1 Haziran 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 41

Iı’î.ıleîik_. Derebheyi ve Dersim. Şevket Süreyya. 1925 te, Şeyh Saidin isyanıma sahne olan yerleridem, ©0 zamüan İstanbul mar- budtuma akseden en dikkate şayan müşahedeler, Naşit Hakkı Beçin “Şark NMektupları, olmuştu (©. Naşlı Hakkı Bey bu mektuplarını, ayn! sahada yaptığı son seyahatinin inti balarile :ıııurnl'_y..::ık şirndi bir k'.ı..p halinde çıkariîı. Kitahın ismi şudur: DerebeyşyiveDersim (2) Derebeyi ve Dersim, Dersimin içtimat nescinin, göründüğü Kibi ve olduğu gibi tasviridir. Bu kitapta müşahedenin ve eşyanın hakikati, bir takım sübjektil mütalaslara ve hükümlere Teda edilimemişür. Hiç tahrif olunmadan tssvir edilen hayat parçaları ve verilen tipler, hayalimizde hatlarını, her İstediğimiz anda, hakikatte olduğu gibi çizebileceğimiz kadar canli, tüze, ve orijinaldir. Bununla beraber “Derebeyi ve Dersim,de biz, sadece, eyi tanınmıyan bir vatan parçasında eyi yapılmış bir seyahatin Afâki intibelarını değil, ayni zamanda keskinliği uzakran İdraklmize çarpmıyan mühim bir vatan meselesi- nin de müşahede ve tefahhusunu buluyoruz; Bu kitapta biz, genç inkılâp Türkiyesine eski Osmanlı İmperatorluğunun en teklikeli mirası olan “Dere- beyi, kurdunun, bütün — sinsi kastlerini ve kımıldanışlarını —tırpkı berrak bir ndese altında imiş gibi— görüyor ve Likip edebiliyoraz. *Derebeyi ve Dersim, inkılâp münevverinin, hem hücra vatan bucaklarını hem bu bucaklarda gizli kalan geniş inkılâp dayvalarını görme ve tanıma cebtinin, kitap şekline inkilâp etmiş İlk eseridir. Naşit Hakkı Beyin hacim itibarile küçük kitabı, ihtiva ettiği müşahedelerin ve vesikaların zenginliği itibatiyle muhtelif cephelerden terkik mevzuu olabilir. Fakat biz, Lurada bilhassa şu nokta üzerinde duracağız: Derebeylik. & Derebeyi kimdir? Ve Dzrebeylik nedir? Eğer derebeylik meselesi sudece bis Dersim meselesi olsaydı, bu mesele derhal, üstünde fazla durulmaya mahal olmayan küçük bir idar! dava haline islihale eder giderdi. Halbuki derebevlik deyince bix, Türk izkilüâbınm getirdiği bütün siyâser, iktisat ve hukuk usulleri haricinde ve bu wsüllere karşı cabren - tegellüp il]lî—'ım;m“min *Vakir, gazeresinde neşrolundu. 2) Haklmiyeti Milliye matbaası -Ankara- 1937.