13 Ağustos 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 12

DÜNYADA OLUP BİTENLER Amerika Gürültü koparan bir istifa Masanın başında oturan, zayıf u- zun boylu adam cebinden çıkar- dığı mendil ile terini Bildikten sonra, önünde duran mektubu okumağa baş- ladı. Mektubu okuyanın ismi Harokl Talbott idi ve o dakikaya kadar Birle- şik Amerika Devletlerinin Hava Ba- kanlığı vazifesini deruhte ediyordu. Resmi bir kâğıda yazılmış mektup istifasının kabul edildiğini bildiriyor- du. Harold Talbott'un istifasının ka- bul edildiğini bildiren mektubu oku- duğu sıralarda, başka bir adam de- rin bir "Ohh.."çekerek kendısmı bir koltuğa bırakıyordu. İsmi Jo c Clellan idi ve Harold Talbott hakkın— daki iddiaları tahkike memur edilen komisyonun — başkanı idi. Senatoda muhalefete mensup sıralardan birin- de oturuyordu. Talbott'un istifa et- mesi ile üzerinden ağır bir yük kal- kıyor tahkikat salim ve içinden çıkı- lır bir yola giriyordu. Gene aynı saatlerde, yüzlerce ga- zete muhabiri en yakın telefon mer- kezine koşuyordu. Bir müddettenbe- ri efkârı umumiyenin merakla takip ettiği bir mücadele sona ermiş, gaze- telerde ileri sürülen ve bir Bakanı itilam eden yazılar müspet bir şekil- de neticelenmişti. Gazeteciler, gazetelerine Hava Ba- kanı Harold Talbott'm istifa ettiğini ve istifasının kabul edildiğini bildir- diler. İkinci baskılar haberi efkârı umumiyeye tafsilatıyla veriyordu. Gazetecile_.r —memnundu k mem- nundu, hükümetin ileri gelen şahsi- yetleri, bizzat Eisenhower memnun- du Hâdisenin mahiyeti Bir müddet önce dünyanın tanın- mış gazetelerinden New York Ti- mes olağanüstü hallerde yaptıgı ü- zere, çift sütunluk bir manşet ile bir haber yayınlıyordu. Haberi yazanın ismi Williams Lawrence idi ve Ame- rika Hava Bakanı Harold Talbott'un makamının verdiği — yetkileri suisti- mal ederek bazı şirketler ile beraber çahştıgını ileriye sürüyordu Mevzubahis olan şahsın Amerika Hava Bakanı olması alâkayı birden çoğaltmış ve efkârı umumiyeyi üze- rine çekmişti. Gazeteci Hava Baka- nının Manhattanlı Paul Mulligan fir- ması ile teşriki mesai ettiğini iddia ediyor, makamının verdiği kolaylık lardan istifade ettıgını bir çok iş- lere giriştiğini, "tavsiye' mektupları yazdığını ve angajmanlar" yaptığını belirtiyordu Americada bu türlü hadiseler go— rülmüştü, fakat neticeleri de malü idi. Efkârı umumıye her şeyden once tutulan ve daima ön plânda görülen bir kudret idi, gazetecinin iddialarını tahkik ve tesbit etmek lâzım geliyor- u. Diğer gazeteler ve gazetecıler derhal Hava Bakanı Harold Talbott'u buldular ve iddianın doğruluğu üze- rinde ne söyliyebilecegını öğrenmek istediler. Talbott bir firmanın men- faatlerine hızmet etmiş olmayı kati bir lisanla tekzip etti ve fakat Mul- ligan firması ile bir yakınlıgının ol- dugunu da inkâr edemi B ulligan fîrmasına ismen ortagım dedı Fiilen hiç bir işle meş- gul Bu sözler hadisenin daha fazla büyümesine ve alevlenmesine yol aç- ti. New York Times muhabiri iddia- larında israr ediyor, Harold Talbott'- un tavsiye mektupları vererek, Mul- ligan şirketinin menfaatlerine hız— met ettıgını tekrarlıyordu. Büyüy iddia çığı karşısında bir tahkikat ko— misyonunun kurulması, meseleyi in- celemesi kararlaşmıştı. Yanlışlıkları, haksız ittihamları tesbit ve tahkik e- decekti. Tahkikat komisyonunun baş- kanı Senatör John c Clellan idi, - hem de muhalefet partısıne mensup - Komisyon — derhal tetkikata baş- ladı, Hava Bakanının cebini, kanun- suz olarak ve makamını suistimal er ek para doldurup doldurmadığı tetkik edilmeğe başlandı. Efkârı umumiye hareketin doğru- luğunun bir an önce tesbit edilmesini ve ortaya çıkarılmasını arzu ediyor- du. Madem ki bir bakan makamının verdiği kudret ve emniyeti suistimal etmişti. Hakikat ortaya çıkarılmalı- bu bakanın derhal işten uzaklaştırıl- ması temin edilmeli idi. Esasen der- hal istifa etmesi ve bakanlık vazife- sinden uzaklaşması lâzım gelirdi. Bir defa ismi bir makam suistimali da-. vasına karışmıştı, bir kere bakanlık iskemlesini ortağı olduğu bir şirketin menfaatlerine alet etmek gibi bir id- dia ile karşı karşıya bırakmıştı. Ga- zetelerın yazdıklarında bir hakikat payı olduğu anlaşılıyordu. Talbott'un kendisi bile bu şirket ile alâkalı oldu- ğunu kabul ve, itiraf etmişti. Fakat sadece "ismen" bir dahil olduğunu söylüyordu, hiç bir menfaat temin etmedıgını bıldırıyordu Bu sözler ef- ârı umumiyeyi tatmin ve tenvir e- decek mahiyette değildi. Halk sara- hat isterdi. Meselelerin açık ve sarih olarak önüne konulmasını, bunları görüp inandıktan sonra hükmünü vermesini bilirdi. Komisyonun çalışması Tahkikat komisyonu günlerce çalış- tı. Hem de zaman zaman yermeğe çıkmadan ve efkârı umumiyeyi tat- min edecek delil ve vesaiki bulmak için uğraştı. Basın, tahkikat komis- yonunun en büyük yardımcım olmuş- tu. Meselenin içinden çıkılır hale ge- linmesi için. bütün imkânları ile uğ- raşıyordu. Tahkikat yavaş yavaş Ha- rold Talbott'u mahküm etmeğe baş- ladı. Bazı vesikalar ele geçirilmişti. Hava Bakanı Talbott ve ortağı Mulligan Bir rejimin devirdiği AKİS, 13 AĞUSTOS 1915