Basic Öğreniyoruz: (3) zetlemekle başlayalım: Şimdiye kadar iki ko- mut gördük: PRİNT ve INPUT komutları. Bun- lardan birincisi veri çıkış, ikincisi ise giriş komutu. Özellikle PRINT ko- mutunun, neredeyse kendi başı- na bir bilgisayar dili oluşturacak kadar güçlü bir komut olduğunu söylemiştik. Sanırım PRINT komufu- nun koöntrol karakterleri ile birlik- te kullanılmasını göstermek için verdiğimiz örnekler, bu konuda si- zi de ikna etmiştir. Ancak bu komutların ve genel olarak BASİC'in hakkıyla kullanıla- bilmesi için, çıkışı ve girişi yapılan verilerin bilgisayarın içinde nasil saklandığının da bilinmesi gere- kir. Bu yüzden geçen bölümümü- zün büyük bir kısmını sayı sistemn- leri'ne, özellikle de iki tabanlı sa- yı sistemi'ne (binary code) ayır- dık Bit ve Bayt Geçen sayıdan hatırlayacaksı- nız; 2 tabanlı sayı sisteminde her sayı O ve 1 simgeleriyle gösterilir Bu iki simgeden her birine bit adı verilir. Yani iki sayı sisteminde ya- zılmış bir sayının her basamağındı bir bit tekabül eder. Bilgisayarda her bit elektriksel bir sinyaldir, bit 1 değerini aldığında sinyalin yük- sek düzevyi (y), O değerini aldığın- da ise alçak (a) düzeyi alır. Örneğin. 35 sayısının iki taban- l gösterimi D0 1000 / 4 şeklin- dedir. Her bitin hangi değeri ifa- de ettiği, konumu tarafından be- lirlenir. Dolayısıyla birinci konum- daki bitin değeri 1. üçüncü ko- numdaki bitin değeri İse O'dır. İkinci konumdaki bit de gerçi 1, yani “yüksek” düzeyini almıştır ama konumundan ötürü 2 değe- rini fade eder. Hepsi 1 değerinde olan 8 bitlik bir dizi, bir baytla ifade edebile- 6Ü İskender SAVAŞIR Öyleyse bir baytın en yüksek değeri: Ü ee li ha l ha li aFT d ** ge |of sg'lnni vof, g an a BRS cek en yüksek sayı değeridir. Bir sayının bilgisayarın içinde temsil edilebilmesi için, sayıyı oluşturan bit miktarı kadar elektrik bağlantısına ihtiyaç vardır. 8 bit- lik bir sayıda 8 bağlantının her bi- ri, ternsil ettiği bitin durumunu be- lirtir. C-64'ün veri TAŞITI (data bus) da 8 bitliktir. (Bu taşıttaki bitler 0'dan 7'ye kadar numaralandıri- lır.) Bu ne anlama gelir? Bir defa- da minik işlemciye iletilebilecek en yüksek değerin 255 olduğu anlamınd... Uygulamada bu ye- terli değildir. Bu kısıtlamayı cşmak için özel devreler birkaç baytı bir- leştirip daha büyük sayılaırın işlen- mesini olanaklı kılarlar. Commodore Ancak siz BASIC gibi yüksek dü- zeyli bir dil kullanırken bütün bun- larla uğraşmak zorunda değilsi- niz. BASIC'in çeviricisi, belli bir bil- giyi saklamak ya da işlemek için minik işlemciye kaç defa ulaşmak gerekiyorsa, otomatik olarak o kadar defa ulaşır. Ancak (PEEK ve POKE komutları aracılığıyla) minik işlemcideki bir sicile (register) ya da RAM'ın (yani yazılabilirfokuna- bilir belleğin) belli bir bölgesine doğrudan doğruya ulaşmak iste- diğinizde, artık bir bellek bölge- sinin ya da bir sicilin kaç bayt içe- rebileceğini, bunların nasil sak- landığını bilmek zorunda kala- caksınız. Li