26 Ocak 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

DÜNYADA OLUP BİTENLER Chou En-lai ve Kremlinliler bir masa etrafında Herşey bir Krutçef için mi? kilâtlandırmasını kolaylıkla önleme- si beklenemezdi. Şimdilik Birleşmiş Milletlerin ihtilâf mevzuu bölgeleri kendi emrindeki kuvvetlerin işgali al- tında tutmasıyla iktifa etmek gereki- yordu. Fakat böylece Mısır - İsrail kavgasının yeniden başlaması tehli- kesi artıyordu. Demir Perde Polonyada seçim fırtınası Geçen hafta Polonya'nın "çelik si- Gomulka'sı hayatının en hırçın günlerini yaşadı. Zira Polonya'- da seçimler vardı ve seçim mücadele- si, Rusya ve komünizm duşmanlıgı- na ınkılap etmeye büyük iltifat gös- terıyordu Sokaklara yapıştırılan se- çim afişleri meçhul eller tarafından yırtılmakta, listelerden komünistle- rin | isim silinmekte, komünist aleyhtarı sloganlar duvarları doldur- Bir komünist aday halk tarafından linç edilmişti. Vakıa bu seçimler, tek partili bir seçimdi. Seçmenlerin eline, komünist- lerin yanıbaşında rejimin güvenebile- ceği müstakil şahsiyetleri de ihtiva eden tek liste verılmektey . Fakat Polonya halkı, büyük < lçude oy kul- lanmayı reddederse bu, Muttehıt İşçi- ler Partisinin ve Gom tarzı ko- münizmin sonu olaca kt Polonyanın da Macaristanın akıbeti- ne uğraması ciddi surette düşünüle- bilirdi. Rus uşağı komünistler iktida- rı ele geçirmek için esasen bu fırsa- tı beklemekteydiler. Gomulka rejimine aleyhtar unsur- lar halkı seçımlere katılmaktan vaz- geçirmek için iyük gayret gösteri- yor ve bu faalıyetler semeresiz kalmı- yordu. Halk arasında Rus düşmanlığı 14 son derece kuvvetliydi. Hele Rusyaya karşı Polonyanın istiklâlini savundu ğu bilin hou En-lai'nin "Rus li derliği altında toplanma"ya dair söz- leri Polonyalıları hayal sukutuna uğ- ratmış ve Gomulka'yı seçimlerin a- rifesinde çok müşkül bir duruma sok- muştu. Polonyalı lider Macarıstandakı gibi bır felâketi önlemek için büyük gay- Gomulka'nın mu- vaffakıyetsızlığını bır Rus müdahale- sinin takip e i çok kuvvetli bir ihtimaldi. Gomulk bu hakikati Po- lonya halkından saklamıyordu. Bütün basın Polonyalılara makul hareket et- melerini, mevcut şartları gözden u- zak tutmamalarını tavsiye ediyordu. Bir katolik aday da Gomulka'dan farklı konuşmuyor, halen Polonyada yaşaması mümkün tek rejimin Go- mulka tarzı bir milliyetçi komunızm oldugunu söylüyordu. İşin tuhafı ko- münizmin amansız muarızı, erika Dış İşleri Bakanı Dulles hile, Polon- ya halkına bir beyanatta bulunmak zorunda kalsa hemen hemen aynı şe- kilde konuşacaktı. Kahraman Polon- yalıların şimdilik Gomulka — rejimin- den daha fazlasını ümit etmemelerı lazım geliyordu. Seçim neticeleri Po- lonya halkının Gomulkanın içinde bu- lu ndııgıı müşkül durumu anlıyacak olgunlukta olduğunu gösterdi. Ma- amafih kilisenin yardımı - olmadan Gomulka kendini plebisite ettirmiye muvaffak — olamıyacaktı. Macaristan bilmecesi omulka Polonyada yeni karşı- laştığı bu guçluklerle uğraştığı sırada komşu Macar tanklarının iktidarda tuttııgu Kadar, orbalık siyasetine devam etmektey- dı. Mahkemelerm verdiği idam karar- lan son günlerde gene artmaya baş- lamıştı. Örli ıdareye ek olarak çabuk işle- mahkemeler kurulmuştu. Tevkıtler hergun artıyordu. Ru bir- liklerinin çekilmesi ve serbest seçim- lere gidilmesi için unıversıtelılerın yaptıgı bir nümayiş yeniden insanın tevkifine yol açmıştı. Fakat zorbalık, sadece halkla kukla hükü- met arasındaki uçurumun büsbütün açılmasından başka hiç bir ise yara- mıyordu. uçurumun, yeni Miller- le doldurulması imkânsızdı. Sosyaliz- min istinat edebileceği yegâne kuv- vet olan İşçi Konseyleri, hükümetle işbirliği.. yapmaktansa — kendilerim feshetmeyi tercih ediyorlardı. Küçük Mülk Sahipleri Partisi lideri Ko- vacks, Kadar siyasetine bulaşmaktan kurtulmak için vazifesini terkediyor- du. Kadar'ın yeni Sosyalist Partisi, üye toplamakta çok sıkıntı çekiyo! du. Kızıl Çin'in lideri Chou-En laı nin Budapeşte yi zıyaretı bile halkın gale- yana gelmesinden korkularak gizli tu- tulmuştu. Rus tankları sayesinde bel- ki Başbakanlık adı verilen bir bina- da oturmak mümkündü, fakat her- halde bir memleketı bu şekilde idare etmek imkânsızdı. Macaristan içinde bulunduğu çıkmandan acaba nasıl kurtulacaktı? Bunu bugün Kremim- de oturanlar bile. bilmiyordu Göze giren Stalin Macar hâdiselerinin patlak verme- sinden beri asık suratla dolaşan Krutçef, gene elini kotunu sallaya- rak bol kahkahalarım atmaya, Bul- ganin'in eteğinden Ççekmesine rağ- men mutad nutuklarım vermeye baş- ladı. Neşesinin aylardan beri sallan- tıda bulunan durumunun Cou En-lai'- nin imdada gelmesinden sonra düzel- AKİS, 26 OCAK 1957