12 Aralık 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

Politikaya atılacak olanlar sâdece kendi mesiyetlerine, şöhretlerine iti- barlarına güveneceklerdi ve bir "Tru- va Atı" hiç bir kapıdan içeri girme- yecektik Komisyon derhal kolları sı- vadı ve Kuruca Mecliste temsili dü- şünülen partilerin, basının, üniversi- telerin ve diğer teşekküllerin tem- silcilerini dinlemeye koyuldu (Bk. A- KİS - Sayı: S36). Bakanlar Kurulu- nun "Muhtıra“sı da bu temaslarla sağlanacak kadar ışığı çalışmalar ü- zerine dökecekti. Ne daha fazlasını, ne daha Komisyon, Devlet Başkanınca vazifelendirilmiş ve me- saisi sırasında Devlet Başkanı tara- fından kabul o edilerek aydınlatılmış Bilim Kurulunun tasarısını esaa aldı ve onu geliştirdi. Nitekim bitirdiği- miz haftanın başında M.B.K. umumi heyetine Komisyon tarafından sunu- lan "Kurucu Meclis Tasarısı" bâzı değişiklikler ihtiva etmekle beraber aynı ruhu, —esas ve prensipleri taşı- yordu. Sayın Bakanlara gelince, onlar maddeleri değil, ruhu, esası ve pren- sipleri değiştirmişlerdi! Göstermelik Meclis ayın Bakanlar evvelâ, Devlet bal- kanına Temsilciler Meclisini fes- hetme yetkisini vermişlerdi! Sonra, Devlet Başkanı tarafından tâyin edi- lecek temsilcilerin sayısını (10'dan 20'ye çıkarmışlardı. Bununla da kal- mamışlardı. Bir de hüküm ilâve et- mişler ve "Her hangi bir sebeple Mecliste büyük boşluklar husule ge- lirse. Devlet Başkanı lüzum gördü- ğü takdirde tâyin suretiyle bu boş- lukları doldurabilir” de demişlerdi.. Bunlar, Devlet Başkanına takdim e- dilen sözüm ona horoz şekerleriydi. Sayın Bakanlar bu nezaketi göster- dikten sonra Meclis Başkanının ta- rafsızlığım Sağlamak için konulmuş olan hükümleri kaldınvermişlerdi. Kaldırdıkları bir kaç hüküm daha vardı. Meselâ "Feyzioğlu Tasarısı"- nda "Faaliyetleri ve yayınlarıyla A- nayasaya ve İnsan Haklarına aykırı icraat ve siyaseti sonuna, kadar des- teklemiş olanlar ilk Temsilciler Mec- lisine seçilemeyecekler"di. Sayın Ba- kanlar bunu yok etmişler ve Peyami Sefaya Basın temsilcileri, Ali Fuat Başgile Üniversite temsilcileri, Bü- lent Nuri Esene Barolar temsilcileri arasında bulunma İmkanı sağlamış- lardı. Kim bilir, belki de teklif eski Ankara Savcın ve yeni Devlet Baka- nı Hayri Mumcuoğludan gelmişti! Sayın Bakanlar Yargıtay, Danış- tay, Askeri Yargıtay ve Sayıştay temsilcilerini 12'den 4'e, Üniversite temsilcilerini 12'den 8'e, Gençlik temsilcilerini 6'dan 3'e, siyasi parti- lerinkini de 70'den 50'ye indiriver- AKİS, 12 ARALIK 1960 Kulağa küpe Ses ve Nefes ge taşa (oözenip bizde de muallâkta duracak par- ti Kurmaya heveslenenler var ya.. Maşallah, pek de açıkgöz- I ve hiç fütursuz, taleplerde . bulunu- Evvelâ Cemal Paşa var ya, bunları difteklediğini resmen bildirecek. onra, hani bir de (İsmet Paşa var, o 'ben artık eskidim, memleketin yeni aydın liderle- re ihtiyacı o bulunuyor" (deyip torunlarının arasına çekilecek. Durun! Bu kadar değil.. Ye- ni parti gelişip kuvvetlenince- ye kadar seçim de yapılmaya- cak Dünyada borazancıbaşılığa meraklı çok kimse çıkmıştır a- ma, Allah bilir ya, başkasının nefesiyle boru üflemeye kalkı- şan böylesine aklıevvel bir züm- değil, mişlerdi. Üstelik, partilerin konten- janlarını da hemen tesbit etmişlerdi. Sayın Bakanlar bu 50'nin 30'unu bi- le C.H.P. ne çok görmüşler, C.H.P. ni de, C.K.M.P. ni de "yirmiler hane- si" içinde bırakmışlardı. 