12 Aralık 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 5

Haftanın içinden Sayın Kurucular He şey gösteriyor ki yeni yılın ilk günlerinde. Birin- ci Cumhuriyeti İkinci Cumhuriyete bağlayacak Ku- rucu Meclis teşkil edilmiş olacak ve çalışmaya başla- yacaktır. Hedefe bu kadar çabuk varılması bir tasarı siparişini bizzat Devletin sayın Başkanından alan Fey- zioğlu Komisyonunun insan takatinin üstünde gayret göstermesi, bu tasarıyı M.B.K. adına inceleyen Yediler meseleyi karara bağlaması sayesinde kabil olmuştur. İçinde bulunduğumuz haftanın başında bütün forma- liteler tamamlanacak ve kanun Resmi Gazetede ya- yınlanarak yürürlüğe girecektir. Eldeki metine göre o tarihten 21 gün sonra Meclis kurulmuş bulunacağına göre, Ocak ayının ilk haftasında Yeni Meclis binası sayın Kurucuları şık salonunda misafir edecektir. Kurucu Meclis, dünya üzerindeki her nesne gibi vasıflar ve kusurlar taşımaktadır. Hazırlayıcıları va- sıfların mümkün nisbetinde bol, kusurların aynı nisbet dahilinde az olması için ellerinden geleni yapmışlar ve bu yolda başarı da kazanmışlardır. Hakikaten, Kurucu Meclisle alâkalı Anayasa tadilatı ve ona ek olan Kuru- cu Meclisin seçimine dair kanun elbette ki mükemmel değildir ama, memleketin ihtiyacını karşılayacak hu- susları ihtiva etmektedir. Zaten, yaşayan bütün orga- nizmalar için varit bulunduğu üzere, Kurucu Meclis hakkında Tarihin vereceği hüküm ölü metinden ziyade teşekkülün çalışmasına bakılarak tesbit edilecektir. Teşekkülün çalışması ise, her şeyden ziyade onu teşkil edecek şahıslara bağlı olacaktır. Bu demektir ki, ka- nunun bütün teferruatıyla bilindiği şu sırada artık iş, heyete temsilci gönderecek müesseselere ve illere düş- mektedir. Kurucu Meclise girmek için bir yarışın her çevrede başlamış olduğu biç kimsenin meçhulü değildir. Bâzı müsabıkların iğrenç davranışlarla mide bulandırdıkla- rı da doğrudur. Orada burada listeler hazırlanmakta, acaip ittifaklar kurulmakta, ayaklar altına karpuz ka- bukları konulmakta, menfaat zümreleri teşekkül et- mektedir. Bunları, sistemin bir icabı saymak ve fazla umursamamak en doğru tutumdur. İnsanlar, çiğ et or- kat seçme vazifesini üzerlerine almış bulunan kütlele- rin, şu önümüzdeki iki hafta içkide akıllarını başlarına toplamaları ve uzun bir İstikbal için memleket kaderi- nin Kurucu Meclise gönderecekleri şahıslarla alakalı olacağını unutmamaları şarttır. Bilhassa siyasi parti- lerin, bütün milletin nazarının kendilerinde olduğunu bilmesi ve gösterecekleri olgunluğa göre milletten not alacaklarım göz önünde tutması çok faydalı olacaktır. Evvelâ, Kurucu Meclisin, her şeyden çok bir Ana- yasa hazırlamak maksadıyla, teşkil edildiği unutulma- malıdır. Anayasa hazırlamak önce bilgi, sonra çalışma kabiliyeti ve imkânı ister. Meclis, feshedilen Meclise benzeyecektir, yâni üç gün çalışacak onüç gün tatile girecektir sananlar, İstanbulda oturarak Ankaradaki işleri idare etmeye kalkışacaklar hemen ayılmalıdırlar. Kurucu oMeclis üyelerinin devamlılıkları sıkı sıkıya kontrol edilecek ve yan çizenlerin üyelikleri düşecek- tir. Adayların her şeyden önce bu iki bakımdan ehli- yetli obuaları zarureti vardır. Ağzı kalabalık boşkafa- AKİS, 