SİNEMA Türkiye Festivalimiz (Gectiğimiz haftanın başındaki salı günü, İstanbul Belediyesi oadına düzenlenenlerin ikincisi, yurdumuz- şimdiye kadar yapılanların ise beşin- cisi olan "İstanbul Sanat Festivali- nin Türk Filmleri Yarışması başladı. İstanbul gazetelerinde sürekli olarak sinema tenkitleri yazanlardan kuru- lu bir ön jüri, festivale katılacak ilk yedi asil, üç yedek filmi seçmişler, son güne kadar sıkısıkıya saklanan büyük jüri de, bu seçmelerden çok sonra açıklanmıştı. Mevsimin hayli ilerlemiş bulunması dolayısıyla gös- terilecek filmlerin -daha önce de gös- terilmiş olmaları: sebebiyle- doyurucu bir seyirci topluluğu çekmesini bek- lemek, biraz fazla iyimserlik olacak- tır ama, buna karşılık Türk sinema pazarında gerekli ilgi, biç umulmı- yacak bir şekilde uyanmış ve gelecek mevsim için yapılan film hazırlıkla- rında prodüktörleri daha uyanık dav- ranmaya çağırmıştır. Bir başka olum- lu örnek de Türk Film Dostları Der- neğinin yarım bıraktığı festival gele- neğini sürdürmek isteyen İstanbul Ga zeteciler Cemiyetinin I Türk Film Festivalindeki büyük Jürinin oynayan sanatçının ille de seslendirmede ken- di konuşmasında ısrarı, bir sonraki sinema mevsiminde kendini o göster- miş ve sanatçıların bir kısmı bu ko- nuda dayatmışlardır. Bir yıl gecikmeyle yapılan TI.. Türk Film Festivaline katılmaya hak kazananlar Atıf Ylımazın “Ayşecik -Şeytan Çekici", Memduh Ünün Ö- — Peşimizde" ile "Kırık Çanaklar"- Metin Erksanın "Gecelerin Ötesi", Atillâ Tokatlının "Denize İnen kak"!, Orhan Elmasın "Kanlı Firar"ı kak"ı Orhan Elmasın "Kanlı Firar'"ı ve Osman F. Sedenin "Namus Uğ- Tenkitçilerin seç- arasında (oOrhan Elmasın Firar"ı, hiç hesapta yokken birdenbire rejisörünün tarih yanlış- lığı yüzünden Atıf Yılmazın "Suçlu"- suna İtirazı dolayısıyla, kabul edilmiş ve- seçicilere sormadan-hazırlık oko- mitesince yarışmaya sokulmuştur. Fakat festival başlamadan önce ya- pılan ilk itiraz Orhan Elmasa ait de- ğildir. Büyük jüriyi yeterli bulmayan bir başka tenkitçi de jüriye girmeyi kabul etmemiş ve çekilmiştir. Festi- valin başladığı gün ise, hiç kazanma şansı olmayan bir çocuk filmiyle ya- rışmaya giren rejisör Atıf (o Yılmaz, seçmelere karşı çıkmış ve yaptıkları- nın içinde en iyisi olduğuna inandığı "Dolandırıcılar Şanı'nınne ne pahası- 34 na olursa olsun Sm yer al- masını istemiştir Atıf Yılmazın dedikleri k tatlı bir kırmızı ile çok tatlı bir > küf yeşiline basılı antetli kâğıt- larına kopya kağıdıyla çoğaltılan ve festivalin büyük jüri üyeleriyle | si- nema tenkitçilerine elden dağıtılan mektubunu, rejisi? Atıf Yılmaz, so- rumluluk payı düşen bir haksızlığı tamir edebilmek ümidiyle yazmıştır. "Dolandırıcılar Şahı"nın belki bir ya- nılma ve belki de maksatlı olarak yarışma dışı bırakılması, o rejisörü pek üzmüştür. Ama İstanbulda bir düzine film tenkitçisi obulunduğunu vehmederek onlara film seçtiren ilk hazırlık komitesinin-Baha Gelenbevi, Burhan Arpad ve Zeki Faik İzerden kurulmuştur- bu çeşit hatalarla karşı laşmaları tabiidir. Ne olursa olsun, hata ortadadır ve düzeltilmesi ge- rekmektedir. Jüri üyelerinin kendisi- ni armağan peşinde koşuyor sanma- maları için Atıf Yılmaz, I. Türk Film Festivalinden de elle tutulur örnek- ler vermektedir. Baha Gelenbevi, Sa- bahat Filmer ve Çetin OÖzkırımdan kurulu o yılın ön seçmeyi yapacak küçük jürisi, Özkırımın bütün da- yatmalarına rağmen Yılmazın Vatanın Çocukları"nı kabul miş, sonunda büyük jüri yetkisini kullanarak filmi dışardan katılmaya çağırmıştı. Atıf Yılmaz yine böyle bir iş yapılsın ve "Dolandırıcılar Sa- hı'nın çevrimine emekleri geçmiş sanatçı (arkadaşlarının haklarının yenmemesi için adıgeçen film dışar- dan büyük jürinin yetkisini kullana- rak festivale oçağrılsın istiyordu. Yine rejisör Yılmaza göre, filmin se- naryocusu Vedat Türkali, baş kadın oyuncusu Nurhan Nur, baş erkek o- yuncusu Orhan Günşiray, yardımcı oyuncusu Ali Şen ve müzikçisi Yalçın Tura "Dolandırıcılar Şahı"nda değer- lendirilmeye lâyık örnek bir çalışma yapmışlar, fakat İstanbul gazeteleri- nin sinema tenkitçileri bu örnek ça- lışmaya gereken ilgiyi (o göstermeyip filmi ön seçim listelerine (o almamış- lardır. Festivale katılanlar Reiisör Atıf Yılmaz, yüksek sesten itirazını yapara ak "Dolandırıcılar maya ga festival başlamış ve ön seçim barajını rahatlıkla atla- mışlerdır. Bunlardan birinci günü açış Memduh Ün'ün "Tahta Çanakları"nda Lâle Oraloğlu Dibine ışık vermeyen mum AKİS. 15 MAYIS 1961