29 temsilci- lik C.H.P, ne gidecek, 20 temsilci- lik C.K.M.P. ne kalacak, 1 temsilci- lik de bir minyatür partiye verilecek- ti. Ama sayın Bakanlar bu kesintile- re mukabil devletle işleri Olan Tarım Ve Tarım Kooperatifleri temsilcileri- nin adedini 8'den 12'ye, illerinkini ise 82'den 91'e çıkarmışlardı. Hem de il- lerden gelecek temsilcilerinin seçimin de' bâzı yetkileri kaymakamlara ve- rerek ! Ama asıl eğlenceli hüküm, il tem- silcilerinin vasıflarıyla alâkalı hü- kümdü. Sayın Bakanlar "27 Mayıs 1960 tarihinde her hangi bir siyasi partiye kayıtlı olanlar il temsilcisi olamaz" demişlerdi. Bitirdiğimiz haf- tanın sonundaki o akşam M.B.K. ta- rafından dağıtılan bültende bu kayıt Zikredildikten sonra, istihza kokan su tefsir ekleniyordu: "Bu il temsilci- lerinin 22 Mayıstan sona kurulmuş, YURTTA OLUP BİTENLER bir partiye üye olmaları veya seçil- dikten sonra bir partiye katılmaları- nın memnu olduğu yolunda bir hü- yer Bakanlar Kurulu tasarısında dımıyla seçtirilecek 11 temsilcileri sa - yın Bakanların sonradan kuruvere- cekleri meşhur partinin ilk müşteri- leri olacaklardı. Sayın Bakanlar tasarıyla oynar- ken gidicilikteh pek hoşlanmadıkla- rını da belirtmişlerdi. M.B.K. nin bi- tirdiğimiz haftanın sonlarındaki o akşam dağıttığı bültende bu çeşit değişiklikler şöyle sıralanıyordu: “İlim heyeti ön tasarısının 56 ncı maddesinde kabul edilen esas, yâni 27 Mayıs 1961 gününe kadar Anaya- sayı hazırlayamıyan Temsilciler Mec- lisinin dağılması yolundaki hal sure- ti, ikindi projede ortadan kaldırılmış- tır. Bu suretle 196129 Ekimine kadar yeni Anayasaya göre kurulacak Meclislere iktidarın devrini sağlayan tedbirlerden birisi ortadan kaldırıl- mıştır." Anayasanın referandumda red- dedilmesi veya 27 Mayısa kadar ha- zır olmaması halinde kurulacak ikin- ci Mealisin Genel Oydan gelmesi esa- sı Bilim Kurulunca kabul edildiği halde, bu değiştirilmiştir. Temsilciler Meclisinin kabul ettiği Anayasanın referanduma o arzedilmeksizin kesin- leşmesi derpiş edilmiştir." ” asa projesinin müzakerele- rinin belli tarihlerde bitmesi hakkın- daki hükümlerin değiştirilemiyeceği- ne dair ibareler kaldırılmıştır." "Anayasanın Referandumla kabul edilince derhal yürürlüğe gireceği hakkındaki hükümler değiştirilip A- nayasanın yürürlüğe gireceği tarih daha uzağa alınmıştır." Kendi müstakbel partilerini pek aşikâr tarzda kollayan, müşterilerini Meclis içinde sağlayan, partileri bü- yüyüp kuvvetleninceye kadar seçim yapılmaması imkânını yaratan ve ni- hayet iktidarın devrini geciktirebile- cek hükümler koyan sayın Bakanlar Birinci Madde olarak "Bakanlar Ku- rulu üyeleri Kurucu Meclisin tabii üyesi sayılmıştır" dedikten sonra “Feyzioğlu Tasarısı"nda derpiş edi- len ve en yüksek devlet memurunun aldığı para karşılığı olan ödeneğe bir de "2660 yolluk" eklemişlerdi! Sayın Bakanların rejim, ihtilâl ve demokrasi anlayışlarını tam bir açık- lıkla ortaya koyan meşhur "Muhtı- ra"nın açıklanmasıyla birlikte baş- kentte Hükümetin istifan beklenme- ye başlandı. Bu sırada M.B.K. harıl harıl çalışıyor ve Komisyon tara- fından sunulmuş "Kurucu Meclis Ta- sarısı"nı kusursuz hale getirmek için 7