12 ARALIK 1960 KER lar ve dalgacı allâmeler seçmenler tarafından mutlaka kenara itilmesi gereken tiplerdir. Bir de, kendi politik istikballerini hazırlamayı memleketin sl ra a lamaya tercih niyeti ve istidadı gösterenlerin Kuru Meclisin kapısından içeri sokulmaması müessesenin sağlığım koruma bakımından dikkat edilecek hususlar arasındadır. Aslına bakılırsa, ideal Kurucu vasfı taşıyan kim- seler her meslekte ve bir çok teşekkülde mevcuttur. Bunlar, mesleklerinin en parlak simaları olmaktan u- zaktırlar. Ama, sosyal hayatta kabiliyetlerini ispat et- mişler, iyi de imtihan geçirmişlerdir. Hukuk bilgileri, siyaset tecrübeleri de mevcutsa bunların kalabalıklar arasından bulunup çıkarılması Kurucu Meclisin çalış- ma kudretini inanılmaz derecede arttıracaktır. Mües- sesenin kuyruklu yıldızlarım muhtemelen siyasi parti- ler sağlayacaktır. Diğer taraflardan gelecek üyeler içinde, sahalarının şöhretleri pek bulunmayacaktır. A- ma esas iki vasfı, bilgiyi ve çalışma kabiliyetini sine- sinde mezcetmiş olanlar kuyruklu yıldızlardan çok da- ha fazla fayda »ağlayacaklardır. - Bu bakımdan, seç- menlerin isim peşinde koşmaktan ziyade Kurucu Mec- lise yarayacak simalara iltifat etmeleri, kıstası öyle' aynaları gerekmektedir. Meclisin prestiji, otoritesi el- bette ki üyelerinin şahsiyetleriyle alâkalı bulunacaktır. Ancak bu, bir ciladan-ibarettir. Cila kadar, hattâ ondan çok fazla asıl metam mühim olduğu hatırdan çıkarıl- mamalıdır. Buna mukabil, üyelerin hakikaten temsil vasfı ta- şımaları bir zarurettir. Basım, gazeteci deyince hatıra gelmese de ismi söylendiğinde gazeteci olduğu hatırla- nan kimselerden başkası temsil edemez. Barolar için durum aynıdır. Üniversiteler şüphesiz hukuk ve siyasi ilim sahasındaki otoritelerini meselâ fizik âlimlerine tercih edeceklerdir. Etibba odaları mütehassıs 'doktor- dan ziyade sosyal hayatta, cemiyet Meclise göndereceklerdir. Siyasi partilere gelince, on- ların durumu biraz daha karışıktır. Karışıklık, rolleri- nin öneminden gelmektedir. Zira kim ne derse desin, şurası muhakkaktır ki Kurucu Meclisin çekirdeğini partilerin temsilcileri teşkil edecek ve et, onların etra- fına bağlanacaktır. Bilhassa C.H.P. için bu, bir çetin imtihandır. Eğer bir takım kombinezonlar Kurucu C. H.P. lilerin tesbitinde rol oynarsa, liste ve kulis faali- yetleri tesirli olursa kaybedecek olan Kurucu Meclisten çok C.H.P. dir. Memleketin müstakbel iktidarı diye ba- kılan bir parti, mutlaka şartların e çıkabil- men ve temsilcilerini ona göre seçmeli: İller, aşağı yukarı bir tek emiri çıkaracaklar- dır. Bu temsilci, beldenin hakikaten en kıymetli evlâdı olmazsa, eğer siyaset hayatında tecrübesi bulunmazsa, aldığı işi iş edinenler arasından seçilmezse ve iyi imti- han vermiş kimselerden olmazsa il seçim heyeti vazife- sini yapmış sayılmayacaktır. M.B.K. partili - partisiz tefrikine iltifat etmemek suretiyle illerin en mükemmel şekilde temsili imkânını sağlamıştır İşleri bir an önce bitirmenin ve geçici devreyi ka- patıp devamlı devreyi açmanın tek yolu artık bundan İbarettir. Bu bakımdan Kurucu Meclise gönderilecek temsilcilerin seçimi Türk milleti için İkinci Cumhuriye- tin İlk İmtihanım teşkil edecektir.