13 Ağustos 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

ralık döviz tasarrufundun, bahsetme- si, bahsedebilmesi bize hayli garip geldı Bize bu-iş biraz "denizdeki ba- lığa tava hazırlamak" gibi göründü dersek hakikati söylemiş oluruz. Hem sonra 400 milyon liralık döviz tasar- rufu ne demektir? Bizim bildiğimiz tasarruf, her hangi bir sebeple, eeld bulunanın bir kısmım veya tamamı- nı sarf etmekten vaz geçmek, sarf et- memek demektir. Bizim yıllık dış ti- caret açığımız son yıllarda 400 milyon lira civarında dalgalanmaktadır. De- mir mamullerinin İstihsalinin artma- sıyla 400 milyon liralık döviz tasar— rufunda bulunabilecektir demek, gün bu türlü maddelere 400 mılyon harcıyoruz demekle birdir. Halbuki bu son söylediğimiz doğru olamaz. Yok eğer bir kısım ithalât noksa- nından doğacak döviz tasarrufuyla birlikte, bir taraftan da ihracat ya- pılacak ve bu ihracattan elde edile- cek dövizler 400 milyon lira tasar- ruf sağlıyacak denmek işlendiyse bu başka şey. Böyle olduğunu farzetsek bile bu yükseklikte bir meblâğ bize biraz mübalâğalı geldi. Genel Müdür bakanlarınkine uygun bir beyanda bulunmak arzusundan kendisini kur- taramamışa — benziyor. — Maamafih biz de beyanatta söylenilenlerin ay- nen tahakkukunu temenni, ediyoruz. Bu gün Karabük Demir ve Çelik İşletmesinin yıllık istihsali 150 bin ton civarındadır. Bir taraftan mev- cut Karabük işletmesinin yanında i- kinci bir ağır sanayi kurmak gayret- lerine girişilirken, diğer taraftan da şımdıkı tesislerin tevsiine çalışılmak- ır. Karabük işletmesinin istihsa- bu tevsi amelıyelerının neticesi a- lınınca 150 bin tondan 300 bin tona çıkarılmış olacaktır. İkinci ağır sa- nayi merkezinin kurulmasıyla birlik- te yıllık demir mamulleri istihsâli- miz 700 bin tona yükselecektir. Ama ne çare ki bunun 550 bin tonu henüz tasavvur halinde ve kâğıt üzerindedir. öyle olmasına rağmen biraz evvelki temennimizi bir defa daha tekrar edelim. Fransa Otomobil istihsali artıyor Fransız — otomobil endüstrisi 1955 yılının ilk yarısında istihsalini 378.000 arabaya çıkarmaya fak olmuştur. 1954 ve 1953 yılları- nın aynı — devrelerinde bu miktar 802. 000 ve250.000 idi. Geçen senenin ilk altı ayına nazaran istihsâldeki ar- 923,5 tur. İstihsal artışı bilhassa ufak tipteki otomobillerde olmuştur. Bu tip otomobıllerın 1st1hsalı 285. 000 ne yukselmıştır en sene ayı devrede 220.0 ıdı) Takrıben %30 luk bir artma Aynı müddet zarfın- da yük arabaları ile omnibuslar 88. 000 yükselmişlerdir. (Geçen sene 82.000) genişleme temposu daha da sür'atleneceğe — benzemektedir. 1955 yılı Haziran ayında Istıhsal 54.000 i- ken, Temmuzda 2030 artarak 69.000 B g AKİS, 13 AĞUSTOS 1955 İKTİSADİ VE MALİ SAHADA Bir otomobil fabrikası çalışıyor Söz yığını değil, fiiliyat e çakmıştır. Bu suretle de altı ay i- çin yekün istihsalde 223,5 luk bir yükselme — kaydedilmiştir İstihsâldeki bu tartışa paralel ola- rak, Fransız otomobil ihracatı da art- mıştır. Fazla istihsâlin mühim kısmı dahilde sürülmekte ise de, Fransız otomobil endüstrisi dış sürümünü art- tırmak yollarını da aramış ve bun- ları bulmuştur. 1955'in ilk yarısında, 1954 ün ilk altı aylık devresindeki 72.800 parçalık ihracata karşılık 83.300 -otomobil ihraç edilmiştir. İki rakam arasındaki fark 214,5 luk bir artmaya tekabül etmektedir. Hakika- ten dış memleketlere İhraçta 20 lik bir artış olmuştur. 1954 ün 42.000 otomobiline mukabil, 1955 te (tabit ilk ayda) 50.500 otomobil. Bu sırada Fransa'nın deniz aşırı topraklarına yapılan ihracatta ise ancak pak cüz'i bir artma kaydedilmiştir. (30.800 den 32.800 e yükselmiştir). — Yabancılar daha çok küçük tipteki tenezzüh ara- balarına alâka duymakta ve rağbet etmektedirler. Adı geçen devre zar- fında bu tip arabaların ihraç miktarı geçen senenin 4.200 üne karşılık 45.000 e çıkmıştır Halbuki bu esna- da yük arabaları ile omnibusların ih- racında geçen senenin 7600 parçası- na mukabil 5500 parça ihraç edilmek- le mühimce miktarda bir azalışla kar- şılaşılmıştır. İspanya Amerikan yardımı arttırıldı Madrit'te Amerikan elçılıgının yap- tığı bir açıklamaya göre, Ame- rika Birleşik Devletleri İspanya'ya donanmasını modernleştirmek için 5 milyon — dolarlık ilâve bir yardımda bulunmuştur. Bu suretle Amerika'nın İspanya'ya, donanmanın radar siste- mini, top ve hedef tayin etme sistem- lerini geliştirmek maksadıyla yap- makta olduğu yardım 30 milyon dola- ra yükselmiş bulunmaktadır. Asil an- laşmaya göre yirmiden fazla harp gemisinin modernleştirilmesine Ame- rika yardım edecekti. Bu yeni ilâve yardımla altı geminin daha moderni- ze edilebilmesi kabil olacaktır. General Franco Modernize donanma