örnek olduğu bütün millt kurtuluş bareketleri, moasır ikti- sat nizamırın, iİslismare müstenit bü- tün iküsat ve Cemiyet mücsseselerine karşı üyle bir iktisad! ve içtimat * sülamel., teşkil ederler ki, bm aksüli- melin manâ ve mahiyeti “büşlük sa- nayi memleketlerinde, muasır - istismar karakterize l dike d,