1 Haziran 1932 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 21

Dünya iktlsadiyatı Camiyeli Akvam istikrazları ve Wlali müdahaleler İsmali Husrev Akvam cemiyetinin milletler arasında bir iktisadi anlaşma tesisi yolundaki mesaisi 1920 senesinde Brükselde toplanan malt konferansla başlar. Dünya harbini müteakip mağlüp milletlerin de iştirak ettiği bu ilk beynelmilel konferansta avrupa maliyesini alâkadar eden bu meseleler (bütce pren- sipleri, dahili ve harici istikrazlar, para siyaseti, kredi işleri, merkez bankalarının rolleri ilh.) masa üzerine getirilmiş ve bunların balli çareleri müzakere edilmişti. Bu müzakerelerden sonra İştirak eden devletlerin derhal tatbik etmesi talep olunan kararlar verilmişti. Fakat bu kararlar ancak verilmekle kal- mış, konferans dağıldıktan sonra hiçbir devlet bunları nazarı itibare almamış, herkes katastroftan kurlulmak için kendi başına müstakil tetbirlere müracaat etmişti. Mamafih Brüksel konferansının şu iyiliği oldu: Harbin Aarupada tevlit ettiği mâli buhrana ve mâli meselelere Akvam Cemiyelinin iktisadi sulh namına müdahalesini usul haline gelirdi. İlk zamanlar daha ziyade siyasi bir maksatla kurulmuş olan akvam cemi- yetine, konferansı müteakip teşkilâtlarına ilâve olunan bir mali komita ile bir çok iktisadi vazifeler yükletildi. Fakat Ayvrupa hükümet-lerinin mali işlerini tetkik ve ıslaha memur olan bu komitada galiplerden hiç biri dahili maliye işlerinin beynelmilel bir politika mevzuu olmasına riza göstermemiş hattâ bütün beynelmileliyotine rağmen borçlar meselei bile her devletin milli siyasetinin hududu dahilinde kalmıştır. Ne- ticede beynelmilel “ tetkiklerin , mevzuuna, galiplerce, milli siyasetleri haricinde kalması ve Cemiyeti Akvamın “ afaki , ve “müstakil,, olarak tstkik ve mütalaa etmesi münasip gü- rülen meseleler alınmıştır. 21