T I B Hekimlik Ordu Sağlık Merkezi Amerika'nın kara ordusuna ait sıh- hi tesisler ordu sağlık — merkezi - Army medical center - adı altında Washington'un Takoma parkı bölge- sinde toplanmaktadır. Burada hasta- lar ve yaralılar için yüksek ihtisası icap ettiren klinikler, sıhhiye perso- nelinin yetiştirilmesi için bir tekâ- mül okulu - Post-grâduate seholl araştırma laboratuvarları ve biyolo- jik müstahzarların hazırlanması için kısımlar vardır. Bu merkez 1923 de kurulmuştur. Sağlık merkezinin has- tahane kısmına Walter Reed genel hastahanesi denilmektedir. Ayrıca dı- şardan gelen hastalara bakılan bir poliklinik kısmı vardır ki buna ordu dispanseri veya - outpatient service - denilmektedir. Sağlık merkezi kapitol'den altı mü mesafede, şehrin kuzey-batı yö- nünde gayet geniş bir arazi-parsası üzerinde kurulmuştur. Ordu sıhhiye merkezi sıhhiye dairesiyle, ordu sıh- hiye müzesiyle, ordu sıhhiye kütüp- hanesiyle de yakın bir koordinasyon halindedir. Walter Reed Bu hastahane 1908 de inşa edılmış— tir. Sarı humma'nın sebebi ve rayeti - üzerindeki araştırmalarıyle şöhret yapmış olan askeri tabib Bnb. Walter Reed'in adı verilerek hasta- hane 1909 da açılmıştır. O tarinden 1944 yılma kadar hastahanede 341.000 hasta tedavi edilmiştir. Hastahan nin günlük mevcudu 2000 kadardır Poliklinikte günde 900 hasta muaye- ne ve tedavi edilmektedir. Hastaha- neye sonradan dört mil uzakta Mary— land'de bulunan bir nekahathane i- lâve edilmiştir. Buna da - Forest Glen Section - denilmektedir. Askeri per- sonel, aileleri ve çocukları bu has- tahanede tedavi edilmektedir. Hasta- hanenin yataklarının © 45 i tıbbi, 9 55 i cerrahi hastalara aittir. Po- liklinik kısmı da askeri personele, a- ılelerıne emekli subaylara ve ailele- ne bakmaktadır. Ihtisas okulları Bunlar — hastahaneden ayrı binalar- dadır. Ordu sıhhiye okulu, ordu dişçi okulu, ordu veteriner okulu bu aradadır. B okullar müstakil olarak Öözel tedrisat yaparlar. Yeni çıkan doktor, veteriner ve dişçilere munta- zam kurslar verirler. Daha eski sıh- hiye personeline de geliştirme kurs- ları acarlar. Bu kurslar tıbbın muh- telif dallarında; cerrahi, hijiyen, sa- halarındadır. Sıhhıye erlerine verilen . kurslar da vardır. Bu kurslarda röntgen ve laboratuar işleri, ağız hi- jiyeni, diş mekaniği, besin meseleleri incelenir. Yine bu mekteplerin direk- tifi alttında hastahanece tertiplenen diyet ve fizik tedavi kursları da- var- dır. Ayrıca ordu içinden seçilen ele- manlar anestezi için yetiştirilir. Sahra sıhhiye hizmetleri okulu Bu — okulun Ödevi muvazzaf ordunun, edeklerın ve gard nasyonallerın sıhhiye subaylarını yetiştirmek, on- ların idare ve kumanda kabiliyetleri- ni artırmaktır. Acele durumlarda or- dudan seçilenler sıhhi idare subayı ol- mak üzere bu okulda eğitime tabi tu- tulurlar. Bu okul sahra sıhhiye teç- hizatının ve sıhhiye — elemanlarına mahsus teçhizatın — geliştirilmesinde ve değiştirilmesinde de rol oynar. Sıhhiye eğitiminde gerekli talimat- nameleri hazırlar, veya tadil eder. Sahra hizmetlerinin ilerlemesi için a- raştırmalar yapar. e Penshva— nia'da Carlisle barakalarında kuru muştur. Emrinde lüzumlu tatbıkat lar için; piyade, topçu, istihkâm bir- likleri vardır. Tİdare, askeri hijiyen, Sahrada tıbbi ve cerrahi hizmetler, askerlik sanatı, talim doktrinleri, lo- jistik, sahrada dişçilik hizmetleri, sahrada veteriner hizmetleri Üzerin- de tedrisat yapar. Her eğitim kısmı- Walter Reed Bir askert tabib nın bir direktörü vardır. Sıhhiye ihti- as subaylarına ilâveten piyade, zırh- lı