12 Aralık 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 34

nat yönüne yabancı Türk seyirci ve ergi, hayli yadırgandı > Ankaradaki bu dergi yine nema tenkitçisi Çetin özkırım İstanbulda başka benzerini "Sinema 59"u çıkardı. Tu- tum aynı tutum olduğu için "Sinema 59" da kendine yaşama ortamı sağ- lıyamadan kapanmak zorunda kaldı. Gerçi sinema sanatım ciddiye alan dergilerin batıda da satışları o sınır- lıyd ama , yurdumuzdakiler kendi- leri için bu çeşit bir sınırlamayı ol- sun ne buluyorlar, ne de çizebiliyor- —. > lardı. Genç Üniversiteli (osinema-ti- yatrosever o öğrencilerin Ankarada çıkardıkları "Sinema - Tiyatro" da, bütün çabalara karşılık tiyatro ve sinemasever okuyucuyu doyurama- dığından, yayın alanından çekilmek zorunda kaldı. Bu arada tek tük de olsa sinema üzerine kitaplar yayın- lanıyord Nijat Özönün "Sinema Sanatı", "Ansiklopedik Sinema Söz- lüğü", Mahmut Ö zdenizin "Sinema Tekniği" bunlar arasındaydı Yeni bir gayret daha İki sinema dergisinin -“"Sinema" ve "Sinema 59"un- arkasından, çıkan "“Sinema-Tiyatro"dan sonra bu yı- İstanbulda bir yayınlanı- yordu. Adı "Yedinci Sanat-Yeni Si- nema" olan bu derginin çıkarıcıları da -T. Kakınç ile Ali Gevgilili- yine sinema o tenkitçileriydiler. * Günlük gazetelerde, haftalık, aylık ve onbeş günlük dergilerde sinemanın eğlence aracı olmaktan çok, bir sanat ve kül- tür aracı olduğunu diğer, tenkitçiler gibi yaymağa çabalıyorlar ve sine- mayı savunuyorlardı. Ama bu de- diklerinin bir günlük (gazetenin, ya da bir haftalık derginin dar çerçe- vesi içinde gereğince yapılamıycağı bir gerçekti. Bağımsız, bütünüyle si- nemayı kapsayan bir derginin yoklu- ğu ortadaydı. İki tenkitçi elele verip bir dergi yayınlamayı düşündüler. Geride o bı- raktığımız haftada üçüncü sayısı da yayınlanan "Yedinci Sanat-Yeni Si- nema" bu düşüncenin bir Oürünüydü. Dergi küçük boy, otuziki sayfalık ve renkli bir kapakla yayınlanıyordu. Sinema dergileri için şart olan iyi kâğıda basılmıyor tı.. Faydalı olmak baş kaygısıydı. Öğretici yazılar seçiliyor, Sinemanın büyüklüğü batılı düşünürlerin yaz- dıklarıyla verilmeğe çalışılıyordu. Derginin ilk sayısında bu isteni- len verilememişti, İkinci sayısı biraz düzgün, amacına biraz daha yakla- şıktı. Üçüncü sayıda ise amaç, aşağı 34 yukarı belirgin bir hale gelmişti. Türk sineması konusunda savaşçı ve mücadeleci bir yanı henüz yoktu. A- giderek bunun da gerçekleşmesi er aaa Filmler Bir iyi niyet gösterisi Püre sinemasında “Aşık Veyselih Hayatı-Karanlık Dünya" ile ilgi- yi üzerine çeken rejisör Metin Erk- san, sinemaya tenkitçilikten geçmey- di, İlk filmi "Karanlık Dünya" da- ha piyasaya çıkmadan sansürün hış- mına uğramış, bütünlüğü bozulacak şekilde makastan geçirilmişti. Metin Erksan daha sonraki yıllarda çevir- diği "Cingöz Recai", "Yolpalas Cina- yeti" ve "Dokuz Dağın Efesi" film- leriyle gözle görülür bir ilerleme kay- dediyordu. Sonuncusu Olan "Dokun Dağın Efesi", Birinci Türk Film Fe s- tivalinde jürinin özel armağanını ka- zanmıştı rada "Hicran Yarası" İse, bir sokak şarkıcısı ile fakir mahalleli sevgilisinin sazlı söz- lü aşk serüvenlerini hikâye ediyor, mahalli olmak kaygusuyla zaman zaman filmin iş unsurlarının da üs- tüne çıkıyordu. Aynı rejisör bu defa seyircisinin karşısına "Gecelerin ö- yüzünü, o mahallelerde milyonerler- le beraber kötü ve karanlık yollara sapan bir takım gençlerin de var ol- duğunu açıklıyordu. "Gecelerin öte - si", her biri ayrı tutkuda yedi gen- cin hikayesiydi. Erksan, bu yedi gencin hikâyesini geride bıraktığı- mız devre ışık tutarak, sosyal bir açıdan ele almıştı. Hikâye ve hikâ- yenin çıkış noktası son derecede isa- betliydi ama, çekim sonu ortaya çı- kan film, nem hikâyesine, hem de çıkış noktasına ihanet etmiş görünü- yordu. Sebepler lâyıkiyle açıklan- mamıştı. Gençleri benzin istasyonla- rını soymağa zorlayan asıl sebepler nelerdi? Bir takım hevesler ve ih- tiyaçlar, soygunlar için, adam öl- dürmek için yeter (sebepler değildi, Yoksul ressam, pekâlâ bir iş bulabi- ir, şarkıcı olmak ve Amerikaya git- mek isteyenler de yine rahatlıkla bu emellerine nail olabilirlerdi. Kadir Savun -çetenin başını oynuyordu- içinse, kızkardeşinin evlenmesi bü- yük mesele değildi. Zaten evleniyor- du pa “Gecelerin ötesi"nin bir başka kusuru da bu tür filmlere oyaraşmı- yan statik bir kameraya sahi lu- a uygun Üstelik oyun-' Erol Taş de ko hızlı montaj “beklenirdi. cular da -Kadir Savunla hariç- iyi seçilmemişti. CEMİYET Geçen haftanın başında radyosever- ler pek memnun olacakları bir. haber aldılar. Türk yazarlarından ör- ad sevindirdi. Bu müddetten beri yazarları tanıtan ve onlardan örnekler veren Ayhan Hün- alpe verilmişti. Hünalp, eskiden beri meraklı olduğu spikerlik mesleğinin hazzını (o böylelikle tatma imkânını buldu ve hafta içinde, her Önüne gele- ne radyodaki sesinin hoşa gidip git- mediğini sordu. Aldığı cevap bir hay- li sevindiriciydi. Hemen herkes Hü- nalpin sesini iyi bulmuş ve programın zevkle dinlenen bir program olduğu- nu söylemişti. Hünalp, söylenenlerin yüzde ellisini nezaketen söylenmiş farzetse bile gene de iyi bir muvaffa- kiyet yüzdesine (eriştiği için mem- nundu. Hünalp şimdiye kadar Yakup Kadriden, Ömer Seyfettinden Halit Ziyadan, Ziya Osman Sabadan ör- nekler verdi. Programın bundan son- raki günlerinde de Haldun Tanerden -Taner Tercüman gazetesi başyazarı- dır. Hünalp ise aynı gazetede çalışır- Orhan Hançerlioğlundan örnekler ve - recektir. Genç gazeteci, edebiyat a- lanında şahsiyetlerini kabul ettirmiş bu kimseler üzerinde yaptığı konuş- malardan büyük zevk duymaktadır. öte yandan, gazetecilerin radyo konuşmaları hakikaten büyük ilgi görmektedir. Çetin Altanın ve Bedii Faikin yaptıkları radyo konuşmaları Türkiye radyolarında gazetecilere verilen değer bakımından cemiyet hayatımızda son derece memnuniyet yaratmıştır. Ankarada günün olayla* nnı gazeteci gözüyle veren İffet As- lan da dinleyici miktarı kabarık olan bir gazetecidir. KAPIŞILAN KİTAP İSLAM EVLİYALARI İslâm âleminde en meşhur 20 büyük oOevliyanın ohayatları,i- nançlan, felsefeleri. 385 sayfa kuşe kaplı, renkli. 17.50 lira, ö- demeli gönderilir. Sipariş: Ulus YAYINEVİ - P.K 231 — ANKARA AKİS, 12 ARALIK 1960