birlikler, kimya harbi subayları da vardır. Bunlar hem öğretmen hem de liyezon subayı olarak vazife görür- er. Bu subaylar ordu harp kolejlin- den ve ordu kurmay akademisinden mezundurlar. Bu okulun subay ve Öğrenirinin istifadesine arzettiği tıb- bi ve askeri yayınları takip ve tek- sir eden bir matbaası vardır. Ayrıca bu elemanlara kitap satan bir kitap evi ve eğitim için gerekli harita, kro- ki, diyagram, plan, kanunlar, tali- matnameler, istatistikler gibi mater- yali hazırlıyan bir şubesi vardır. O- ulun basım evi - Army medical Bul- letin - adlı bir de mecmua, yayınla- maktadır. Tedrisat dörder aylık dö- nemler halindedir. Amerikan ordusunda hekimler i- çin başka tatbikat okulları da var- dır. Meselâ hava birliklerine mensup kimseler için - School of aviation me- icine - deniz ordusu sıhhi eğitimi i- çin Betesta, harp gazları Üzerinde 'hekimlerin bilgisini artırmak üzere & emical warfare school mevcut- tur. Büyük birliklerin sıhhiye hizme- tini çevirecek, sıhhiye alayı gibi bü- yük sıhhi birliklerde komutanlık ya- pacak asker hekimleri — yukarıdaki tedrisata ilâveten harp akademileri- ne de gönderilmekte ve kurmay su- baylar gibi yetiştirilmektedir. Bu tat- bikat okulundan seferde orduda vazi- fe alacak bütün sıhhiye — personeli geçmektedir. Harp akademisine gön- derilecek hekim subaylar ise bu tat- bikat okulundan geçtikten sonra or- duya iltihak ederek iyi çalışan ve muvaffak olanların arasından seçil- mektedir. Başka ordularda Başka — bir çok ordularda da askeri tebabet tatbikat okulları vardır. Çünkü modern orduların teknik ve taktik bakımından olan yemlikleri ve topyekün savaşın özellikleri asker hekımlıgını büsbütün ayrı bir ihtisas haline getirmiş bulunmaktadır. As- ker hekimleri için ayrı bir araştırma, yetişme ve çalışma ihtiyacı vardır. ransada Val-de-grâce da aynı mak- sadlar için kurulmuştur. 1200 ya- taklı bir hastahane kısmiyle bir tat- bikat okulundan, talebe pansiyonun- dan, yedek hekim tatbikat okulu, müze ve arşiv kısımlarından müte- şekkildir. Alman ordusunda, Belçika, İtalya, İngiltere, Rusya, Yugoslavya hattâ cenubi Amerika devletlerinde de askeri tababet tatbikat okulları vardır. Nihayet bizde Yurdumuzda ilk askeri tababet tatbikat okulunun kuruluşu 1870 dedir. Bu okul tatbikatı tıbbiye ve askeriye ve ameliyat mektebi adiyle Haydarpaşa hastahanesinde açılmış- tır. O halde memleketimiz bir çok a dünya ordularından önce böyle bir okul kurmuş demek Bu mektep orduya yararlı olamadı ve 1897 de lagvedildi Aynı yıl tib öğretim ve egıtımınde yenilikler yapmak üzere Almanya'dan — mütehassıs istendi. Böylelikle — Bonne üniversitesinden Rieder'le Eppindorf hastahanesinden eyke yurdumuza geldiler. 1907 de bunların yerini Viting aldı. İşte önce Gülhane hastahanesi olarak başlıya- cak sonradan Viting zamanında Gül- hane askeri tababet mekteb ve kli- niği adını alan ve bu gün Gülhane Tıb Akademisi dediğim müessese bu suretle kuruldu. Tesisi tarihinden u yana bir çok inkilâplar geçiren bu müessese ikinci dünya savaşının baş- larında İstanbuldan Ankaraya taşın- dı. Ankarada bir müddet müstakil o- larak müşterek bir çalışma devresi- ne girdi. Gülhanenin bu dönemi bir hastalıkla savaş, bir boğuşma, — bir urtulma arzusu, bir hürriyete ka- şma çırpınması halindedir. Niha- ye r şeyini, asistanlarını, baş a- sıstanlarını araçlarını, — gereçlerini hattâ mılyonlar değerindeki yuvası- nı da terk ederek yedek subay bina- sına gelmiş ve yerleşmiştir. Gülha- ne 53 yıldan beri orduya ve bütün AKİS, 13 AĞUSTOS 1955